กรดไหลย้อน (Acid reflux) คือ อาการปวดแสบปวดร้อนในบริเวณหน้าอกด้านล่าง เกิดขึ้นจากกรดในกระเพาะอาหารไหลย้อนกลับสู่ท่ออาหาร
โรคกรดไหลย้อน (GERD) จะถูกวินิจฉัยเมื่อพบว่ามีอาการกรดไหลย้อน มากกว่า 2 ครั้งต่อสัปดาห์
ปัจจุบันโรคกรดไหลย้อน (Gastro-EsophagealReflux-Disease: GERD) ยังคงเป็นโรคที่พบได้บ่อยมาก ในเวชปฏิบัติจากข้อมูลการสำรวจประชากรหลายทวีปทั่วโลก พบว่า ในประชากรทุก ๆ 100 คน จะมีผู้ที่ป ่วยเป็นโรค กรดไหลย้อนได้ตั้งแต่3-33 คน และพบว่าความชุกของโรคมี แนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้นอีกในอนาคต
กรดไหลย้อนอาการนั้นทำให้เกิดการแสบร้อนกลางอก อาจจะเกิดในกรณีที่รับประทานอาหารมากเกินไปหรือเป็นอาการกรดไหลย้อนอย่างต่อเนื่อง
การแสบร้อนกลางอกเป็นการแสบร้อนที่เกิดขึ้นในหลอดอาหารที่อยู่บริเวณกลางอก อาการจะยิ่งแย่ลงเมื่อนอนราบหรือก้มตัว อาการนี้สามารถเกิดได้นานหลายชั่วโมงหรือเป็นทันทีหลังรับประทานอาหาร
กรดไหลย้อนเกิดจากกรดในกระเพาะอาหารจะย้อนกลับไปในลำคอ บางครั้งทำให้เกิดรสขมหรือเปรี้ยวหากเกิดอาการแสบร้อนกลางอกมากกว่า 2 ครั้งต่อสัปดาห์จะเรียกว่า “โรคกรดไหลย้อน”
อาการอื่นๆ ของกรดไหลย้อนได้แก่ :
กรดไหลย้อน คือ กรดบางส่วนจากกระเพาะอาหารไหลย้อนเข้าสู่หลอดอาหารปกติกระเพาะอาหารมีกรดไฮโดรคลอริก เป็นกรดเข้มข้นช่วยย่อยอาหารและป้องกันเชื้อโรคจำพวกแบคทีเรีย
เยื่อบุกระเพาะอาหารนั้นมีความทนทานต่อกรดเป็นพิเศษ เพื่อป้องกันกรดที่มีประสิทธิภาพสำหรับย่อยอาหาร แต่หลอดอาหารนั้นไม่ได้ทนทานต่อกรด
กล้ามเนื้อหูรูดกระเพาะอาหาร (gastroesophageal) โดยปกติจะทำหน้าที่เป็นวาล์วที่ช่วยให้อาหารเข้าไปในกระเพาะอาหาร แต่ไม่ให้ย้อนกลับเข้าไปในหลอดอาหาร เมื่อหูรูดนี้ไม่ทำงานทำให้เกิดกรดไหลย้อนไปยังหลอดอาหาร ทำให้เกิดอาการแสบร้อนกลางอก
ยาที่ใช้รักษาหลักสำหรับผู้ป่วยกรดไหลย้อนได้แก่ PPI หรือ H2 blockers หรือใช้ทั้งสองร่วมกัน PPIs และ H2 blockers ลดการผลิตกรดและลดความเสียหายจากอาการกรดไหลย้อน
ยาเหล่านี้มีความปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ แต่ไม่ได้หมายความว่ายานี้จะให้ผลดีกับผู้ป่วยกรดไหลย้อนทุกคน ดังนั้นยานี้อาจมีผลข้างเคียงตามมา ตัวอย่างเช่น อาจทำให้เกิดปัญหาการดูดซึมสารอาหาร ที่นำไปสู่การขาดสารอาหาร
ผู้ที่มีอาการแสบร้อนกลางอก และอาหารไม่ย่อย แต่ไม่ได้เกิดบ่อยครั้ง อาจเป็นผลมาจากอาหารและเครื่องดื่ม ซึ่งทำให้เกิดกรดในกระเพาะอาหาร ยาชนิดน้ำและชนิดเม็ดที่ใช้ในการรักษาอาการเหล่านี้เรียกว่า ยาลดกรด ยาลดกรดมีหลายแบรนด์ที่มีมีประสิทธิภาพคล้ายกัน ซึ่งบางแบรนด์อาจไม่เหมาะกับทุกคน ควรปรึกษาแพทย์หากต้องการใช้งาน ยาลดกรดนั้นช่วยบรรเทาอาการแสบร้อนอย่างรวดเร็ว แต่เป็นยาสำหรับกรดไหลย้อนระยะสั้น
ยาลดกรดนี้ประกอบไปด้วย แคลเซียมคาร์บอเนตโซเดียม ไบคาร์บอเนตอลูมิเนียม และแมกนีเซียมไฮดรอกไซด์ เป็นต้น แต่ยาพวกนี้หากใช้ต่อเนื่องจะส่งผลต่อการดูดซึมสารอาหาร
กาวิสคอน (Gaviscon) เป็นยารักษาอาการเสียดท้องที่ดีที่สุด ยานี้ออกฤทธิ์แตกต่างจากยาลดกรดเล็กน้อย ยาอัลจิเนต เช่น กาวิสคอน (Gaviscon) นั้นเป็นยาแก้ท้องเฟ้อ กรดอัลจินิกทำงานโดยการต่อต้านกรดในกระเพาะโดยมีลักษณะเป็นเจลโฟมในกระเพาะอาหาร สารออกฤทธิ์ คือ อัลจิเนต สามารถพบได้ตามธรรมชาติในสาหร่ายสีน้ำตาล
การรักษากรดไหลย้อนด้วยวิธีอื่นๆ ได้แก่:
หากเป็นกรดไหลย้อนที่มีอาการรุนแรงจนยาไม่สามารถบรรเทาอาการได้ แพทย์จะทำการตัดสินใจทำการรักษาด้วยการผ่าตัด
การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่ช่วยบรรเทาและรักษากรดไหลย้อนได้แก่ :
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก