คนส่วนใหญ่ทราบดีว่าเนยถั่วเป็นแหล่งโปรตีน และสารอาหารที่ดีเยี่ยม แต่บางคนอาจคิดว่าเป็นอาหารที่ไม่เหมาะเมื่อต้องการลดน้ำหนัก เพราะเนยถั่ว 2 ช้อนโต๊ะจะให้พลังงานประมาณ 188 แคลอรี โดย 144 แคลอรี่นั้นเป็นพลังงานที่มาจากไขมัน คนส่วนมากจึงไม่คิดว่าจะเป็น “อาหารคุมน้ำหนัก” ได้ อย่างไรก็ตาม มีผลการวิจัยใหม่ที่ชี้ให้เห็นว่าผลิตภัณฑ์ถั่วลิสงทุกรูปแบบ รวมถึงเนยถั่วนั้นสามารถช่วยในการลดน้ำหนักได้ และยังช่วยควบคุมความอ้วนในระยะยาวได้อีกด้วย
เนยถั่วจะใช้เป็นอาหารควบคุมน้ำหนักได้จากคุณประโยชน์ 2 ด้านคือ : ตัวช่วยเพื่อควบคุมความอยากอาหาร และลดระดับน้ำตาลในเลือด
การรับประทานอาหารไขมันต่ำ หรือของว่างที่ปราศจากน้ำตาล มักเป็นตัวเลือกอันดับต้น ๆ สำหรับผู้ที่พยายามลดน้ำหนัก ของว่างชนิดดังกล่าวอาจช่วยจำกัดการบริโภคน้ำตาล หรือลดแคลลอรี่ได้บ้าง แต่ก็มีความจริงที่ว่าของว่างเหล่านี้ไม่สามารถทำให้อิ่มได้
แต่การรับประทานถั่วเปลือกแข็ง หรือผลิตภัณฑ์จากถั่วลิสงก่อนรับประทานอาหาร หรือรับประทานเป็นของว่างจะช่วยให้รู้สึกอิ่มมากขึ้นได้ ซึ่งเป็นความอิ่มที่ได้จากไขมันและโปรตีนที่มีมากในถั่วเปลือกแข็ง และถั่วลิสง เมื่อรู้สึกอิ่มก็จะช่วยให้รับประทานอาหารปริมาณน้อยลงได้ จึงส่งผลดีต่อการลดน้ำหนัก
อาหารประเภทต่าง ๆ โดยเฉพาะอาหารที่ผ่านกระบวนการแปรรูปมาแล้ว และอาหารที่มีแป้งเป็นส่วนประกอบ มักเป็นต้นเหตุที่ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มสูงขึ้น น้ำตาลในเลือดที่สูง หรือขึ้น ๆ ลงจะส่งผลต่อโรคอ้วน และโรคเบาหวาน แต่เนยถั่วนั้นมีน้ำตาลจากธรรมชาติ และมีรสสัมผัสที่อร่อย พร้อมค่าดัชนีน้ำตาลต่ำ
การรับประทานเนยถั่วยังเป็นการบริโภคไขมันดี พร้อมปริมาณโปรตีน และใยอาหารที่ดี โดยไม่ส่งผลกระทบต่อระดับน้ำตาลในเลือดที่ไม่คงที่อีกด้วย
เมื่อจะเลือกซื้อเนยถั่ว ลดความอ้วน ควรอ่านฉลากให้ละเอียด หลีกเลี่ยงเนยถั่วที่มีการเติมน้ำตาล เกลือ และสารกันบูด
ควรเลือกเนยถั่วที่เป็นออร์แกนนิค เพราะเป็นตัวเลือกที่ดีในการลดน้ำหนัก อ่านฉลากโภชนาการเพื่อหาส่วนประกอบโซเดียมที่น้อยที่สุด และไม่มีการเติมน้ำตาล
เนยถั่วชนิดหยาบยังมีใยอาหาร และโฟเลตเป็นส่วนประกอบ ซึ่งเป็นสารที่ดีต่อสุขภาพ ส่วนเนยถั่วชนิดละเอียดมักมีโปรตีนมากกว่า ควรเลือกชนิดที่มีใยอาหารมากกว่าโปรตีน เพราะจะช่วยให้อิ่มได้นาน และช่วยการทำงานของระบบย่อยอาหาร
1. เป็นแหล่งไขมันที่ดี เนยถั่ว และถั่วลิสงเป็นอาหารที่มีปริมาณไขมันสูง เป็นไขมันชนิดที่ดีต่อสุขภาพ เพราะเป็นไขมันชนิดไม่อิ่มตัว เนยถั่ว 2 ช้อนโต๊ะให้ไขมันชนิดดี 16 กรัม ซึ่งเป็นไขมันที่ไม่ทำให้อ้วน และช่วยป้องกันโรคร้ายชนิดต่าง ๆ ได้อีกด้วย
2. ปริมาณโปรตีนสูง เนยถั่วเป็นแหล่งอาหารเพื่อสุขภาพเพราะมีโปรตีนสูง ซึ่งช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อ และซ่อมแซมส่วนต่าง ๆ ที่สึกหรอของร่างกาย ในช่วงที่ลดน้ำหนัก การกินเนยถั่วจะช่วยเพิ่มกระบวนการเผาผลาญพลังงานของร่างกาย ทำให้ร่างกายสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพที่ดี แต่เพื่อประโยชน์ที่ดีต่อร่างกายอย่างเต็มที่ ควรกินเนยถั่วควบคู่กับอาหารอื่น ๆ ด้วย
3. ปริมาณไฟเบอร์สูง เนยถั่วอุดมด้วยไฟเบอร์ที่ส่งผลดีต่อระบบขับถ่าย ช่วยแก้ปัญหาลำไส้แปรปรวน และช่วยบำบัดอาการท้องผูกได้ แต่เพื่อให้ได้ประโยชน์อย่างเต็มที่ แนะนำให้กินเนยถั่ว ร่วมกับอาหารที่มีไฟเบอร์สูงชนิดอื่น ๆ เพื่อทำให้อิ่มท้องได้นาน ควบคุมความอยากอาหาร และดีต่อระบบขับถ่าย จึงช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการลดน้ำหนัก
4. บำรุงสุขภาพกระดูกให้แข็งแรง เพื่อการควบคุมอาหาร และออกกำลังกายที่ดี จำเป็นต้องบำรุงร่างกายให้ได้รับปริมาณแคลเซียมในปริมาณที่มากเพียงพอ เพื่อเสริมสร้างมวลกระดูกให้แข็งแรง ซึ่งเนยถั่วนับเป็นแหล่งแคลเซียม และแมกนีเซียมที่ดี ช่วยบำรุงกระดูกให้แข็งแรง ช่วยเสริมสร้างมวลกระดูก การกินเนยถั่วเป็นประจำจึงทำให้กระดูกแข็งแรง
เพื่อให้ได้ประโยชน์อย่างเต็มที่จากลดความอ้วน เนยถั่วควรกำหนดเป็นแผนการลดน้ำหนัก ควรจำกัดปริมาณการบริโภคเนยถั่วในแต่ละวันเพียงมื้อเดียว หรือ 2 ช้อนโต๊ะต่อวัน อาจกินเนยถั่วก่อนมื้ออาหารเพื่อบรรเทาความหิว หรือเพิ่มเนยถั่วในมื้ออาหารที่มีปริมาณแคลอรีต่ำ เพื่อเพิ่มปริมาณเส้นใยอาหาร และโปรตีน
หากต้องการนับแคลอรีของเนยถั่ว เวลารับประทานหนึ่งช้อนโต๊ะ ให้ปาดระดับเนยถั่วในช้อนตวงให้เรียบก่อนวัดปริมาณด้วย
กรณีที่มีปัญหาความดันโลหิตสูง ให้เลือกเนยถั่วที่มีเกลือต่ำ หรือเป็นเนยถั่วธรรมชาติที่ไม่มีส่วนผสมอื่น ๆ เพิ่มเติม หากชอบรับประทานถั่วลิสงมากกว่าเนยถั่ว ควรจำกัดปริมาณเนยถั่วให้น้อยลง และรับประทานถั่วลิสงคั่วแบบแห้งที่ไม่เติมเกลือ หรือไขมันใด ๆ เพิ่มเติม
นอกจากการรับประทานเนยถั่วแบบเปล่า หรือทาบนแซนด์วิชแล้ว ยังมีเมนูจากเนยถั่วที่น่าสนใจ ดังนี้:
เพื่อกำจัดไขมัน และน้ำตาลที่มากเกินไป แนะนำให้ลองวิธีทำเนยถั่วรับประทานเอง เพียงซื้อเครื่องบด และถั่วลิสงมาปรุงเป็นอาหาร อาจเพิ่มเกลือ และสารให้ความหวานในปริมาณที่ดีต่อร่างกายได้ ซึ่งเนยดังกล่าวมักมีความนุ่มนวล และใช้เป็นส่วนผสมในสมูทตี้ได้ดี ไขมันอาจมีชั้นแยกออกจากกันบ้าง แต่ด้วยการคนเพียงเล็กน้อยก็จะสามารถรวมตัวเข้าด้วยกันได้อย่างง่ายดาย
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก