

การตั้งครรภ์เริ่มขึ้น เมื่ออสุจิปฏิสนธิกับไข่ ซึ่งเกิดขึ้นใน 2 สัปดาห์ หลังจากวันแรกของรอบเดือนล่าสุด ในช่วงสัปดาห์แรกของการตั้งครรภ์ ผู้หญิงอาจไม่มีอาการใด ๆ บางคนอาจรู้สึกได้ว่ากำลังตั้งครรภ์ แต่ส่วนมากไม่สงสัยจนกว่ารอบเดือนจะขาดไป
การปฏิสนธิ
การตกไข่เป็นกระบวนการเมื่อรังไข่ปล่อยเซลล์ไข่ การตกไข่มักเกิดขึ้นประมาณ 2 สัปดาห์หลังจากวันแรกของรอบเดือนล่าสุด ขึ้นอยู่กับระยะเวลาของรอบเดือน แพทย์จะนับการตั้งครรภ์ตั้งแต่วันแรกของรอบเดือนที่แล้ว แม้ว่าการปฏิสนธิจะเกิดขึ้นหลังจากรอบเดือนสิ้นสุดไปแล้วหลายวันก็ตาม
ตัวอย่างเช่น หากประจำเดือนรอบล่าสุดของผู้หญิงเริ่มในวันที่ 1 มิถุนายน และปฏิสนธิในวันที่ 14 มิถุนายน ในวันถัดไปผู้หญิงจะตั้งครรภ์ได้ 2 สัปดาห์ แม้ว่าจะพึ่งมีการปฏิสนธิก็ตาม
การปฏิสนธิเป็นอย่างไร
เพื่อให้เกิดการปฏิสนธิ อสุจิต้องเข้าไปในช่องคลอด ซึ่งเกิดขึ้นผ่านการมีเพศสัมพันธ์ โดยสเปิร์มจะผ่านช่องเปิดของปากมดลูกและเข้าสู่ท่อนำไข่
ที่นั่นตัวอสุจิจะเจาะและปฏิสนธิกับเซลล์ไข่ เมื่อปฏิสนธิกันแล้ว ไข่จะเคลื่อนไปตามท่อนำไข่ไปยังมดลูก แล้วจึงจะฝังตัวเข้าไปในผนังมดลูก
แพทย์เรียกไข่ที่ปฏิสนธิว่าตัวอ่อน เมื่อฝังตัวในผนังมดลูก
ซึ่งเริ่มตั้งแต่สัปดาห์ที่ 9 ของการตั้งครรภ์ และจนกว่าการตั้งครรภ์จะสิ้นสุดลง แพทย์จะเรียกทารกที่กำลังพัฒนาว่าทารกในครรภ์
การปฏิสนธิภายนอกร่างกาย
การปฏิสนธินอกร่างกายนั้น เกิดขึ้นนอกร่างกาย โดยไข่จากผู้บริจาค หรือผู้หญิงที่ประสงค์จะตั้งครรภ์ ทำในห้องปฏิบัติการ โดยแพทย์เฉพาะทางในการทำปฏิสนธิระหว่างไข่กับสเปิร์มที่ได้รับบริจาค
หลังจากผ่านไปไม่เกิน 6 วัน แพทย์จะย้ายเซลล์ไข่ที่ปฏิสนธิแล้ว 1 ฟองขึ้นไป ไปยังครรภ์ของแม่ เป้าหมายคือให้ไข่ที่ปฏิสนธิอย่างน้อย 1 ฟอง ฝังตัวและพัฒนาเป็นตัวอ่อน
โครโมโซมคือ
เมื่อไข่และสเปิร์มรวมกัน จะเกิดเป็นไซโกต ไซโกตประกอบด้วยโครโมโซม 46 อัน: 23 อันมาจากผู้หญิง อีก 23 อันมาจากผู้ชาย
โครโมโซมมีขนาดเล็ก โครงสร้างคล้ายเกลียว แต่ละยีนมีประมาณ 2,000 ยีน
โครโมโซมกำหนดลักษณะทางพันธุกรรมของทารกในครรภ์ รวมทั้งเพศและลักษณะทางกายภาพที่สืบทอดทางสายเลือด เช่น:
- สีผม
- สีตา
- กรุ๊ปเลือด
- ส่วนสูง
- โครงสร้างร่างกาย
นอกจากนี้ยังกำหนดปัจจัยอื่น ๆ เช่น บุคลิกภาพ ความฉลาด และความเสี่ยงของภาวะสุขภาพ
ไซโกตรับช่วงโครโมโซมเพศหนึ่งโครโมโซม นั่นคือ โครโมโซม X จากไข่ และยังรับโครโมโซมเพศจากสเปิร์ม ซึ่งอาจเป็นโครโมโซม X หรือ Y
หากสเปิร์มมีโครโมโซม X ทารกในครรภ์จะเป็นเพศหญิง (XX) หากสเปิร์มมีโครโมโซม Y ทารกในครรภ์จะเป็นเพศชาย (XY)
ร่างกายของทารกใหญ่แค่ไหน
เมื่อตั้งครรภ์ได้ 3 สัปดาห์ ไข่ที่ปฏิสนธิหรือไซโกตจะมีขนาด 0.1 มิลลิเมตร (มม.) เป็นขนาดที่เล็กจนมองไม่เห็นด้วยตาเปล่า
ไซโกตจะใช้เวลาหลายวันในการเคลื่อนตัวไปตามท่อนำไข่ ในช่วงเวลานี้จะพัฒนาเป็นโมรูลา มีลักษณะคล้ายลูกบอลขนาด 12–15 เซลล์ เมื่อเวลาผ่านไปก็จะกลายเป็นกลุ่มเซลล์ที่มีขนาดใหญ่ขึ้น เรียกว่าบลาสโตซิสต์
ในสัปดาห์ที่ 4 บลาสโตซิสต์จะฝังเข้าไปในผนังมดลูก บลาสโตซิสต์ประกอบด้วยส่วนด้านในและด้านนอก ส่วนด้านในจะพัฒนาเป็นตัวอ่อนในที่สุด ส่วนด้านนอกจะกลายเป็นรกซึ่งเป็นเปลือกนอกที่จะปกป้อง และบำรุงเลี้ยงตัวอ่อนที่กำลังเติบโตในครรภ์ ในตอนนี้ ทารกยังเป็นเพียงกลุ่มเซลล์ที่มีขนาดประมาณ 0.1–0.2 มม. หรือประมาณเมล็ดงาดำ
ประมาณต้นสัปดาห์ที่ 5 แพทย์มักจะเรียกทารกว่าเป็นเอ็มบริโอ และจะมีขนาดประมาณเมล็ดงา
เมื่ออายุครรภ์ได้ 6 สัปดาห์ ทารกจะมีขนาดประมาณเม็ดถั่ว หรือยาว 1 ใน 4 ของนิ้ว
สิ่งที่ควรทำเมื่อมีการปฏิสนธิของคน
ผู้ที่วางแผน หรือพยายามตั้งครรภ์ ควรปฏิบัติดังนี้:
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย และอาจทานอาหารเสริมของกรดโฟลิก และวิตามินอื่น ๆ
- หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ และรับควันบุหรี่มือสอง
- หลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์และสารอื่น ๆ ที่อาจขัดขวางการตั้งครรภ์ รวมทั้งยานอนหลับ อาหารและยาบางชนิด
- ออกกำลังกายพอประมาณ
- แจ้งแพทย์เกี่ยวกับแผนการตั้งครรภ์ เมื่อปรึกษาเรื่องการวินิจฉัยหรือการรักษาโรคใด ๆ
อาจต้องหยุดพักจากการออกกำลังกายหนัก ๆ ในระหว่างตั้งครรภ์ และแพทย์จะช่วยแก้ไข หรือพัฒนาแผนการออกกำลังกายที่ดีต่อสุขภาพได้
ในช่วง 6 สัปดาห์แรกของการตั้งครรภ์ อาจไม่พบลักษณะที่บ่งชี้ถึงการตั้งครรภ์
อย่างไรก็ตาม อาการหลังปฏิสนธิของไข่ไม่นาน บางคนอาจพบ:
- มีเลือดออกมาบ้าง
- เหน็ดเหนื่อยเมื่อยล้า
- เต้านมแข็ง
- คลื่นไส้ และการรับกลิ่นคมชัดขึ้น
- ปัสสาวะบ่อยขึ้น
การทดสอบการตั้งครรภ์มีแนวโน้มที่จะให้ผลลัพธ์ที่ถูกต้อง ในระยะเวลา 1 สัปดาห์หลังจากวันแรกของรอบเดือนถัดไป
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก