อาการปวดเข่าเรื้อรัง (Chronic knee pain) คือปัญหาที่สามารถพบได้ทั่วไป โดยสามารถเกิดได้จากสาเหตุที่หลากหลาย และก่อให้เกิดปัญหาในการเดิน รวมไปถึงการใช้ชีวิตประจำวันต่างๆ
ข้อต่อหัวเข่า
หัวเข่าเป็นข้อต่อระหว่างกระดูกต้นขา กระดูกหน้าแข้งและกระดูกสะบ้าเชื่อมต่อกัน นอกจากนี้ยังเกี่ยวข้องกับกระดูกอ่อน และเส้นเอ็น
กระดูกอ่อนเป็นวัสดุลื่นที่ปลายกระดูกในข้อเข่า ช่วยให้กระดูกถู หรือเสียดสีกันได้อย่างราบรื่น ในขณะที่ขางอและเหยียดตรง
เอ็นยึดกระดูกเข้าด้วยกันและให้เข่ามั่นคง ความเสียหายของเอ็นอาจเกิดจากการใช้งานหนักมากเกินไป เช่น จากการเล่นกีฬาหรือจากได้รับบาดเจ็บ
เส้นเอ็นเป็นเนื้อเยื่อเกี่ยวพันที่ยึดกล้ามเนื้อขาเข้ากับกระดูกที่พวกเขาควบคุม
เมื่อชิ้นส่วนเหล่านี้ทำงานร่วมกัน จะทำให้เข่าจะทำงานตามที่ควรเป็น และเคลื่อนไหวไปมาได้อย่างอิสระ
สาเหตุอาการปวดเข่า: จากการได้รับบาดเจ็บ
การตกจากที่สูงและได้รับการกระแทกที่หัวเข่า โดยตรงการเปลี่ยนทิศทางอย่างกะทันหัน หรือการเคลื่อนไหวซ้ำ ๆ ระหว่างการฝึกกีฬา นั้นเป็นสาเหตุของการบาดเจ็บที่หัวเข่า
สิ่งเหล่านี้สามารถทำให้เกิด:
- ความคลาดเคลื่อนของกระดูกสะบ้าหัวเข่า
- การแตกหักของกระดูกสะบ้าหัวเข่าโคนขาหรือแข้ง
- เอ็นฉีก
การบาดเจ็บอาจเกิดได้จาก:
- ไม่อบอุ่นร่างกายก่อนหรือหลังออกกำลังกาย หรือทำงานหนักเกินไปในกิจกรรม
- การเล่นกีฬาบางประเภทโดยไม่ใช้อุปกรณ์ป้องกัน
- ได้รับอุบัติเหตุ
อุบัติเหตุจากการหกล้ม และการออกกำลังกายเป็นสาเหตุของการบาดเจ็บที่หัวเข่า หากข้อเข่าไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง จะส่งผลให้เกิดอาการปวดเข่าเรื้อรังได้
ปัญหาที่พบบ่อย ได้แก่ กระดูกหัก กระดูกสะบ้าหัวเข่าหลุด และเอ็นฉีก เป็นต้น
สาเหตุปวดหัวเข่า: จากปัญหาสุขภาพ
ปัญหาสุขภาพที่สามารถทำให้ปวดเข่าเรื้อรังได้มีดังนี้:
- ความผิดปกติของเนื้อเยื่อเสื่อม เช่น โรคข้อเข่าเสื่อม
- การติดเชื้อ
- ภาวะน้ำหนักเกิน
- โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์
- การอักเสบของเส้นเอ็น
- การอักเสบที่เกิดจากการใช้ข้อต่อมากเกินไป
- ความเสียหายต่อกระดูกอ่อนใต้กระดูกสะบ้าหัวเข่า
- โรคเกาต์
- เนื้องอก
ข้อมูลบางประการเกี่ยวกับสาเหตุการปวดเข่าเรื้อรัง
ภาวะน้ำหนักเกิน
ภาวะน้ำหนักเกินเป็นสาเหตุหลักของอาการปวดเข่าเรื้อรังมีการวิจัยเเเละพบว่า สำหรับผู้หญิงที่มีความสูงตามปกติทั่วไป ทุกๆ น้ำหนักตัวที่ลดลงไป11 ปอนด์ (ประมาณ5 กิโลกรัม) ความเสี่ยงในการเป็นโรคข้อเข่าเสื่อมจะหายไปมากว่า 50% นอกจากนั้นยังพบว่า การลดน้ำหนักเพียงอย่างเดียวจะสามารถช่วยลดอาการปวดข้อเข่าได้ โดยไม่ต้องทานยาเเก้อักเสบได้
เก๊าต์
ผู้ป่วยโรคเกาต์อาจมีอาการปวดเข่า เนื่องจากโรคเกาต์ทำให้กรดยูริกสะสมในข้อต่อ จนเกิดอาการอักเสบ และการเจ็บเมื่อเคลื่อนไหวที่หัวเข่า
เนื้อเยื่อเสื่อม
ข้อเสื่อม (OA) เป็นภาวะเรื้อรังที่พบบ่อยของข้อต่อ เป็นการเสื่อมเกิดจากการ “สึกหรอ” ของข้อต่อเมื่อเวลาผ่านไป ทำให้มีอาการโรคข้อเข่าเสื่อม
อาการทั่วไปคือ ปวดและตึง หัวเข่าจะบวมเมื่อใช้งานหนักระยะเวลาหนึ่ง
โรคกระดูกพรุนเป็นอีกหนึ่งความผิดปกติที่พบบ่อย กระดูกจะเปราะและบางลง ส่งผลให้กระดูกอ่อนและเนื้อเยื่อในนหัวเข่าเสียหาย โดยเป็นโรคที่เสี่ยงต่อการแตกหักของกระดูกมาก
การติดเชื้อแบคทีเรีย
การติดเชื้อแบคทีเรียบางชนิด อาจทำให้เกิดอาการปวดเข่าอย่างกะทันหัน เกิดขึ้นเมื่อแบคทีเรียที่ปกติอยู่บนชั้นผิวหนังเข้ามาอยู่ใต้ผิวหนังแทน
หากไม่ได้รับการรักษาอาจทำให้เกิดการติดเชื้อในข้อส่งผลให้เกิดรอยแดง บวม ปวดและตึง และพัฒนาเป็นอาการปวดเข่าเรื้อรังในที่สุด
การอักเสบเองของหัวเข่า
โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ (Rheumatoid Arthritis – RA) เป็นความผิดปกติของเนื้อเยื่อเกี่ยวพันที่พบบ่อยที่สุด อันเป็นสาเหตุให้มีอาการปวดเข่า
เป็นโรคที่เกิดการอักเสบเอง เนื่องจากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายเนื้อเยื่อเกี่ยวพันของตัวเอง RA จะทำร้ายเนื้อเยื่อของหัวเข่าส่งผลให้มีอาการปวด
อาการต่างๆ ที่พบได้แก่ ปวดข้ออักเสบ อ่อนเพลีย มีไข้และเบื่ออาหาร
การรักษาอาการปวดเข่าเรื้อรัง
การรักษาขึ้นอยู่กับสาเหตุของการปวดหัวเข่า ได้แก่
- ยาบรรเทาอาการปวด
- ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม
- พักเข่า
- มีอุปกรณ์รองรับแรงกระแทกที่หัวเข่า
- ศัลยกรรม
ยาบรรเทาอาการปวด ได้แก่ ยาต้านการอักเสบ มีฤทธิ์ช่วยลดอาการปวด และบวม
วิธีการดูแลรักษาอาการปวดหัวเข่า
- คุมน้ำหนักตัวให้เหมาะกับอายุและอาชีพ
- ขึ้นลงบันไดเท่าที่จำเป็น ผู้สูงอายุไม่ควรขึ้น-ลงบันได
- นอนเตียงแทนการนอนพื้นเพื่อไม่ต้องงอเข่ามาก
- นั่งเก้าอี้ที่สูงพอเข่าตั้งฉากเท้าถึงพื้น (ไม่ควรนั่งโซฟานิ่มๆ) ไม่นั่งกับพื้นนานๆ
- หลีกเลี่ยงการนั่งพับเพียบ
- การเดิน ขึ้น-ลงบันได ให้ก้าวขาดีขึ้นแล้วตามด้วยขาที่เจ็บและตอนลงให้ก้าว ขาเจ็บลงแล้วตามด้วยขาดี (บนบันไดขั้นเดียวกัน)
นี่คือแหล่งที่มาของบทความของเรา
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/knee-pain/symptoms-causes/syc-20350849
- https://www.nhs.uk/conditions/knee-pain/
- https://www.thepaincenter.com/news/chronic-knee-pain
- https://www.webmd.com/pain-management/knee-pain/knee-pain-dos-and-donts#1
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก