

อาการตกขาว (vaginal discharge) คืออาการที่เมือกเหลวขาวที่ออกมาจากช่องคลอดซึ่งไม่ใช่ประจำเดือน สีของการตกขาวนั้นมักมีสีอะไรก็ได้และสีของการตกขาวสามารถบ่งบอกถึงสุขภาพผู้หญิงได้ ในบทความนี้ เราจะมาเรียนรู้เกี่ยวกับสีของตกขาวและเกี่ยวกับความหมายของสีของอาการตกขาวที่เกิดขึ้น รวมไปถึงสัญญาณเตือนของสีของอาการตกขาวลักษณะใดที่ควรไปพบแพทย์เมื่อไหร่
การตกขาวเกิดจากอะไร
อาการตกขาวหมายถึงเมือกที่เป็นของเหลวที่ไหลออกมาจากช่องคลอดและปากมดลูก ซึ่งอาการตกขาวนี้ไหลออกมาเพื่อขับเอาเซลล์เก่าหรือเชื้อโรคที่อยู่ในร่างกายออกมา ถือว่าเป็นการทำสะอาดช่องคลอดไปในตัว ทำให้ระบบสืบพันธุ์และช่องคลอดสะอาดและมีสุขภาพดี
จำนวนวันของอาการตกขาวของแต่ละคนนั้นแตกต่างกันไป ซึ่งจะมีลักษณะสีของการตกขาวที่แตกต่างกัน มีความสม่ำเสมอของสีที่ไม่เหมือนกัน ซึ่งปริมาณของตกขาวที่ออกมาสามารถเปลี่ยนแปลงได้ในแต่ละวัน โดยขึ้นอยู่กับวงจรของรอบในการมีประจำเดือนของผู้หญิงแต่ละคน โดยมีระยะเวลาการตกขาวที่แตกต่างกันดังต่อไปนี้
- วันที่ 1–5 เป็นวันที่เริ่มต้นของวงจรของการมีตกขาวซึ่งมีสีแดงเหมือนเลือดที่ได้ปล่อยเยื่อบุมดลูกออกมา
- วันที่ 6–14 ก่อนที่จะมีประจำเดือน ผู้หญิงบางคนสังเกตได้ว่าตกขาวน้อยกว่าปกติ เมื่อมาถึงช่วงที่ไข่นั้นกำลังสุกเต็มที่ ก็มีตกขาวมากกว่าปกติ ซึ่งมี สีขาว สีขาวขุ่นหรือสีเหลือง และมีความเหนียวมากขึ้น
- วันที่ 14–25 ภายใน 2-3 วันก่อนการตกไข่ ตกขาวนั้นก็จะมีน้อยลง ซึ่งมักเป็นตกขาวใสๆคล้ายกับไข่ขาว และหลังจากที่มีการตกไข่แล้ว ตกขาวก็กลับมามีสีขาวขุ่นอีกครั้งและมีความเหนียวเหมือนเดิม
- วันที่ 25–28 ตกขาวนั้นก็มีจำนวนลดลง ซึ่งอาการนี้จะเกิดขึ้นก่อนการมีประจำเดือน
ประเภทของตกขาว
อาการตกขาวสีแดง
การตกขาวที่มีสีแดงนั้นมีความแตกต่างกันไป ซึ่งจากที่เป็นสีแดงใสก็จะกลายเป็นสีแดงเข้ม โดยสาเหตุของตกขาวที่มีสีเเดงนี้มาจากการมีเลือดออกมาในระหว่างที่มีประจำเดือน
เลือดที่มาจากประจำเดือนนั้น โดยปกติแล้วมักมีเวลาเฉลี่ยทุกๆ 28 วัน ถึงแม้ว่ารอบของการมีประจำเดือนตามปกตินั้นจะอยู่ในช่วง 21 ถึง 35 วันก็ตามและเมื่อถึงรอบประจำเดือนนั้น มักจะมีประจำเดือนเพียงแค่ 3 ถึง 5 วัน
ผู้หญิงที่มีสีของตกขาวที่เป็นสีแดงนั้นในระหว่างที่มีประจำเดือนนั้น แม้ว่าสาเหตุของตกขาวนี้ไม่ได้มาจากการมีประจำเดือน ซึ่งอาจเป็นสัญญาณของอาการในบางโรคได้ ควรพบแพทย์ทันทีเพื่อรักษาอาการเหล่านี้
สำหรับผู้หญิงที่เป็นผู้สูงอายุนั้นที่มีภาวะวัยหมดประจำเดือนมากว่า 1 ปีแล้วนั้น หากมีตกขาวที่มีสีแดงปนออกมา ควรพบแพทย์ทันที ซึ่งตกขาวที่มีลักษณะนี้อาจเป็นสัญญาณของโรคมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูกได้
การตกขาวสีขาว
ตกขาวสีขาวนี้มีลักษณะเหมือนครีมหรือสีเหลืองอ่อน หากไม่มีอาการที่แสดงออกมา ก็แสดงว่าการตกขาวที่มีสีขาวนี้เป็นสัญญาณปกติที่บ่งบอกว่า ร่างกายของคุณนั้นมีสุขภาพดี
แต่หากมีตกขาวที่มีลักษณะคล้ายกับคอตเต็ทชีสหรือมีกลิ่นเหม็นที่รุนแรงนั้น ซึ่งสาเหตุของตกขาวนี้มาจากการติดเชื้อรา ซึ่งควรพบแพทย์ทันทีหากมีตกขาวในลักษณะนี้
หรือหากมีอาการตกขาวที่มีสีขาวที่มีจำนวนมาก และมีกลิ่นเหม็นแรงมาก ที่เกิดมาจากการติดเชื้อยีสต์ ซึ่งสามารถทำให้มีอาการคันหรือระคายเคืองตรงบริเวณอวัยวะเพศได้
การตกขาวสีเหลืองหรือเขียว
หากมีตกขาวที่มีสีเหลืองเล็กน้อย การตกขาวลักษณะนี้ไม่ได้เป็นอันตรายใดๆต่อร่างกาย ซึ่งสาเหตุของตกขาวลักษณะนี้เกิดจากการรับประทานอาหารที่เปลี่ยนไปหรือการรับประทานอาหารเสริมควบคู่กับการรับประอาหารแบบปกติด้วย
หากตกขาวมีสีเหลืองเข้มหรือสีเหลืองปนเขียว หรือมีสีเขียวนั้น ซึ่งสาเหตุของตกขาวนี้มักเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียหรือการติดเชื้อที่มาจากการมีเพศสัมพันธ์ หรือมีตกขาวที่มีจำนวนมาก เป็นก้อน หรือมีกลิ่นเหม็นที่รุนแรงมาก ควรพบแพทย์ทันที
ตกขาวสีชมพู
สีของตกขาวนี้มักมีสีชมพูอ่อนหรือชมพูเข้มก็ได้ ซึ่งมักมีเลือดปนออกมาเล็กน้อย
ตกขาวสีชมพูมักมีมาก่อนเวลาที่มีประจำเดือน แต่ตกขาวนี้ก็ยังสามารถเป็นสัญญาณการเลือดออกก่อนที่จะมีการตั้งครรภ์ในไตรมาสแรกได้
ผู้หญิงบางคนนั้นมีตกขาวสีชมพูเล็กน้อยหลังจากที่มีการตกไข่ ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้มีตกขาวสีชมพูเกิดขึ้น
และตกขาวสีชมพูนี้อาจเกิดขึ้นได้หลังจากการมีเพศสัมพันธ์ ทำให้การมีเพศสัมพันธ์นั้นมีการระคายเคืองที่ช่องคลอดหรือปากมดลูกได้
ตกขาวที่มีลักษณะใส
ตกขาวใสๆนั้นมักพบได้ทั่วไปในผู้หญิงทุกคน ซึ่งมีลักษณะที่ใสเหมือนกับไข่ขาว
ในช่วงที่ผู้หญิงที่มีตกขาวสีใสมากขึ้น มักพบได้ในช่วงก่อนการตกไข่หรือไหลออกมาในระหว่างที่มีการเล้าโลมทางเพศหรือเกิดในระหว่างตั้งครรภ์ได้ด้วยเช่นกัน
การตกขาวสีเทา
การตกขาวสีเทานั้นมักจะเป็นสัญญาณของสุขภาพที่ไม่ดี ซึ่งเป็นอาการของการติดเชื้อแบคทีเรียที่มีชื่อว่า ภาวะช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย (BV)
ภาวะช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียนั้น มักมีอาการอื่นเกิดขึ้นที่อวัยวะเพศด้วยเช่นกัน ซึ่งมีอาการดังต่อไปนี้
- อาการคัน
- การระคายเคือง
- อวัยวะเพศมีกลิ่นเหม็น
- เกิดรอยแดงรอบช่องคลอดหรือบริเวณปากช่องคลอด
หากผู้หญิงคนไหนมีอาการตกขาวนี้ ควรพบแพทย์โดยทันที ซึ่งตามการวินิจฉัยของแพทย์นั้น มักจะแนะนำยาปฏีชีวนะเพื่อรักษาภาวะช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียได้อย่างทันท่วงที
สถิติการมีอาการตกขาวของผู้หญิงในประเทศไทย
ข้อมูลสถิตินี้มาจากรายงานเรื่องภาวะตกขาวในปี 2553 ซึ่งพบว่ามีการติดเชื้อของช่องคลอดประเภท BV พบมากที่สุดในผู้หญิงถึง 50% และได้ทำการเพาะเชื้อจากตัวอย่างตกขาวจากผู้หญิง และพบว่าสามารถเพาะเชื้อนี้ได้จากผู้หญิงปกติที่ไม่มีอาการถึง 30-40 % หรือแม้แต่ในผู้ป่วย BV ที่ได้รับการรักษาหายแล้วก็สามารถนำเชื้อมาเพาะเชื้อได้ถึง 40 %
นี่คือแหล่งที่มาของบทความของเรา
- https://www.healthline.com/health/vaginal-discharge
- https://www.nhs.uk/conditions/vaginal-discharge/
- https://kidshealth.org/en/teens/vdischarge2.html
- https://www.mayoclinic.org/symptoms/vaginal-discharge/basics/definition/sym-20050825
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก