น้ำมันหอมระเหยคืออะไร และมีประโยชน์อย่างไร

น้ำมันหอมระเหย (Essential Oil) คือน้ำมันที่มีกลิ่นเฉพาะตัว ซึ่งสกัดมาจากราก ดอก ใบหรือเมล็ดของต้นไม้โดยใช้ไอน้ำหรือแรงดัน ด้วยคุณสมบัติ “ที่สำคัญ” ที่อ้างอิงของความจริงที่ว่าน้ำมันที่ได้จากพืชนี้มี “กลิ่น” ของตัวเอง (เช่นสารเคมีตามธรรมชาติที่ให้กลิ่นหรือรสเฉพาะตัว) ในการบำบัดด้วยน้ำมันหอมระเหยด้วยการใช้น้ำมัน – ชนิดเจือจาง- ทาลงที่ผิว สูดดม หยดลงบนหมอนหรืออ่างอาบน้ำ หรือให้ความร้อนเพื่อทำให้เกิดกลิ่นหอมกระจายขึ้นในอากาศ สบู่และโลชั่นบางชนิดก็สามารถทำมาจากน้ำมันหอมระเหยได้และนำม่ใช้เพื่อเป็นผลิตภัณฑ์อโรมาเธอราฟี  

การใช้น้ำมันหอมระเหยมีการใช้งานข้ามวัฒนธรรมและใช้ย้อนกลับไปเมื่อหลายพันปีก่อนเช่นที่หลายๆคนคงได้ยินเรื่องราวของกำยานกันมาก่อนนั่นเอง ถึงแม้คุณจะไม่ซื้อลูกกลิ้งน้ำมันหอมระเหยหรือเครื่องหอม แต่คุณก็อาจเคยมรโอกาสใได้เคยใช้พวกมันมาก่อนบ้างแล้ว วิคส์วาโปรับ ยาทาถูหน้าอกเพื่อยับบั้งอาการไอ ก็มีน้ำมันยูคาลิปตัส ใบซีดาร์และน้ำมันนัทเม็กเป็นส่วนประกอบซึ่งอยู่ในรูปของปิโตรเลียมเจลลี่ 

น้ำมันหอมระเหย และการอโรมาเธอราฟีได้ผลดีหรือไม่ยังไม่มีหลักฐานที่แสดงให้เห็นว่าอาการเจ็บป่วยสามารถรักษาด้วยน้ำมันหอมระเหยหรือการบำบัดด้วยกลิ่นได้ ผลประโยชน์จากน้ำมันหอมระเหยอาจมีเช่น ลิฟ์แก้วอารมณ์ หรือบรรเทาความเครียด หรือรวมกัน แต่ส่วนใหญ่ยังคงหาข้อสรุปไม่ได้

หนึ่งในการศึกษาพบว่าสรรพคุณน้ำมันหอมระเหยส่งผลดีต่อคนไข้ที่มีภาวะสมองเสื่อม การดื่มน้ำมันปลาทุกวันวันละหนึ่งช้อนชาไม่ได้ช่วยป้องกันจากภาวะสมองเสื่อม  มีหลักฐานว่าน้ำมันบาล์มที่ได้จากน้ำมันมะนาวช่วยลดความปั่นป่วนในคนไข้ที่มีภาวะโรคสมองเสื่อม

มีข้อพิสูจน์อื่นๆในเรื่องราวการประสบความสำเร็จจากน้ำมันหอมระเหย เช่นดารรักษาสิวด้วยน้ำมันทีทรีออยล์และการรักษาโรคผมร่วงเป็นหย่อมหรือผมร่วงด้วยน้ำมันเช่นกลิ่นน้ำมันหอมระเหยที่ได้รับความนิยม น้ำมันไทม์ โรสแมรี่ ลาเวนเดอร์และเซดาร์วู๊ด

จากการวิจัยเรื่องประโยชน์ของน้ำมันหอมระเหยที่พบได้ในผลไม้ตระกูลซิตรัสมีบางสิ่งที่น่าสนใจเพราะมีคุณสมบัติต้านเชื้อแบคทีเรียตามธรรมชาติ  ยกตัวอย่าง น้ำมันซิตรัสเมื่อนำมาผสมกับเกลือทะเลเดดซี แสดงให้เห็นว่าสามารถยับยั้งการเจริญเติบโตเชื้อแบคทีเรียในหนูและซึ่งเป็นตัวการสำคัญในการต้านการอักเสบ น้ำมันหอมระเหยซิตรัสเช่นมะกรูด สามารถช่วยต่อสู้กับการเจริญเติบโตของสิ่งที่อาจเป็นสาเหตุของอาหารเป็นพิษเช่นเชื้อลิสทีเรีย เชื้ออีโคไล และเชื้อสแตฟิโลค็อกคัส ออกเรียส 

แต่อย่างไรก็ตาม จากการศึกษาส่วนใหญ่อาจยังไม่ขยายไปถึงการวิจัยเชิงทดลองทางคลินิก ซึ่งนั้นหมายความว่ายังคงต้องมีการศึกษาอีกมากที่ต้องทำก่อนที่จะสามารถให้เป็นยาตามใบแพทย์สั่ง การได้รับความสนใจอย่างมากในเรื่องน้ำมันหอมระเหย จึงได้กลายมาเป็นการใช้แทนยาที่อาจแก้ไม่ได้ด้วยยา (เช่น ไมเกรน วิตกกังวล เครียด นอนไม่หลับ) หรือเพื่อควบคุมการใช้ยาที่ซื้อเอง

มีผลข้างเคียงเพียงเล็กน้อยที่เกิดจากการใช้น้ำมันหอมระเหย หนึ่งในข้อยกเว้นคือ การส่งผลที่เหมือนเอสโตรเจนจากน้ำมันทีทรีออยย์และลาเวนเดอร์ ซึ่งส่งผลให้หน้าอกขยายใหญ่ขึ้นในเด็กชายที่เริ่มมีอาการก่อนหนุ่มสาว

การสกัดน้ำมันหอมระเหย

การสกัดน้ำมันหอมสามารถทำได้ 5 วิธี

1.การกลั่น เป็นวิธีที่นิยมมากที่สุด ทั้งประหยัดและง่าย

2.การสกัดด้วยน้ำมันสัตว์ ใช้กับน้ำมันหอมระเหยที่ระเหยได้ง่ายเมื่อกลั่นด้วยไอน้ำ

3.การสกัดด้วยตัวทำละลาย  วิธีนี้จะได้น้ำมันหอมระเหยที่มีคงเดิม เข้มข้นสูงแต่ คุณภาพไม่ดีเนื่องจากมีสารอื่นปะปนมาด้วย

4. การคั้นหรือการบีบ ทำให้ได้น้ำมันที่อยู่ในเปลือกผลไม้ ได้น้ำมันน้อยและไม่บริสุทธิ์

5. การสกัดด้วยคาร์บอนไดออกไซด์เหลวภายใต้ความดันสูง จะได้กลิ่นหอมมาก เพราะประสิทธิภาพการสกัดสูง สารหอมต่างๆจะไม่สลายตัวและคงสภาพเหมือน ในสภาวะธรรมชาติ แต่ราคาแพงและมีวิธีที่ยุ่งยาก