ยาขยายหลอดลมเป็นยาที่ช่วยผ่อนคลายและเปิดทางเดินหายใจหรือหลอดลมในปอด ยาขยายหลอดลมที่ออกฤทธิ์สั้นและออกฤทธิ์ยาวรักษาสภาพปอดต่างๆ และมีจำหน่ายตามใบสั่งแพทย์
โรคระบบทางเดินหายใจ เช่นโรคหอบหืดและโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD) ทำให้เกิดภาวะหลอดลมหดเกร็ง ซึ่งเป็นการหดตัวหรือตีบของทางเดินหายใจ ทางเดินหายใจที่แคบทำให้คนไอมีเสมหะได้ยาก นอกจากนี้ยังทำให้อากาศเข้าและออกจากปอดได้ยาก
การใช้ยาขยายหลอดลมช่วยขยายหรือขยายทางเดินหายใจซึ่งทำให้หายใจได้ง่ายขึ้น
ในบทความนี้เราจะมาดูวิธีการทำงานของยาขยายหลอดลม ชนิดต่างๆ และวิธีการใช้
ยาขยายหลอดลมทำงานโดยการผ่อนคลายกล้ามเนื้อในทางเดินหายใจ การคลายตัวทำให้ทางเดินหายใจเปิดออกและหลอดลมขยายออก ประเภทต่างๆ ทำงานในลักษณะที่แตกต่างกันเล็กน้อย
การจำแนกประเภทของยาขยายหลอดลม ได้แก่ beta 2-agonists, anticholinergics และอนุพันธ์ของ xanthine ยาเหล่านี้เปิดทางเดินหายใจ แต่ทำงานบนตัวรับที่แตกต่างกันในร่างกาย
แพทย์มักเรียกการให้ยาขยายหลอดลมที่ออกฤทธิ์สั้นหรือเครื่องช่วยหายใจที่ออกฤทธิ์เร็วเพราะจะรักษาอาการที่เกิดขึ้นอย่างกะทันหัน เช่น หายใจดังเสียงฮืด ๆ หายใจไม่ออก และแน่นหน้าอก
ยาขยายหลอดลมที่ออกฤทธิ์สั้นทำงานได้อย่างรวดเร็ว โดยปกติภายในไม่กี่นาที แม้ว่าจะทำงานได้เร็ว แต่ผลการรักษาโดยทั่วไปจะใช้เวลาเพียง 4-5 ชั่วโมงเท่านั้น ยาขยายหลอดลมที่ออกฤทธิ์สั้นรักษาอาการกะทันหัน และผู้คนไม่จำเป็นต้องใช้ยาเหล่านี้เมื่อไม่มีอาการ
ยาขยายหลอดลมที่ออกฤทธิ์สั้นทั่วไป ได้แก่ :
ยาขยายหลอดลมที่ออกฤทธิ์นานไม่ทำงานเร็วเท่ากับยาขยายหลอดลมที่ออกฤทธิ์สั้น และไม่รักษาอาการเฉียบพลันหรือฉับพลัน
โดยทั่วไปแล้วผลกระทบจะคงอยู่ 12-24 ชั่วโมง และผู้คนมักรับประทานทุกวันเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอาการ
ยาขยายหลอดลมที่ออกฤทธิ์นานทั่วไป ได้แก่ :
ผู้คนมักใช้ยาขยายหลอดลมแบบสูดดม เพราะการสูดดมยาจะช่วยให้เข้าถึงปอดได้อย่างรวดเร็ว นอกจากนี้ยังช่วยให้บุคคลรับประทานยาในปริมาณที่น้อยลงและส่งผลให้เกิดผลข้างเคียงทั่วทั้งร่างกายน้อยกว่าเมื่อรับประทานยา
ยาขยายหลอดลมชนิดที่ดีที่สุดที่จะใช้อาจขึ้นอยู่กับอายุของบุคคล ระดับความรู้สึกตัว และความชอบของพวกเขา การจับคู่อุปกรณ์ที่ดีที่สุดเข้ากับความสามารถของบุคคลจะทำให้การรักษามีประสิทธิภาพสูงสุด
สิ่งสำคัญคือต้องเข้าใจวิธีการใช้ยาขยายหลอดลมอย่างถูกต้องเพื่อให้แน่ใจว่ายาจะเข้าสู่ปอดได้มากที่สุด วิธีทั่วไปในการบริหารยาขยายหลอดลม ได้แก่:
เครื่องพ่นยาแบบมิเตอร์
เครื่องพ่นยาแบบใช้มิเตอร์ (MDI) เป็นกระป๋องขนาดเล็กที่มีแรงดันซึ่งมียาอยู่ อุปกรณ์จะปล่อยยาเมื่อมีคนกดลงบนกระป๋อง สารขับเคลื่อนใน MDI จะนำปริมาณยาเข้าสู่ปอด
เครื่องพ่นยา
เครื่องพ่นยาขยายหลอดลมใช้ยาขยายหลอดลมในรูปของของเหลวและเปลี่ยนเป็นละอองลอยที่บุคคลนั้นหายใจเข้าทางหลอดเป่า
ยาสูดพ่นผงแห้ง
ยาสูดพ่นแบบผงแห้งไม่มีสารขับเคลื่อน และยาขยายหลอดลมอยู่ในรูปผง
ยาสูดพ่นหมอกอ่อน
ยาขยายหลอดลมบางชนิดมีอยู่ในเครื่องช่วยหายใจแบบหมอกอ่อน เครื่องช่วยหายใจแบบหมอกอ่อนส่งละอองละอองลอยเข้าสู่ปอดโดยไม่มีจรวด
บ่งชี้ว่าละอองลอยจากเครื่องช่วยหายใจแบบละอองอ่อนเคลื่อนที่ได้ช้ากว่าและใช้งานได้ยาวนานกว่าจาก MDIs ซึ่งหมายความว่าจะส่งยาไปยังปอดมากกว่าและน้อยกว่าที่ด้านหลังคอหอย
การกำหนดวิธีที่ดีที่สุดในการบริหารยาขยายหลอดลมเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้แน่ใจว่าบุคคลจะได้รับยาที่ถูกต้อง ตัวอย่างเช่น ถ้าบุคคลไม่สามารถประสานงานการใช้ MDI ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ยาบางชนิดอาจลงเอยที่ด้านหลังคอหรือปากแทนที่จะเป็นปอด
ยาขยายหลอดลมอาจมีผลข้างเคียงคล้ายกับยาส่วนใหญ่
ความรุนแรงของผลข้างเคียงบางครั้งขึ้นอยู่กับขนาดยา ยิ่งขนาดยาสูงเท่าไหร่ก็ยิ่งมีโอกาสเกิดผลข้างเคียงมากขึ้นเท่านั้น อย่างไรก็ตาม, ผลข้างเคียงยังสามารถเกิดขึ้นได้กับปริมาณที่น้อย.
ผลข้างเคียงอาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับว่ายาขยายหลอดลมเป็น beta 2-agonist หรือ anticholinergic ผลข้างเคียงที่เป็นไปได้ของยาขยายหลอดลม ได้แก่:
นอกจากนี้ยังอาจเป็นไปได้ว่ายาขยายหลอดลมสามารถมีผลตรงกันข้ามและทำให้การหดตัวแย่ลงหรือนำไปสู่การหดเกร็งของหลอดลม เช่นเดียวกับยาทั้งหมด อาจเกิดอาการแพ้ได้ด้วยยาขยายหลอดลม
ยาขยายหลอดลมเป็นยาประเภทหนึ่งที่ช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อรอบ ๆ ทางเดินหายใจ ยาขยายหลอดลมเป็นหนึ่งในการรักษาหลักสำหรับโรคทางเดินหายใจเช่นโรคหอบหืดถุงลมโป่งพองและเรื้อรังโรคหลอดลมอักเสบ
ยาขยายหลอดลมสองประเภทที่กำหนดไว้สำหรับโรคปอด ได้แก่ ยาที่ออกฤทธิ์สั้นและออกฤทธิ์นาน แม้ว่ายาขยายหลอดลมสามารถบรรเทาอาการได้ เช่น หายใจมีเสียงหวีดและหายใจลำบาก แต่ก็อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงได้เช่นกัน
ผู้ที่เป็นโรคปอดสามารถทำงานร่วมกับผู้ให้บริการด้านการดูแลสุขภาพของตนเพื่อตรวจสอบว่าประโยชน์ของยาขยายหลอดลมมีมากกว่าผลข้างเคียงที่เป็นไปได้หรือไม่
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก