ไหล่ติด (Frozen Shoulder) คือ ภาวะที่ไหล่ติดขัด หรือฝืด จนความคล่องตัวของไหล่เล็กลง
คำว่า“ ไหล่ติด” มักใช้กับโรคข้ออักเสบ ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่ถูกต้อง เพราะทั้งสองไม่ได้เกี่ยวข้องกัน
ข้อไหล่ติด หมายถึง ปัญหาของข้อไหล่โดยเฉพาะ
ในขณะที่โรคข้ออักเสบ หมายถึงอาการเจ็บปวดที่ข้อต่อบริเวณอื่นๆ
โดยมักพบในผู้ป่วยอายุ 40-60 ปีและมีแนวโน้มพบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย จำนวนผู้ป่วยคิดว่าเป็น 3% จากประชากรทั้งหมด โดยอาจมีผลต่อไหล่ข้างเดียวหรือทั้งสองข้าง
คนที่มีอาการข้อไหล่ติดจะมีอาการไหล่อักเสบและข้อไหล่แข็งอยู่ตลอดเวลา ซึ่งอาการมักจะเกิดอย่างค่อยเป็นค่อยไปและสามารถหายเองได้
ส่วนของไหล่ประกอบด้วยกระดูก 3 ชิ้น ได้แก่ สะบักกระดูกไหปลาร้า และกระดูกต้นแขน
ไหล่มีสะบ้า (ball-and-socket joint) ส่วนกลมของกระดูกต้นแขนจะพอดีกับเบ้านี้
เนื้อเยื่อที่เรียกว่า แคปซูลไหล่ ล้อมรอบข้อต่อนี้ โดยมีของเหลวในไขข้อคอยลดแรงเสียดทานนี้
ภาวะข้อไหล่ติดเกิดขึ้นเมื่อเนื้อเยื่อเสียหายและก่อตัวขึ้นที่ไหล่ ทำให้แคปซูลที่ล้อมรอบข้อต่อนั้นหนาและแข็งขึ้น ทำให้ฝืดหรือติดในระหว่างการเคลื่อนไหว รวมทั้งนำมาสู่ความเจ็บปวด
ส่วนสาเหตุที่แน่ชัดนั้นยังไม่ได้รับการยืนยัน แต่มักพบในผู้ที่ได้รับบาดเจ็บที่หัวไหล่ หรือผู้ป่วยโรคเบาหวาน
โดยทั่วไปอาการจะแบ่งออกเป็น 3 ระยะ เนื่องจากอาการจะแย่ลงเรื่อย ๆ แล้วจะหายไปภายในระยะเวลา 2-3 ปี
โดยมีรายละเอียดดังนี้
ผู้คนกว่า 90 เปอร์เซ็นต์ พบว่า การออกกำลังกายง่ายๆ จะทำให้การฟื้นตัวดีขึ้น แต่อาจใช้ระยะเวลาในการฟื้นตัวนานถึง 3 ปีในบางกรณี
เป้าหมายในการรักษาโรคข้อไหล่ติดนั้น เพื่อบรรเทาความเจ็บปวด และฟื้นฟูความคล่องตัวและความยืดหยุ่นในไหล่ ให้ทันเวลา โดย 90% ของผู้ป่วยได้รับการรักษาจนหายดี
อย่างไรก็ตามการฟื้นตัวอาจช้า และอาการอาจคงอยู่เป็นเวลานานหลายปี
วิธีการบรรเทาอาการปวด นั้นสามารถทำได้หลายวิธี
ยาแก้ปวด: ยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) เช่น ไอบูโพรเฟน มีจำหน่ายที่เคาน์เตอร์ หรือร้านขายยาทั่วไปสามารถลดการอักเสบ และบรรเทาอาการปวดได้เล็กน้อย
แต่ยาที่แนะนำให้ใช้ คือ Acetaminophen (พาราเซตามอล และไทลินอล) สำหรับการรักษาที่ใช้เวลานาน และสามารถหาซื้อได้ง่าย
ยาแก้ปวดที่ต้องได้รับการสั่งจากแพทย์คือ โคเดอีน แต่จำเป็นต้องใช้ตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด
และสิ่งสำคัญคือ ยาแก้ปวดแต่ละชนิดไม่ได้เหมาะกับทุกคน ดังนั้นควรใช้ตามคำแนะนำจากแพทย์ เพื่อให้ได้รับการรักษาที่เหมาะสม
ชุดประคบร้อนหรือเย็น: ช่วยลดอาการปวด และบวมได้ อาจใช้ทั้งสองวิธีผสมผสานกัน
การฉีด Corticosteroid: การฉีดคอร์ติโคสเตียรอยด์ซ้ำ ๆ นั้นมีผลข้างเคียง คือหากทำเป็นระยะเวลานานเกินไปจะเกิดผลเสียกับไหล่
การกระตุ้นเส้นประสาทด้วยไฟฟ้าผ่านผิวหนัง (TENS): เป็นวิธีรักษาไหล่ติดด้วยการทำให้ปลายประสาทที่ไขสันหลังซึ่งควบคุมความเจ็บปวดมีอาการชา เครื่อง TENS ส่งสัญญาณไปยังอิเล็กโทรดหรือแผ่นอิเล็กโทรดไฟฟ้าขนาดเล็กที่ใช้กับผิวหนังบนไหล่ที่ได้รับผลกระทบ
กายภาพบำบัด: ผู้ป่วยสามารถฝึกการออกกำลังกาย เพื่อรักษาความคล่องตัวและความยืดหยุ่นให้ได้มากที่สุด โดยต้องไม่ให้มีการรัดไหล่ที่มากเกินไป
กายบริหารไหล่: ผู้ป่วยจะได้รับการฉีดยาชา และจากนั้นจะมีการขยับไหล่เบาๆ
การผ่าตัดส่องกล้องข้อไหล่: เป็นวิธีการที่ใช้กล้องเอนโดสโคปขนาดเล็ก หรือท่อสอดเข้าไปในช่องเล็กๆ ที่ไหล่ เพื่อผ่าตัดเอาส่วนที่ทำให้ไหล่ติดขัดออก
ทั้งนี้แพทย์จะแนะนำทางเลือกการรักษาที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการ และอาการที่ปรากกฏ
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก