โรคริดสีดวงจมูก (Nasal Polyps) เป็นก้อนเนื้อในจมูกบวมสีแดงสดที่เกิดขึ้นบนเนื้อเยื่อของโพรงจมูกและโพรงไซนัสซึ่งเป็นช่องผ่านอากาศที่เชื่อมต่อกับช่องจมูก โดยก้อนเนื้อที่เกิดขึ้นไม่มีการพัฒนากลายเป็นก้อนเนื้อมะเร็ง
ก้อนริดสีดวงมีขนาดหลากหลายและอาจมีสีเหลืองน้ำตาลหรือสีชมพูที่มีลักษณะคล้ายกับหยดน้ำตา เมื่อก้อนริดสีดวงมีขนาดใหญ่ขึ้นอาจมีลักษณะคล้ายกับลูกองุ่นที่ก้านสมอง
ก้อนริดสีดวงสามารถเกิดขึ้นได้ที่บริเวณรูจมูกข้างใดข้างหนึ่งหรือเกิดขึ้นทั้งสองข้างพร้อมกัน นอกจากนี้ก้อนริดสีดวงยังสามารถเกิดได้เพียงที่เดียวหรือเกิดขึ้นหลายพร้อมกัน
ก้อนริดสีดวงขนาดใหญ่หรือริดสีดวงภายในจมูกที่เกิดขึ้นหลายที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดอาการหายใจลำบากและทำให้ผู้ป่วยได้กลิ่นเหม็นเนื่องจากก้อนเนื้อริดสีดวงเข้าไปอุดตันที่โพรงไซนัสจึงทำให้เกิดปัญหาอย่างเช่นการติดเชื้อบางประเภท
โรคริดสีดวงจมูกเกิดขึ้นกับประชากรทั่วไปประมาณ 4-10 เปอร์เซนต์ ซึ่งโดยส่วนใหญ่มักเกิดขึ้นกับผู้ชายมากกว่าผู้หญิง 2-4 เท่า โดยส่วนใหญ่โรคริดสีดวงจมูกมีเเนวโน้มเกิดขึ้นกับวัยรุ่นหรือผู้ใหญ่วัยกลางคน
นี่คือข้อสรุปสำคัญเกี่ยวกับโรคริดสีดวงจมูก ข้อมูลเพิ่มเติมและข้อมูลสนับสนุนอยู่ในบทความหลัก
อาการน้ำมูกไหลอย่างเรื้อรังเเละต่อเนื่องอาจเป็นสาเหตุของโรคริดสีดวงจมูก
ผู้ที่มีริดสีดวงในจมูกมีเเนวโน้มเกิดจากการติดเชื้อเรื้อรังของเนื้อเยื่อในโพรงจมูกที่ทางเดินหายใจและโพรงไซนัส เรียกว่าโพรงไซนัสอักเสบเรื้อรัง
ถ้าหากเกิดก้อนริดสีดวงขนาดใหญ่หรือก้อนริดสีดวงหลายที่ในโพรงจมูก ช่องทางเดินหายใจผู้ป่วยอาจเกิดการอุดตันได้
บางคนที่มีก้อนริดสีดวงขนาดเล็กอาจไม่มีอาการใดๆเกิดขึ้น อย่างไรก็ตามอาจมีอาการดังต่อไปนี้เกิดขึ้นได้
ปัจจุบันยังไม่มีใครทราบสาเหตุที่แท้จริงของโรคริดสีดวงจมูก แม้ว่ามีหลายกรณีที่มีความเชื่อมโยงกับโรคภูมิเเพ้ที่ไม่ใช่หอบหืดและในบางกรณีไม่พบปัญหาเกี่ยวกับทางเดินหายใจหรือสารก่อภูมิเเพ้
ทั้งนี้โรคริดสีดวงจมูกไม่มีความเกี่ยวข้องกับโรคริดสีดวงทวารหรือกระเพาะปัสสาวะที่เกี่ยวข้องกับระบบการย่อยอาหารและระบบขับถ่ายปัสสาวะตามลำดับ
นอกจากนี้ยังไม่ใครทราบกลไกที่แท้จริงที่ทำให้เกิดโรคริดสีดวงจมูกแต่นักวิจัยส่วนใหญ่เห็นด้วยว่าโรคริดสีดวงจมูกเกิดจากอาการบวมติดเชื้อภายในช่องจมูกหรือโพรงไซนัสและไม่ได้เป็นโรคร้าย
ผู้เชี่ยวชาญเชื่อว่าการอักเสบติดเชื้อเกิดจากของเหลวที่สะสมอยู่บริเวณช่องว่างที่อยู่ระหว่างเซลล์ (ช่องว่างระหว่างมีเมือกเกิดขึ้น) ในโพรงจมูกและโพรงไซนัส ในที่สุดแรงดึงดูดโลกทำให้เซลล์นี้มีน้ำหนักเพิ่มมากขึ้นและก่อให้เกิดริดสีดวงขึ้นในช่องจมูก นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่าสิ่งที่เข้าไปกระตุ้นทำให้เกิดริดสีดวงคือเชื้อแบคทีเรียและเชื้อไวรัสรวมไปถึงอาการแพ้ที่ตอบสนองต่อเชื้อรา
โดยส่วนใหญ่ริดสีดวงในจมูกมักเกิดขึ้นใกล้กับช่องไซนัสที่เปิดอยู่ (ในช่องทางเดินอากาศ) อย่างไรก็ตามริดสีดวงสามารถเกิดขึ้นได้ทุกที่ภายในโพรงจมูกหรือไซนัส
วิธีการรักษาดังต่อไปนี้มักใช้สำหรับรักษาโรคริดสีดวงจมูก
แพทย์อาจสั่งยาสเตียรอยด์ชนิดสเปรย์หรือยาพ่นจมูกที่ทำให้ริดสีดวงมีขนาดเล็กลงด้วยการบรรเทาอาการติดเชื้อ ซึ่งการรักษาด้วยวิธีนี้ใช้สำหรับผู้ป่วยที่มีริดสีดวงอยู่ในช่องจมูกข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้งสองข้างและมีอาการข้างเคียงดังต่อไปนี้
ใช้กรณีที่เกิดก้อนริดสีดวงขนาดใหญ่หรือการติดเชื้ออย่างรุนเเรง ผู้ป่วยจะได้รับยาสเตียรอยด์ชนิดเม็ดใช้เพียงอย่างเดียวหรือใช้ร่วมกับยาพ่นจมูก แม้ว่ายาสเตียรอยด์ชนิดเม็ดไม่มีประสิทธิภาพในการทำให้ริดสีดวงมีขนาดเล็กลงและยังมีผลข้างเคียงที่เป็นอันตรายมากอีกด้วยเช่นทำให้น้ำหนักขึ้นและต้องทานเป็นระยะเวลานานหลายอาทิตย์
ยาชนิดอื่นๆที่ใช้รักษาโรคริดสีดวงที่จมูกได้แก่ยาต้านฮีสตามีนสำหรับรักษาอาการแพ้ ยาปฏิชีวนะสำหรับรักษาอาการติดเชื้อจากแบคทีเรียและยาต้านเชื้อราสำหรับรักษาอาการภูมิเเพ้ที่เกิดจากเชื้อรา
การรักษาด้วยวิธีผ่าตัดนำมาใช้ในกรณีที่ก้อนริดสีดวงมีขนาดใหญ่มากหรือผู้ป่วยไม่มีอาการดีขึ้นจากการรักษาด้วยวิธีอื่นๆ
การผ่าตัดติ่งเนื้อเป็นวิธีผ่าตัดที่ธรรมดาที่สุดในการนำริดสีดวงออก ผู้ป่วยจะได้รับยาชาเฉพาะที่หรือยาชาทั่วไป จากนั้นแพทย์จะทำการใช้หลอดขนาดเล็กและบางพร้อมด้วยกล้องสอดเข้าไปในช่องจมูกหรือโพรงไซนัสของผู้ป่วย
ก้อนริดสีดวงจะถูกตัดออกด้วยกล้องขนาดเล็กและเครื่องมือผ่าตัด บางครั้งแพทย์อาจจะทำการผ่าตัดนำกระดูกชิ้นเล็กๆออกจากจมูกเพื่อเปิดช่องทางเดินอากาศ
หลังจากการผ่าตัดผู้ป่วยส่วนใหญ่จะได้รับยาพ่นจมูกคอร์ติโคสเตียรอยด์เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดโรคริดสีดวงจมูกซ้ำขึ้นอีก นอกจากนี้เเพทย์บางท่านอาจเเนะนำให้ใช้น้ำเกลือล้างจมูกเพื่อบรรเทาอาการอักเสบหลังการผ่าตัด
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก