โรคไซนัสอักเสบ (Sinusitis) : อาการ สาเหตุ การรักษา

โรคไซนัสอักเสบ (Sinusitis) : อาการ สาเหตุ การรักษา

01.10
2695
0

ไซนัสอักเสบ (Sinusitis) คือ การอักเสบของไซนัส ในส่วนของ Paranasal ซึ่งเป็นโพรงที่สร้างน้ำเมือกที่จำเป็นในจมูก ทำให้เกิดการปวดโพรงจมูก ปวดโหนกแก้ม และในบริเวณโพรงไซนัสได้

ไซนัสอักเสบคืออะไร?

ไซนัสเป็นโพรงช่องว่างในร่างกาย ไซนัสมีหลายแบบ แต่โรคไซนัสอักเสบ นั้นมีผลกระทบกับไซนัส Paranasal ซึ่งเป็นช่องว่างหลังใบหน้าที่เชื่อมกับโพรงจมูก

ไซนัส Paranasal มีเยื่อบุ และเมือก เช่นเดียวกับจมูกโดยมีการสร้างสารคัดหลั่งที่ลื่น ซึ่งก็คือ น้ำมูก ช่วยให้ทางเดินจมูกชุ่มชื้น และดักจับสิ่งสกปรกและเชื้อโรคต่างๆที่เข้ามาภายในโพรงจมูก

แพทย์จะเรียกอาการไซนัสอักเสบว่า Rhinosinusitus เพราะการอักเสบของไซนัสมักเกิดขึ้นพร้อมกับการอักเสบของจมูกที่เรียกว่า โรคจมูกอักเสบ 

ประเภทของไซนัสอักเสบ

ไซนัสอักเสบจะส่งผลให้เกิดอาการบวมที่จมูก และมีการสะสมของน้ำมูก ไซนัสมีหลายประเภท ได้แก่ :

  • ไซนัสอักเสบเฉียบพลัน: จะมีอาการไซนัสอักเสบเป็นเวลานานถึง 4 สัปดาห์ และเป็นไซนัสอักเสบที่พบบ่อยที่สุด
  • ไซนัสอักเสบกึ่งเฉียบพลัน: ไซนัสอักเสบประเภทนี้จะปรากฏอาการประมาณ 4 – 12 สัปดาห์
  • ไซนัสอักเสบเรื้อรัง: อาการไซนัสอักเสบยังคงมีอยู่หรือกลับมาหลังจากผ่านไป 12 สัปดาห์ ไซนัสชนิดนี้จำเป็นต้องได้รับรักษาจากแพทย์และอาจจะจำเป็นต้องได้รับการผ่าตัด

ระยะเวลาในการฟื้นตัว และวิธีการรักษาขึ้นอยู่กับประเภทของไซนัสอักเสบที่ผู้ป่วยเป็น

อาการไซนัสอักเสบ

อาการขึ้นอยู่กับระยะเวลาของการอักเสบ และความรุนแรงของการติดเชื้อ

หากผู้ป่วยมีอาการอย่างน้อย 2 ข้อ จากต่อไปนี้ จะได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ว่าเป็น ไซนัสอักเสบแบบเฉียบพลัน

  • ปวดและมีความดันในโพรงใบหน้า
  • คัดจมูก
  • มีน้ำมูก
  • ได้รับกลิ่นน้อยลง
  • ไอ

และในบางกรณีที่ไซนัสอักเสบแบบรุนแรง มักจะมีอาการเหล่านี้ปรากฏร่วมด้วย:

  • มีไข้
  • มีกลิ่นปาก
  • เหนื่อยล้า
  • ปวดฟัน
  • ปวดหัว

หากอาการเหล่านี้ยังคงปรากฏนานต่อเนื่องมากกว่า 12 สัปดาห์ แพทย์จะทำการวินิจฉัยว่าเป็นไซนัสอักเสบแบบเรื้อรัง

สาเหตุของไซนัสอักเสบ

ไซนัสอักเสบเกิดจากหลายปัจจัย แต่การที่มีของเหลวตกค้างในจมูกส่งผลให้การติดเชื้อนั้นทวีความรุนแรงมากขึ้น

  • ไวรัส: ส่วนใหญ่ของอาการไซนัสอักเสบพบว่า 90% มาจากเชื้อไวรัส
  • แบคทีเรีย: พบในสัดส่วนประมาณ 10% ของผู้ป่วยไซนัสอักเสบ
  • สารมลพิษ: สารเคมีหรือสารระคายเคืองในอากาศสามารถกระตุ้นให้เกิดเมือในจมูกได้
  • เชื้อรา: เป็นไซนัสอักเสบชนิดที่พบได้น้อย

การรักษาไซนัสอักเสบ

การรักษาไซนัสอักเสบนั้นขึ้นกับประเภทของไซนัส

ไซนัสอักเสบกึ่งเฉียบพลัน และแบบเฉียบพลัน Acute and subacute sinusitis

ไซนัสแบบเฉียบพลันสามารถหายได้เองโดยไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษา

อย่างไรก็ตามไซนัสประเภทนี้จะทำให้รู้สึกไม่สบาย ทั้งนี้ผู้ป่วยสามารถบรรเทาอาการได้ด้วยยาที่วางจำหน่ายในร้านขายยาทั่วไปได้

แต่หากมีอาการดังต่อไปนี้ควรไปพบแพทย์:

  • อาการไซนัสอักเสบยาวนานกว่า 7 วัน
  • มีไข้สูงกว่า 38.6 องศาเซลเซียส
  • ปวดศีรษะโดยไม่สามารถรักษาได้ด้วยยาแก้ปวดทั่วไป
  • ปัญหารบกวนการมองเห็น
  • อาการไม่ดีขึ้นหลังรับยาตามแพทย์สั่ง

หากเป็นไซนัสอักเสบจากแบคทีเรีย แพทย์จะใช้ยาปฏิชีวนะในการรักษาโรค หากยังคงมีอาการอยู่หลังจากรับประทานยาควรกลับไปพบแพทย์อีกครั้ง

ไซนัสอักเสบแบบเรื้อรัง Chronic sinusitis

ไซนัสอักเสบเรื้อรัง มักไม่ได้เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย ดังนั้นยาปฏิชีวนะจึงไม่สามารถช่วยบรรเทาอาการได้ เช่น ไซนัสอักเสบจากการติดเชื้อราสามารถรักษาได้ด้วยยาต้านเชื้อรา

กรณีไซนัสอักเสบจากภูมิแพ้ จะรักษาด้วยการลดและหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ เช่น ขนหรือเศษหนังของสัตว์ หรือเชื้อรา จะช่วยลดการเกิดไซนัสอักเสบเรื้อรังได้

การผ่าตัดไซนัส Surgery

หากการรักษาด้วยการใช้ยาไม่ได้ผล แพทย์จะพิจารณาแนะนำให้รักษาด้วยการผ่าตัดรักษาแบบ Functional Endoscopic Sinus Surgery (FESS) ซึ่งเป็นการใช้เครื่องมือพิเศษทำการผ่าตัดผ่านกล้องเอ็นโดสโคป โดยคนไข้จะได้รับยาชาหรือยาสลบขึ้นอยู่กับความรุนแรงของโรค

ในปัจจุบัน มีวิธีการผ่าตัดแบบผ่านกล้อง ที่เรียกว่า Innovative Full House FESS  ซึ่งแพทย์จะทำการผ่าตัดโพรงไซนัสให้เปิดกว้างเพื่อเชื่อมโยงโพรงไซนัสทั้ง 4 คู่เข้าด้วยกัน ทำให้สามารถดูดเอามูกเหนียวและหนองที่ขังอยู่ภายในไซนัสออกมาได้ทั้งหมด เป็นการช่วยลดการอักเสบที่เกิดขึ้นได้โดยตรง เพิ่มการไหลเวียนของอากาศในไซนัส และทำให้การพ่นยารักษาไซนัสทำได้ทั่วถึงกว่าการผ่าตัดแบบเก่า และการผ่าตัดแบบ Full House FESS  นี้จะใช้การส่องกล้อง Endoscope ที่มีความละเอียดสูงจึงช่วยลดการบาดเจ็บ ไม่ทำให้เยื่อจมูกเป็นแผล มีการใช้ภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์นำทางระหว่างการผ่าตัด ทำให้รักษาได้ตรงจุด ลดโอกาสการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากการผ่าตัดได้ดีขึ้น หลังผ่าตัดผู้ป่วยจะไม่ต้องทรมานกับการใส่วัสดุห้ามเลือด หรือทนเจ็บเวลาเอาวัสดุห้ามเลือดออกจากจมูกเหมือนการผ่าตัดแบบเก่า

โรคไซนัสอักเสบเป็นโรคที่มักกลับมาเป็นซ้ำได้เรื่อยๆ หากไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกวิธี ดังนั้น… หากคนไข้เคยรักษาด้วยวิธีต่างๆ มาแล้วแต่ยังเป็นซ้ำ อาจพิจารณาเข้ารับการผ่าตัดด้วยวิธี Full House FESS  ซึ่งนับเป็นนวัตกรรมการผ่าตัดที่ช่วยลดโอกาสเป็นซ้ำ อีกทั้งยังมีโอกาสหายขาดได้มากขึ้น

ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับโรคไซนัสอักเสบ

ข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับไซนัสอักเสบมีดังนี้ :

  • เรามีไซนัสทั้งหมด 4 คู่ ซึ่งเป็นโพรงหลังกระดูกใบหน้า
  • การแพ้แบคทีเรีย หรือไวรัสอาจทำให้เกิดการอักเสบของไซนัส
  • ไซนัสอักเสบสามารถหายไปได้เองในบางกรณี แต่บางกรณีก็จำเป็นต้องได้รับการรักษาจากแพทย์
  • หากมีอาการไซนัสอักเสบนานกว่า 12 สัปดาห์ ถือว่าเป็นไซนัสอักเสบแบบเรื้อรัง

นี่คือแหล่งที่มาของบทความของเรา

Комментарии (0)

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *