ช่องคลอดจะผลิตสารหล่อลื่นตามธรรมชาติที่ช่วยอำนวยความสะดวกในกิจกรรมทางเพศ หากการหล่อลื่นตามธรรมชาติไม่เพียงพอ ก็สามารถใช้สารหล่อลื่นสังเคราะห์หรือเจลหล่อลื่นมาช่วยให้กิจกรรมทางเพศสบายขึ้น
เมื่อบุคคลถูกกระตุ้นทางเพศ ช่องคลอดจะผลิตสารหล่อลื่นขึ้นมาเป็นพิเศษ การหล่อลื่นนี้ช่วยลดการเสียดสีในช่องคลอด เพิ่มความสบายระหว่างมีเพศสัมพันธ์ และลดความรู้สึกเจ็บหรือระคายเคือง แต่อาการช่องคลอดแห้งก็เป็นปัญหาทางเพศที่พบได้บ่อยมาก
สารหล่อลื่นสังเคราะห์จะช่วยลดความแห้งของช่องคลอดได้ สารหล่อลื่นมีจำหน่ายหลายรสชาติ และรูปแบบต่าง ๆ เพื่อให้เหมาะกับความต้องการ และความชอบของบุคคล
เชื้อราในช่องคลอดกวนใจ แก้ไขได้อย่างไรอ่านต่อที่นี่
เนื้อเยื่อในช่องคลอดมีความชุ่มชื้นตามธรรมชาติ
ของเหลวจากปากมดลูก และสารคัดหลั่งจากต่อมบาร์โธลิน ซึ่งเป็นต่อมขนาดเท่าเมล็ดถั่ว 2 ต่อมที่อยู่ตรงปากทางเข้าช่องคลอด ช่วยให้ช่องคลอดมีการหล่อลื่น เมื่อร่างกายรตื่นตัว ต่อมบาร์โธลินจะหลั่งของเหลวออกมา เพื่อลดการเสียดสี
อาการช่องคลอดแห้งเป็นครั้งคราวถือเป็นเรื่องปกติ แต่ภาวะช่องคลอดแห้งเรื้อรังนั้นอาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงวัยหมดประจำเดือน หรือปัญหาทางการแพทย์ เช่น ช่องคลอดลีบ ผู้ที่มีปัญหาช่องคลอดแห้งเป็นประจำควรไปพบแพทย์
เมื่ออายุมากขึ้นเนื้อเยื่อของช่องคลอดจะบางลง ในช่วงวัยหมดประจำเดือน ร่างกายจะผลิตเอสโตรเจนน้อยลง ซึ่งทำให้การหลั่งเพื่อความชุ่มชื้นลดลง และอาจทำให้ช่องคลอดรู้สึกแห้ง
เมื่อเนื้อเยื่อในช่องคลอดบางลง อาจจำเป็นต้องการการหล่อลื่นที่มากขึ้น เพื่อให้เกิดความรู้สึกสบายระหว่างที่มีเพศสัมพันธ์
เป็นเรื่องปกติที่ช่องคลอดจะผลิตสารหล่อลื่นน้อยเกินไป แม้แต่ในผู้ที่มีสุขภาพดี สารหล่อลื่นสังเคราะห์จึงถูกพัฒนาขึ้นมาทดแทนสารคัดหลั่งในช่องคลอดตามธรรมชาติ ทำให้ช่องคลอดเกิดความชุ่มชื้นขึ้น และลดความรู้สึกไม่สบายเมื่อช่องคลอดแห้ง
การเลือกใช้น้ำยาหล่อลื่นสังเคราะห์ ควรใช้เมื่อ:
ช่องคลอดไม่สามารถผลิตสารหล่อลื่นได้เพียงพอ เนื่องจาก “หมด” การหล่อลื่นหลังไม่มีเพศสัมพันธ์เป็นเวลานาน หรือพบว่าสารหล่อลื่นตามธรรมชาติมีไม่เพียงพอที่จะลดการเสียดสีระหว่างมีเพศสัมพันธ์
ทำให้รู้สึกเจ็บปวด หรือคันในช่องคลอด ซึ่งอาจเกิดขึ้นได้เมื่อเนื้อเยื่อในช่องคลอดบอบบาง และแห้งมาก
สารหล่อลื่นสำหรับช่องคลอดมีกลิ่นแตกต่างกัน ตามความชอบของแต่ละคน
ผลิตภัณฑ์เหล่านี้ให้ความชุ่มชื้นในช่องคลอดเป็นช่วงสั้น ๆ เพื่อสัมผัสทางช่องคลอด รวมถึงกิจกรรมทางเพศ หรือใช้เพื่อการตรวจสุขภาพในช่องคลอด
การแบ่งประเภทตามส่วนประกอบสำคัญ ได้แก่:
สารหล่อลื่นชนิดซิลิโคนและแบบน้ำสามารถใช้ได้อย่างปลอดภัยสำหรับถุงยางอนามัยแบบลาเท็กซ์ แต่สารหล่อลื่นที่เป็นน้ำมันอาจทำลายถุงยางอนามัยลาเท็กซ์ได้
สารหล่อลื่นบางชนิดอาจส่งผลต่อการทำงานของอสุจิ จึงลดโอกาสของการตั้งครรภ์ ผู้ที่ต้องการตั้งครรภ์จึงควรเลือกสารหล่อลื่นที่ไม่เป็นอันตรายกับอสุจิ ส่วนผู้ที่ไม่ต้องการตั้งครรภ์อาจใช้สารหล่อลื่น หรือยาฆ่าอสุจิร่วมกับการคุมกำเนิดวิธีอื่น ๆ ได้
เมื่อใช้เจลหล่อลื่นและมอยเจอร์ไรเซอร์ ผู้ใช้ควรปฏิบัติตามคำแนะนำบนบรรจุภัณฑ์เสมอ
โดยควรเริ่มใช้ผลิตภัณฑ์ในปริมาณเล็กน้อย แล้วค่อยๆ เพิ่มปริมาณจนกว่าช่องคลอดจะรู้สึกสบาย บางคนพบว่าการใช้เจลหล่อลื่นซ้ำหลายครั้งจะให้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด
อาจทดลองใช้สารหล่อลื่นหลายชนิด เพื่อดูว่าร่างกายตอบสนองต่อสารหล่อลื่นแต่ละชนิดอย่างไร หากช่องคลอดรู้สึกคันหรือเจ็บหลังจากใช้ผลิตภัณฑ์เหล่านี้ อาจบ่งบอกถึงการแพ้ หรือความไวต่อส่วนผสมในสารหล่อลื่น
ครีมที่มีเอสโตรเจนเป็นส่วนประกอบ เป็นครีมที่มักต้องใช้ตามใบสั่งยา จึงต้องปฏิบัติตามคำแนะนำในการใช้ และในปริมาณที่แพทย์แนะนำ
ครีมเอสโตรเจนอาจต้องใช้เวลาในการทำงาน แลส่วนมากใช้เวลาไม่กี่สัปดาห์จึงจะเห็นผล
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก