หลังค่อม (Kyphosis) คือ อาการที่กระดูกสันหลังส่วนอกมีความโค้งนูนมากผิดปกติ เป็นภาวะที่พบได้บ่อย ซึ่งมักเกิดขึ้นในวัยรุ่นหรือวัยหนุ่มสาว
การมีส่วนโค้งเล็กๆ ที่หลังส่วนบนเป็นเรื่องปกติ แต่ภาวะของ ไคโฟซิสคือมีกระดูกสันหลังที่โค้งงอมากเกินไปซึ่งอาจทำให้เกิดความรู้สึกไม่สบายตัว และมีปัญหามากมายทั่วร่างกาย การทรงตัวที่ไม่ดี ความผิดปกติของกระดูกสันหลัง หรือความอ่อนแอที่เกี่ยวข้องกับอายุอาจทำให้หลังโก่งได้
บทความนี้กล่าวถึงอาการ สาเหตุ และการรักษาอาการหลังค่อม รวมถึงข้อแนะนำในการออกกำลังกายบางอย่างเพื่อช่วยบำบัดอาการป่วย
อาการหลักของไคโฟซิส คือการที่ส่วนบนของกระดูกสันหลังโค้งงอไปข้างหน้ามากผิดปกติ ทำให้หลังส่วนบนดูเหมือนค่อมลงเพราะไหล่งุ้มลง(โค้งงอ)ไปข้างหน้า
กรณีที่อาการยังไม่รุนแรง การโค้งงอของกระดูกสันหลังมักสังเกตเห็นได้ยาก แต่ในผู้ที่มีอาการรุนแรงอาจดูคล้ายกับว่าพวกเขากำลังโน้มตัวไปข้างหน้าตลอดเวลา
ไคโฟซิส มักเกิดขึ้นโดยไม่มีอาการอื่น ๆ เกิดร่วมด้วย แต่อย่างไรก็ตาม คนที่หลังค่อมอาจแสดงอาการอื่นๆ เกิดขึ้นด้วย เช่น:
หลังแข็งทื่อ
หลังโค้งงอ
เอ็นร้อยหวายตึง
กระดูกสันหลังประกอบด้วยกระดูกที่ซ้อนทับกัน นอกจากนี้ยังหมายถึง กระดูกส่วนที่มีความเสี่ยงอย่างยิ่งที่จะได้รับความเสียหาย
ไคโฟซิส เกิดขึ้นเมื่อกระดูกสันหลังส่วนบนของหลังที่เรียกว่าบริเวณทรวงอกกลายเป็นรูปลิ่ม ทำให้กระดูกสันหลังโค้งงอไปข้างหน้ามากกว่าปกติ
หลังค่อมสามารถเกิดขึ้นได้จาก:
ท่าทาง(ของการทรงตัว)ที่ไม่ถูกต้อง
พัฒนาการที่ไม่ถูกต้อง
อายุมากขึ้น
รูปร่างของกระดูกสันหลังผิดปกติ
หลังค่อม มีหลายประเภท ได้แก่ :
หลังค่อมงอที่เกิดจากท่วงท่าไม่เหมาะสม (Postural kyphosis) เป็นไคโฟซิสแบบที่พบบ่อยที่สุด มักเกิดในวัยรุ่นเมื่อกระดูกสันหลังและกล้ามเนื้อโดยรอบพัฒนาผิดปกติ หรืออาจเป็นผลมาจากการมีพฤติกรรมของการทรงตัว(ท่าทาง)ที่ไม่ดี
หลังค่อมแบบ Scheuermann (Scheuermann’s kyphosis) มีแนวโน้มที่จะเกิดขึ้นในช่วงวัยรุ่น แต่อาจมีความรุนแรงมากกว่าอาการปวดหลัง แพทย์ยังไม่ทราบสาเหตุของไคโฟซิสแบบนี้
หลังค่อมแต่กำเนิด (Congenital kyphosis) กรณีนี้เกิดขึ้นเมื่อทารกในครรภ์มีพัฒนาการของกระดูกสันหลังอย่างไม่ถูกต้อง ทำให้หลังค่อมมาตั้งแต่แรกเกิด และอาการจะรุนแรงมากขึ้นอย่างรวดเร็วตามอายุที่เพิ่มขึ้น
ภาวะแทรกซ้อนของไคโฟซิส อาจเกิดขึ้นได้ในกรณีที่โรคมีอาการรุนแรง ซึ่งรวมถึงอาการเหล่านี้:
หลังค่อมจนยืดกลับไม่ได้
ปวดหลังอย่างต่อเนื่อง
ชา หรือ แขนขาอ่อนแรง
หายใจลำบาก
ควบคุมกระเพาะปัสสาวะไม่ได้
การรักษาจะมุ่งเน้นไปที่การป้องกันไม่ให้การโค้งงอของกระดูกมีมากขึ้นกว่าเดิม และทำการฟื้นฟูกระดูกสันหลังให้กลับมาเป็นปกติให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
การรักษาหลังค่อมจะขึ้นอยู่กับประเภทและความรุนแรงของการโค้งงอของกระดูก แพทย์จะทำการตรวจร่างกายและทำการสแกนเพื่อระบุประเภทและความรุนแรงของไคโฟซิสในคนไข้แต่ละรายเพื่อพิจารณาถึงวิธีการรักษาที่ดี
การรักษามักควบคู่ไปกับการทำกายภาพบำบัดเพื่อเสริมสร้างกล้ามเนื้อหลังและหน้าท้อง วิธีนี้จะช่วยลดแรงกดบนกระดูกสันหลัง ช่วยปรับปรุงท่าทางและลดความไม่สบายตัว
แพทย์มักจะแนะนำให้ผู้ที่มีอาการปวดหลังและ Scheuermann’s kyphosis ได้รับการรักษาในรูปแบบที่ไม่ต้องผ่าตัด
ในบางกรณีของวิธีแก้หลังค่อมแบบ Scheuermann’s kyphosis แพทย์อาจแนะนำให้ทำการรั้งกระดูกสันหลัง การค้ำยันจะช่วยพยุงกระดูกสันหลังให้เจริญได้อย่างถูกต้อง
ยาแก้อักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) สามารถช่วยลดความรู้สึกไม่สบายที่เป็นผลมาจากไคโฟซิสได้
ผู้ที่เป็นโรคกระดูกพรุนแต่กำเนิด หรือมีรูปแบบของการทรงตัวไม่เหมาะสมที่รุนแรง หรือไคโฟซิสแบบ Scheuermann ที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษา การรักษาโดยการผ่าตัดอาจเป็นทางที่ดีที่สุด
ประเภทของการผ่าตัดจะมีความแตกต่างกันไปในคนไข้แต่ละราย การผ่าตัดเพื่อรักษาไคโฟซิสประเภทหนึ่งที่พบบ่อยคือการหลอมรวมกระดูกสันหลัง สิ่งนี้เกี่ยวข้องกับการเชื่อมกระดูกสันหลังหลายๆ ชิ้นเข้าด้วยกันเพื่อสร้างให้เป็นกระดูกส่วนเดียว
ขั้นตอนการผ่าตัดอื่น ๆ สำหรับไคโฟซิสที่รุนแรง ได้แก่ การสอดแท่งสกรูโลหะและแผ่นเข้าไปในกระดูกสันหลัง ช่วยให้กระดูกสันหลังคงที่ และเพิ่มอัตราการหลอมรวมของการปลูกถ่ายกระดูก วิธีนี้สามารถลดความโค้งของกระดูกสันหลังส่วนบนและจัดท่าทางให้ถูกต้อง
ในกรณีที่กระดูกสันหลังโค้งงออย่างเห็นได้ชัด จำเป็นต้องไปพบแพทย์ อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยไคโฟซิสบางรายอาจไม่แสดงอาการให้สังเกตได้ แต่หากเกิดอาการดังต่อไปนี้ ควรไปพบแพทย์:
มีอาการปวดหลังอย่างต่อเนื่อง
หลังแข็งทื่อ
ตึงที่เอ็นร้อยหวาย
มีสัญญาณไข้
หายใจลำบาก
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก
As a Newbie, I am always searching online for articles that can help me. Thank you