น้ำผึ้งดิบกับน้ำผึ้งธรรมดา
น้ำผึ้งถูกใช้เป็นอาหาร และยามาเป็นระยะเวลานับพัน ๆ ปี ในสมัยก่อนผู้คนมักจะคุ้นเคยกับการใช้น้ำผึ้งดิบ แต่ปัจจุบันนี้เราสามารถหาน้ำผึ้งได้ทั่วไปตามร้านค้าต่าง ๆ และซุปเปอร์มาร์เก็ต แต่น้ำผึ้งเหล่านั้นจะถูกแปรรูปมาด้วยการใช้ความร้อน และการพาสเจอร์ไรส์ ซึ่งอาจจะทำให้ปริมาณน้ำตาลเพิ่มขึ้นได้
น้ำผึ้งดิบ
น้ำผึ้งดิบมาจากรังผึ้งโดยตรง คนเลี้ยงผึ้งมักจะกรองน้ำผึ้งเพื่อเอาเศษ ละอองเกสร ขี้ผึ้ง และบางส่วนของผึ้งที่ตายแล้ว และนำน้ำผึ้งไปใช้ทันที
น้ำผึ้งธรรมดา
น้ำผึ้งธรรมดา หรือพาสเจอร์ไรส์มีความใส และเนียน กระบวนการพาสเจอร์ไรส์ช่วยปรับปรุงรูปลักษณ์ของน้ำผึ้ง เพิ่มอายุการเก็บ และฆ่าเซลล์ยีสต์ที่อาจส่งผลต่อรสชาติของน้ำผึ้ง
อย่างไรก็ตาม บางคนเชื่อว่าการพาสเจอร์ไรส์ช่วยลดจำนวนสารต้านอนุมูลอิสระ และสารอาหารในน้ำผึ้ง
พวกเขาแตกต่างกันอย่างไร
น้ำผึ้งดิบจะขุ่นกว่าน้ำผึ้งธรรมดา เนื่องจากมีเศษรังผึ้งที่เล็ก ที่ไม่สามารถกรองออกได้จนหมด
น้ำผึ้งดิบจะมีสี และเนื้อสัมผัสที่แตกต่างกันมากกว่าน้ำผึ้งทั่วไป สีของน้ำผึ้งดิบอาจเปลี่ยนไปขึ้นอยู่กับว่าผึ้งผสมเกสรดอกไม้อะไร
แม้ว่าจะไม่มีการวิจัยมากพอที่ยืนยันว่าน้ำผึ้งดิบมีคุณค่าทางโภชนาการมากกว่าน้ำผึ้งทั่วไป แต่การศึกษาขนาดเล็กบางชิ้นแนะนำว่าน้ำผึ้งดิบอาจให้ประโยชน์ต่อสุขภาพเป็นพิเศษ
ประโยชน์ของน้ำผึ้งดิบ
จากการวิจัยพบว่าน้ำผึ้งดิบมีส่วนผสมที่เป็นประโยชน์มากมายผสมพิเศษที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ โดยต่างจากน้ำผึ้งที่ผ่านกระบวนการการพาสเจอร์ไรส์ที่สามารถทำให้สารอาหารที่สำคัญเหล่านี้หายไป
- เกสรผึ้ง ซึ่งมีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระ และต้านการอักเสบ
- โพลิส สารคล้ายกาวที่ช่วยให้รังอยู่ร่วมกัน
- วิตามิน และแร่ธาตุบางชนิด
- เอนไซม์
- กรดอะมิโน
- สารต้านอนุมูลอิสระ
โดยทั้งหมดนี้สรุปได้ว่าน้ำผึ้งดิบอาจมีประโยชน์ต่อสุขภาพมากกว่าน้ำผึ้งทั่วไปในแง่ของการรักษาบาดแผล และการต่อสู้กับการติดเชื้อ เพราะว่าน้ำผึ้งดิบมีประโยชน์ต่อสุขภาพ เนื่องจากประโยชน์เหล่านี้มาจากส่วนผสมจากธรรมชาติที่น้ำผึ้งทั่วไปอาจไม่มี
น้ำผึ้งดิบมีเกสรผึ้ง
เกี่ยวกับประโยชน์ของเกสรผึ้งรายงานว่ามี:
- คุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระ
- ฤทธิ์ต้านการอักเสบ
- ฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรีย และเชื้อรา
- บรรเทาอาการปวด
ในเกสรผึ้งนั้นยังมีกรดอะมิโน วิตามิน A และ C รวมไปถึงแคลเซียม แมกนีเซียม และโซเดียมอีกด้วย
น้ำผึ้งดิบมีโพลิส
โพลิสผึ้งเป็นสารเหนียวที่ผึ้งใช้สร้างรัง และยึดโครงสร้างของรังผึ้งไว้ด้วยกัน โดยนักวิทยาศาสตร์บางคนเชื่อโพลิสของผึ้งมีประโยชน์ต่อมนุษย์ เช่น กัน
ผึ้งโพลิสที่พบในน้ำผึ้งดิบอาจมี:
- ฤทธิ์ต้านการอักเสบ
- ฤทธิ์ต้านมะเร็ง
- ฤทธิ์ต้านเชื้อรา
โพลิสผึ้งยังประกอบด้วยวิตามินบี วิตามินซี และอี แมกนีเซียม โพแทสเซียม และเอนไซม์ที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย
น้ำผึ้งที่ผ่านการพาสเจอร์ไรซ์อาจทำลายสารต้านอนุมูลอิสระ
บางคนเชื่อว่าการพาสเจอร์ไรส์จะเป็นการทำลายสารอนุมูลอิสระที่เป็นประโยชน์ต่อสุขภาพในน้ำผึ้ง
แต่ในปัจจุบันยังไม่มีการศึกษาอย่างว่าพาสเจอร์ไรซ์น้ำผึ้งนั้นจะสามารถส่งผลต่อระดับสารต้านอนุมูลอิสระในน้ำผึ้ง หรือไม่ แต่จากการวิจัยชี้ให้เห็นว่ากระบวนการความร้อนนั้สามารถลดระดับของสารต้านอนุมูลอิสระในอาหารอื่น ๆ
ทั้งนี้น้ำผึ้งดิบประกอบด้วยสารฟลาโวนอยด์ และกรดฟีนอลิก ที่มีคุณสมบัติในการต้านอนุมูลอิสระ สารต้านอนุมูลอิสระช่วยลดความเครียดจากปฏิกิริยาออกซิเดชันในร่างกาย มีงานวิจัยที่เชื่อมโยงกับความเครียดออกซิเดชันกับโรคเรื้อรังหลายโรครวมทั้งการเกิดโรคมะเร็ง เช่น กัน
และจากการวิจัยได้พบว่าสารต้านอนุมูลอิสระในน้ำผึ้งอาจมีฤทธิ์ต้านมะเร็งต่อเนื้องอกประเภทต่างๆ
ชนิดของสารต้านอนุมูลอิสระที่พบในน้ำผึ้งดิบนั้นแตกต่างกันไปตามชนิดของดอกไม้ที่ผึ้งผสมเกสร
น้ำผึ้งปกติอาจมีน้ำตาล หรือสารเติมแต่ง
ผลิตภัณฑ์น้ำผึ้งทั่วอาจถูกปรุงแต่งด้วย น้ำเชื่อมข้าวโพดที่มีฟรุกโตสสูง
แต่น้ำผึ้งดิบไม่มีส่วนผสมอื่นใดนอกจากน้ำผึ้งจากรังผึ้ง
ความเสี่ยงในการทานน้ำผึ้งดิบ
น้ำผึ้งทั้งดิบ และน้ำผึ้งปกติสามารถรับประทานได้อย่างปลอดภัย
แต่ทั้งนี้ในน้ำผึ้งดิบ และน้ำผึ้งธรรมดาอาจมีแบคทีเรียที่เรียกว่า Clostridium Botulinum อยู่เล็กน้อยแบคทีเรียนี้อาจทำให้เกิดอาหารเป็นพิษได้
น้ำผึ้งปลอดภัยสำหรับคนส่วนใหญ่ ทารกที่อายุน้อยกว่า 12 เดือนไม่ควรรับประทาน
ในผู้ที่มีอาการแพ้ละอองเกสรดอกไม้ หากบริโภคน้ำผึ้งดิบอาจส่งผลให้เกิด ภูมิแพ้ หอบหืด ผู้ที่มีอาการแพ้ละอองเกสรดอกไม้รุนแรงควรปรึกษาแพทย์ก่อนรับประทานใช้น้ำผึ้งดิบ
ผู้ที่แพ้เกสรผึ้งควรหลีกเลี่ยงน้ำผึ้งดิบ และผลิตภัณฑ์จากอื่น ๆ จากผึ้ง
น้ำผึ้งชนิดอื่นๆ
น้ำผึ้งมีหลายประเภท แต่ละชนิดก็มีลักษณะเฉพาะของตัวเอง
น้ำผึ้งทั่วไป และคุณสมบัติของน้ำผึ้งมีดังนี้:
- น้ำผึ้งดิบ — มาจากรังโดยตรง และมีจำหน่ายในรูปแบบที่กรองแล้ว หรือไม่ผ่านการกรอง
- น้ำผึ้งธรรมดา — ผ่านการพาสเจอร์ไรส์ และอาจมีน้ำตาลเพิ่มเติม
- น้ำผึ้งบริสุทธิ์ — ผ่านการพาสเจอร์ไรส์ แต่ไม่มีส่วนผสมอื่น ๆ เพิ่มเติม
- น้ำผึ้งมานูก้า — มาจากผึ้งที่กินอาหารจากพุ่มไม้มานูก้า อาจมีประโยชน์ต่อสุขภาพอื่น ๆ เพิ่มเติม
- น้ำผึ้งป่า — มาจากผึ้งที่ใช้น้ำหวานจากต้นไม้แทนน้ำหวานจากดอกไม้ มักมีสีเข้มกว่าน้ำผึ้งชนิดอื่น
- น้ำผึ้งอะคาเซีย — มาจากผึ้งที่กินดอกอะคาเชีย อาจมีสารต้านอนุมูลอิสระสูงกว่าน้ำผึ้งประเภทอื่น ๆ
สรุป
โดยไม่มีการศึกษาที่แน่ชัดที่ยืนยันว่าน้ำผึ้งดิบดีต่อสุขภาพมากกว่าน้ำผึ้งธรรมดา หรือน้ำผึ้งพาสเจอร์ไรส์ หรือไม่ แต่อย่างไรก็ตาม ส่วนผสมบางอย่างในน้ำผึ้งดิบ เช่น เกสรดอกไม้ และโพลิสของผึ้งก็มีประโยชน์ต่อสุขภาพ เช่น กันการพาสเจอร์ไรส์อาจทำลายสารต้านอนุมูลอิสระ และองค์ประกอบที่เป็นประโยชน์อื่นๆ ในน้ำผึ้งได้
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก