อาการปวดกราม (Jaw Pain) ในบางครั้งอาจกระจายอาการปวดร้าวไปทั่วบริเวณใบหน้าซึ่งเป็นอาการที่พบได้ตามปกติทั่วไป อาการอาจแย่กว่าเดิมได้หากมีการติดเชื้อไซนัสร่วมด้วย การปวดฟันหรือมีปัญหาเกี่ยวกับ เส้นเลือดหรือเส้นประสาท หรือร่วมกับโรคอื่นๆ
อาการปวดกรามมีหลายประเภท เป็นผลมาจากภาวะความผิดปกติของข้อต่อขากรรไกร หลายรายที่พบเจออาการปวดกรามไม่จำเป็นต้องรีบไปพบแพทย์ในทันที แต่ในบางกรณีที่มีอาการรุนแรงอาจจำเป็นต้องพบแพทย์
ในรายที่อาการรุนแรง ปวดอย่างหนักเกินกว่าที่จะทนไหวควรไปพบแพทย์
ในบทความนี้จะได้พบกับสาเหตุที่เป็นต้นเหตุของอาการปวดกราม รวมไปถึงทางเลือกในการรักษาที่เหมาะสม
อาการหลักและอาการร่วมของภาวะปวดกรามและใบหน้ามีมากมายหลายรูปแบบขึ้นอยู่สาเหตุ ซึ่งมีดังต่อไปนี้
ภาวะแทรกซ้อนอาจเกิดขึ้นได้หากไม่ไปพบแพทย์เมื่อมีอาการปวดกราม ภาวะแทรกซ้อนนี้ขึ้นอยู่กับสาเหตุและปัจจัยอื่นๆ เช่น
อาการปวดกรามอาจเกิดมาจากการบาดเจ็บทางร่างกาย การเสียหายของเส้นประสาทหรือเส้นเลือด ภาวะการติดเชื้อและอีกสาเหตุอื่นๆอีกมากมาย
ภาวะความผิดปกติของข้อต่อขากรรไกรเป็นกลุ่มอาการที่เป็นผลมาจากเรื่องของกระดูก ข้อต่อและกล้ามเนื้อที่ตอบสนองต่อการเคลื่อนไหวของขากรรไกร เป็นสาเหตุของอาการปวดและความรู้สึกไม่สบายตัว
อาการปวดหรือเจ็บกรามมักเป็นอาการที่สามารถหายเองได้โดยไม่ต้องพบแพทย์หรือทำการรักษาใดๆ
อาการปวดกรามมีหลายอาการแต่ทั่วไปจะมีอาการดังต่อไปนี้
ข้อมูลด้านล่างเป็นสาเหตุที่อาจทำให้เกิดอาการปวดกรามได้เช่นกัน
อาการปวดกรามอาจเป็นผลมาจาก:
ขากรรไกรแตก: อาจเกิดจากการล้มหรือโดนกระแทกเข้าที่บริเวณใบหน้า
ขากรรไกรเคลื่อน: เกิดจากการอ้าปากที่กว้างเกินไปเช่นเวลาหาว
การผ่าตัดฟัน: เกิดอาการปวดกรามเพราะต้องอ้าปากเป็นเวลานานในการผ่าตัด
การบาดเจ็บหรืออาการตึงก็เป็นสาเหตุที่ทำให้กล้ามเนื้อตึงเครียด ส่งผลให้เกิดอาการปวดกรามด้วยเช่นกัน
หลายๆท่านมีอาการกัดฟันหรือบดฟันในขณะนอนหลับหรืออยู่ในอารมณ์เครียด ที่เราเรียกกันว่าอาการนอนกัดฟัน ส่งผลให้ฟันเสียหายและเกิดอาการปวดกราม
เรียนรู้เรื่องอาการนอนกัดฟันเพิ่มเติมได้ที่นี่
โรคเหงือกอักเสบ ช่องว่างระหว่างฟัน ฟันชำรุดเสียหายและฟันเป็นหนอง ทั้งหมดเป็นสาเหตุที่ทำให้อาการปวดกรามเพิ่มขึ้นได้
เป็นภาวะที่ร่างกายมีอาการปวดที่เกิดจากความผิดปกติของระบบประสาทเมื่อเส้นประสาทมีความเสียหายจึงส่งสัญญานความเจ็บปวดไปยังสมอง อาการนี้อาจเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องหรืออาจเกิดเป็นบางครั้งบางคราว
ยกตัวอย่างโรคปวดประสาทอย่างเช่น โรคปวดเส้นประสาทใบหน้า โรคงูสวัด และมะเร็งที่ส่งผลให้เกิดอาการปวด
ในบางครั้งการมีปัญหาเกี่ยวกับระบบเส้นเลือดก็เป็นสาเหตุของอาการปวดกรามได้ ยกตัวอย่างเช่น โรคหลอดเลือดแดงเทมพอรัลอักเสบหรือภาวะหลอดเลือดแดงใหญ่อักเสบ และอาการปวดเค้นในอก
โรคหลอดเลือดแดงเทมพอรัลอักเสบมักเกิดที่ศีรษะข้างใดข้างหนึ่ง อาจเกิดการอักเสบ ส่งผลให้ปวดศีรษะและอาการปวดกราม จัดว่าเป็นภาวะเสี่ยง
อาการปวดเค้นในอก เกิดขึ้นเมื่อหัวใจรับปริมาณออกซิเจนที่ไม่เพียงพอ มีสาเหตุมาจากการอุดตันหรือหดเกร็งของหลอดเลือดหัวใจ ทำให้เกิดอาการเจ็บหน้าอกพร้อมๆกับอาการปวดกราม คนที่มีอาการปวดเค้นในอกมีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคหัวใจวาย
โรคกระดูกอักเสบเป็นโรคที่พบได้ไม่บ่อยนัก เป็นภาวะติดเชื้อที่ส่งผลต่อกระดูกขากรรไกรและเนื่อเยื่อ เป็นอาการแทรกซ้อนจากการผ่าตัดฟันที่พบได้ไม่บ่อยนัก
อาการปวดหัวจากกล้ามเนื้อเกร็งตัวเป็นผลมาจากความเครียด
บางโรคอาจทำให้เกิดอาการกรามและใบหน้าปวดได้เช่น
ในการวินิจฉัยแพทย์จะทำการสอบถามอาการผู้ป่วยและตรวจร่างกาย อาจมีการตรวจเลือดหรือเอกซเรย์หรืออาจทั้งสองอย่าง
ในผู้ป่วยบางรายแพทย์อาจแนะนำให้ปรึกษาจิตแพทย์
หรือหากพบว่าอาการปวดมาจากโรคอย่างใดอย่างหนึ่งโดยเฉพาะ แพทย์จะแนะนำให้ไปพบแพทย์เฉพาะทางนั้นๆ
การรักษาขึ้นอยู่สาเหตุที่ทำให้เกิดอาการปวด ซึ่งมีมากมายดังต่อไปนี้
แพทย์อาจสั่งจ่ายยาเพื่อรักษาตามอาการเช่น
ในบางราย อาจมีความจำเป็นต้องผ่าตัดเพื่อเอากระดูกที่เสียหายออกหรือแก้ไขขากรรไกรใหม่
ด้วยการบำบัดทางกาย เช่น:
หรือด้วยการรักษาทางทันตกรรม เช่น:
หรือด้วยการบำบัดทางเลือก:
หากเคยมีอาการปวดกรามมาก่อน ให้ทำตามคำแนะนำต่อไปนี้เพื่อช่วยป้องกันการกลับมาเกิดซ้ำ หรืออย่างน้อยที่สุดก็ยืดระยะเวลาที่อาจกลับมาเป็นอีกครั้งออกไป
การป้องกันระยะยาวเช่น:
อาการปวดกรามไม่มีความจำเป็นต้องไปพบแพทย์ จะต้องไปก็ต่อเมื่อ:
บางรายควรปรึกษาหมอฟันหรือแพทย์เกี่ยวกับอาการปวดกรามเพื่อวินิจฉัยและหาทางรักษาอย่างเหมาะสมหากมีอาการที่รุนแรงมากขึ้น
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก