อาการคออักเสบ (Strep Throat) คืออาการเจ็บคอที่เกิดจากแบคทีเรียที่ชื่อว่า Streptococcus pyogenes หรือเชื้อ streptococcus กลุ่มเอ
“อาการเจ็บคอ” หมายถึงอาการระคายเคืองทั่วไปที่เกิดขึ้นในลำคอซึ่งเกิดอาการเจ็บคอได้ อย่างไรก็ตามอาการคออักเสบเป็นอาการเจ็บคอที่เกิดจากเชื้อเเบคทีเรียโดยเฉพาะ
ในบทความนี้เราจะอธิบายครอบคลุมถึงเรื่องอาการ สาเหตุ การวินิจฉัยโรคและการรักษาอาการคออักเสบ
อาการคออักเสบหมายถึงอาการเจ็บคอที่เกิดจากคอหอยอักเสบหรือเชื้อเเบคทีเรีย streptococcal ซึ่งอาการคออักเสบทั้งสองชนิดนี้เกิดจากเชื้อแบคทีเรียเท่านั้น
เชื้อแบคทีเรีย streptococcal เป็นเชื้อที่แพร่กระจายได้ง่ายและสามารถเเพร่เชื้อในอากาศได้เมื่อผู้ป่วยไอหรือจาม
ผู้ที่ติดเชื้อแบคทีเรียนี้อาจไปสัมผัสกับพื้นผิวที่มีผู้ติดเชื้อได้สัมผัสก่อนหน้าเช่นลูกบิดประตู อุปกรณ์ในห้องครัวหรือในห้องนอน
โดยปกติอาการคออักเสบส่วนใหญ่ไม่เป็นอันตรายและผู้ที่มีอาการคออักเสบสามารถหายเองได้ภายในระยะเวลา 3-7 วันโดยไม่จำเป็นต้องเข้ารับการรักษา
อาการเจ็บคอมักเกิดขึ้นกับเด็กและวัยรุ่นเพราะร่างกายของเด็กหรือวัยหนุ่มสาวยังไม่เคยสัมผัสกับเชื้อไวรัสและแบคทีเรียเหมือนผู้ใหญ่ที่มีการสร้างภูมิคุ้มกันเพื่อต่อต้านเชื้อโรคได้หลายชนิด
ภายใน 1 ปีอาการคออักเสบที่ผิดปกติสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน ซึ่งแต่ละปีคนเราสามารถเกิดอาการคออักเสบได้ประมาณ 2 ครั้ง
อาการของคออักเสบคล้ายกับอาการเจ็บคอซึ่งมีอาการดังต่อไปนี้
ในทางกลับกันบางครั้งผู้ที่มีอาการคออักเสบอาจไม่มีสัญญาณหรืออาการใดๆเกิดขึ้นแต่ผู้ป่วยจะรู้สึกไม่สบายและพวกเขายังสามารถเเพร่เชื้อให้กับคนอื่นได้
ส่วนใหญ่แล้วอาการเจ็บคอทั่วไปไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษาจากเเพทย์เนื่องจากอาการเจ็บคอสามารถหายเองได้ภายในหนึ่งสัปดาห์ การซื้อยาใช้เองอาจช่วยบรรเทาอาการเจ็บคอได้ ซึ่งยาบางชนิดสามารถหาซื้อได้ผ่านช่องทางออนไลน์ได้ อย่างเช่นยาแอสไพริน ยาไอบลูโพรเฟนหรือยาอะเซตามีโนเฟน (ไทลินอล)
อย่างไรก็ตามสำหรับผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับกระเพาะอาหารหรือไต ควรหลีกเลี่ยงยาแอสไพรินและยาไอบลูโพรเฟน
วิธีรักษาต่อไปนี้สามารถช่วยรักษาอาการเจ็บคอได้
ถ้าหากผู้ป่วยได้รับการวินิจฉัยว่าติดเชื้อจากเเบคทีเรีย ยาปฏิชีวนะสามารถนำมาใช้เพื่อรักษาอาการติดเชื้อนี้ได้ ในความเป็นจริงเเล้วการใช้ยาปฏิชีวนะอาจไม่สามารถรักษาอาการติดเชื้อที่คอได้ดี โดยส่วนใหญ่เราสามารถซื้อยาเเก้เจ็บคอทานเองได้จากร้านขายยา
ข้อมูลจากงานวิจัยแนะนำว่าการรักษาอาการไอในเด็กด้วยน้ำผึ้งเป็นทางเลือกหนึ่งในการรักษาที่ดี อย่างไรก็ตามไม่ควรให้เด็กทารกที่มีอายุ 12 เดือนทานน้ำผึ้งเนื่องจากสามารถทำให้เด็กมีอาการอาหารเป็นพิษชนิดหนึ่งที่เรียกว่าโรคโบทูลิซึมได้
โดยปกติยาปฏิชีวนะนำมาใช้รักษาอาการเจ็บคอเมื่อมีการติดเชื้อจากเเบคทีเรียจำนวนมากเกิดขึ้น ซึ่งถ้าหากผู้ป่วยมีระบบภูมิคุ้มกันที่อ่อนเเอ การติดเชื้อจากเเบคทีเรียจะเพิ่มความเสี่ยงทำให้เกิดภาวะเเทรกซ้อนได้ง่ายมากขึ้น ดังนั้นแพทย์จำเป็นต้องรักษาอาการคออักเสบด้วยยาปฏิชีวนะและไม่จำเป็นต้องตรวจเชื้อแบคทีเรียก่อน
ในกรณีที่ผู้ป่วยมีประวัติเป็นโรคหัวใจหรือไข้รูมาตอยด์ ผู้ป่วยจะมีเเนวโน้มการติดเชื้อจากเเบคทีเรียเพิ่มซ้ำขึ้น ซึ่งสามารถการรักษาด้วยการให้ยาปฏิชีวนะได้เช่นกัน
ถ้าหากได้รับการวินิจฉัยว่ามีอาการคออักเสบขั้นรุนเเรง แพทย์สามารถให้ยาปฏิชีวนะเพื่อบรรเทาอาการติดเชื้อเบื้องต้นก่อน คนส่วนใหญ่ที่ติดเชื้อจากแบคทีเรียสามารถเป็นโรคไข้รูมาติกได้ (เชื้อเเบคทีเรียที่เกิดขึ้นในหัวใจ) หรือมีปัญหาเกี่ยวกับโรคไตได้
การผ่าตัดต่อมท่อนซิล โดยปกติเด็กอาจติดเชื้อและมีอาการของต่อมทอนซิลอักเสบเกิดขึ้นได้ ซึ่งแพทย์จะแนะนำให้เข้ารับรักษาด้วยการผ่าตัดต่อมทอนซิล
รายละเอียดต่อไปนี้เป็นอาการหลักของคออักเสบ รายละเอียดเพิ่มเติมและข้อมูลอยู่ในบทความหลัก
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก