โรคมะเร็งต่อมลูกหมาก (Prostate cancer) เป็นมะเร็งชนิดที่พบได้บ่อยในเพศชาย หากพบในระยะแรกสามารถรักษาได้ โรคมะเร็งต่อมลูกหมากเป็นโรคมะเร็งอันดับ 4 ที่ตรวจพบในชายไทย มักพบบ่อยในชายสูงอายุ 50 ปีขึ้นไป ยิ่งมีอายุสูงขึ้นยิ่งมีความเสี่ยงมากขึ้น จากสถิติของสถาบันมะเร็งแห่งชาติ พบว่าอัตราการเกิดใหม่ของโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก อยู่ที่ 7.5% ต่อประชากร 1 แสนคน อย่างไรก็ตามโรคมะเร็งต่อมลูกหมากสามารถรักษาให้หายได้หากพบในระยะเริ่มต้น
ในระยะเริ่มต้นของมะเร็งต่อมลูกหมาก มักจะไม่ปรากฏอาการใดๆ แต่การตรวจคัดกรองสามารถตรวจพบ สิ่งที่บ่งชี้มะเร็งได้
การตรวจคัดกรองจะใช้การทดสอบระดับ PSA ในเลือด ซึ่งหากมีระดับที่สูงสามารถบ่งบอกได้ว่าเป็นโรคมะเร็ง และในผู้ป่วยชายจะมีอาการดังนี้ั:
อาการที่พบได้แก่:
มะเร็งต่อมลูกหมากเกิดจากมีการเจริญของเซลล์มะเร็งในต่อมลูกหมากเรียกว่า Prostatic intraepithelial neoplasia (PIN) เกือบ 50% ของผู้ชายทั้งหมดที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไปมี PIN
ในระยะแรกการพัฒนาของอาการจะเกิดขึ้นอย่างช้าๆ และในระยะแรกอาจจะยังไม่เป็นเซลล์มะเร็ง แต่สุดท้ายสามารถกลายเป็นเซลล์มะเร็งได้เมื่อเวลาผ่านไป
ปัจจุบัน แพทย์พบว่าอัตราการเกิดโรคมะเร็งต่อมลูกหมากมีเพิ่มมากขึ้น โดยปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรค ได้แก่
ระยะของมะเร็งกำหนดจากตำแหน่งของเซลล์มะเร็ง การแพร่กระจายของมะเร็ง และการทำงานที่ผิดปกติของอวัยวะร่างกาย ระยะของมะเร็งมีความสำคัญต่อการรักษาเพราะจะช่วยให้แพทย์หาวิธีการรักษาที่เหมาะสม ส่งผลต่อการหายของโรค การมีชีวิตที่ยืนยาวหรือดำรงชีวิตได้ดีขึ้น
มะเร็งต่อมลูกหมากแบ่งออกเป็น 4 ระยะ ได้แก่
ระยะที่ 1 เป็นระยะเริ่มต้น พบมะเร็งเฉพาะในต่อมลูกหมากเพียงกลีบเดียว และยังไม่มีการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็ง
ระยะที่ 2 ก้อนมะเร็งมีขนาดใหญ่ขึ้นเล็กน้อย โดยพบทั้งสองกลีบของต่อมลูกหมาก ยังไม่มีการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็ง
ระยะที่ 3 เซลล์มะเร็งมีการแพร่กระจายออกมาที่ผิวด้านนอกของต่อมลูกหมาก และอาจลุกลามเข้าท่อน้ำเชื้อด้านข้าง
ระยะที่ 4 เซลล์มะเร็งแพร่กระจายไปยังกระดูกและต่อมน้ำเหลือง
การรักษาจะขึ้นอยู่กับระยะของมะเร็งรวม ถึงปัจจัยอื่น ๆ ข้อมูลด้านล่างคือ วิธีการรักษาสำหรับมะเร็งต่อมลูกหมากแต่ละระยะ
การผ่าตัดต่อมลูกหมากเป็นวิธีการรักษามะเร็งต่อมลูกหมากระยะเริ่มต้นที่ดีที่สุด
หากมะเร็งยังไม่ลุกลามไปมากนัก แพทย์จะทำการเฝ้าติดตามเป็นระยะๆ แพทย์อาจตรวจระดับเลือด PSA เป็นประจำ แต่จะยังไม่ทำการรักษาโดยทันที มะเร็งต่อมลูกหมากจะพัฒนาอย่างช้าๆ และความเสี่ยงของผลข้างเคียงจากการรักษาอาจมากเกินไปสำหรับการรักษาโดยทันที
ศัลยกรรม : การผ่าตัดต่อมลูกหมาก เป็นการผ่าตัดเอาต่อมลูกหมากออกได้โดยใช้การผ่าตัดแบบส่องกล้อง หรือแบบเปิด
รังสีวิทยา:
Brachytherapy: แพทย์จะฝังก้อนกัมมันตภาพรังสีลงในต่อมลูกหมาก เพื่อให้การรักษาเฉพาะจุด
Conformal radiation therapy: เป็นการรักษาเฉพาะจุดที่สามารถลดความเสี่ยงที่จะเกิดกับเนื้อเยื่อที่มีสุขภาพดี การรักษาจะขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ แพทย์จะทำการวินิจฉัยและเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย
เมื่อมะเร็งต่อมลูกหมากพัฒนา เซลล์มะเร็งก็สามารถแพร่กระจายไปทั่วร่างกาย หากอาการลุกลาม หรือกลับมาหลังจากการรักษา ผู้ป่วยจำเป็นต้องได้รับการบำบัดทางเลือก ดังนี้:
เคมีบำบัด: สามารถกำจัดเซลล์มะเร็งรอบ ๆ ร่างกาย แต่อาจทำให้เกิดผลเสียข้างเคียงได้
ฮอร์โมนบำบัด: บำบัดด้วยฮอร์โมนเพศชาย คือ ฮอร์โมนเพศชาย และไดไฮโดรเทสโทสเตอโรน ด้วยการหยุดหรือลดฮอร์โมนเหล่านี้ เพื่อชะลอการเติบโตของเซลล์มะเร็ง อีกทางเลือกหนึ่งคือ การผ่าตัดเอาอัณฑะออก เนื่องจากเป็นส่วนที่สร้างฮอร์โมน และอาจจะมีการใช้สารอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น Lupron เป็นฮอร์โมนบำบัดชนิดหนึ่งที่แพทย์ใช้ในการรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก โดยปกติแพทย์ส่วนใหญ่ไม่แนะนำให้ผ่าตัดเนื่องจากไม่ใช้การยับยั้งการเจริญหรือแพร่กระจายเซลล์มะเร็งไปยังส่วนอื่นๆ
แนวทางการรักษาใหม่
แนวทางรักษามะเร็งต่อมลูกหมากโดยไม่มีผลข้างเคียง ได้แก่ :
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก