อาการคันที่ผิวหนัง (Skin Itch) คือ อาการที่ทำให้รู้สึกระคายเคืองที่ผิวหนังเเละทำให้คุณต้องการเกา นอกจากนี้ยังมีอาการคันอย่างรุนเเรงที่ภาษาอังกฤษเรียกว่า Pruritus (proo-RIE-tus) เป็นอาการคันที่เกิดจากผิวแห้งอย่างรุนเเรง โดยปกติมักเกิดขึ้นกับผู้ใหญ่ที่มีผิวบอบบางเเละแพ้ง่าย
ลักษณะของอาการคันที่เกิดขึ้นอยู่กับสาเหตุซึ่งอาจทำให้เกิดอาการผื่นแดงบนผิวหนัง ผิวหนังขรุขระหรือมีตุ่มเกิดขึ้น การเกาผิวหนังที่คันซ้ำสามารถทำให้ผิวหนังถลอกหรือเลือดออกเเละทำให้เกิดการติดเชื้อได้
หลายคนสามารถหาวิธีรักษาอาการคันที่เกิดจากผิวเเห้งได้ด้วยตัวเองเช่นการทาโลชั่นเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้ผิวเป็นประจำและใช้ครีมอาบน้ำสูตรอ่อนโยนหรือเเช่ตัวในน้ำอุ่น สำหรับการบรรเทาอาการในระยะสามารถทำได้ด้วยการค้นหาสาเหตุของการเกิดอาการคันที่ผิวหนัง โดยปกติวิธีรักษาได้แก่การใช้โลชั่นที่มีส่วนผสมของของน้ำมันที่ช่วยทำให้ผิวชุ่มชื้นและทานยาเเก้คัน
อาการคันผิวหนัง
คุณอาจมีอาการคันที่ผิวขนาดเล็กบางส่วนของร่างกายเช่นที่แขนหรือขาหรือแม้แต่ทุกส่วนของร่างกาย โดยอาการคันสามารถเกิดขึ้นได้โดยสีผิวไม่เกิดการเปลี่ยนแปลงหรือผิวหนังมีอาการดังต่อไปนี้
- ผิวหนังสีแดง
- เกิดตุ่มหรือแผลพุพอง
- ผิวแห้งและเป็นขุย
- ผิวลอกหรือมีแผลเป็น
บางครั้งอาการคันที่เกิดขึ้นเป็นเวลานานสามารถทำให้เกิดอาการคันอย่างรุนเเรงมากขึ้น เมื่อคุณขัดถูหรือคันที่ผิวหนังที่เกิดอาการคันและทำให้คุณรู้สึกยิ่งเกายิ่งคันมากขึ้น ซึ่งการหลุดจากวงจรนี้อาจสามารถทำได้ยาก
ควรไปพบแพทย์เมื่อไหร่
คุณควรไปพบเเพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านผิวหนังเมื่อเกิดอาการคันดังต่อไปนี้
- มีอาการคันเกิดขึ้นมากกว่า 2 อาทิตย์และไม่มีอาการดีขึ้นเมื่อใช้ยารักษาดวยตนเอง
- เกิดอาการคันอย่างรุนเเรงที่รบกวนการใช้ชีวิตประจำวันและทำให้นอนหลับยาก
- เกิดอาการคันขึ้นอย่างเฉียบพลันและไม่ทราบสาเหตุ
- เกิดอาการคันทั่วร่างกาย
- มีสัญญาณหรืออาการร่างกายอ่อนล้า เหนื่อยง่าย น้ำหนักลดลง การขับถ่ายหรือขับปัสสาวะผิดปกติ มีไข้หรือผิวหนังแดง
ถ้าหากมีอาการเหล่านี้เกิดขึ้นนานมากกว่า 3 เดือน แม้ว่าจะรักษาเเล้วก็ยังไม่หาย ควรไปพบแพทย์ผิวหนังเพื่อทำการประเมินอาการและวินิจฉัยโรคเกี่ยวกับผิวหนัง
สาเหตุผิวหนังคัน
สาเหตุที่ทำให้เกิดอาการคันได้แก่
- ความผิดปกติที่เกิดขึ้นบนผิวหนังซึ่งทำให้เกิดอาการคันได้แก่ผิวเเห้ง ผิวหนังอักเสบ โรคสะเก็ดเงิน แผลไฟไหม้ แผลเป็น แมลงกัดหรือผึ้งต่อย
- โรคภายในร่างกาย อาการคันอาจเกิดขึ้นจากโรคบางชนิดเช่น โรคตับ โรคไตวาย โรคโลหิตจางเนื่องจากการขาดแคลนธาตุเหล็ก ปัญหาเกี่ยวกับไทรอยด์และโรคมะเร็งบางประเภทได้แก่โรคมะเร็งผิวหนังเมลาโนมาและโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลือง
- ความผิดปกติของระบบประสาท ได้แก่โรคที่ส่งผลทำให้เกิดความผิดปกติต่อระบบประสาทเช่นโรคเบาหวาน โรคปลอกประสาทเสื่อมเเข็ง โรคงูสวัด โรคเหล่านี้สามารถทำให้เกิดอาการคันได้
- โรคจิตเภท ตัวอย่างของโรคจิตเภทที่ทำให้เกิดอาการคันที่ผิวหนังได้แก่โรควิตกกังวล โรคย้ำคิดย้ำทำและโรคซึมเศร้า
- อาการระคายเคืองจากสารก่อภูมิเเพ้เช่น ขนสัตว์ สารเคมี สบู่และสารอื่นๆที่ก่อให้เกิดอาการระคายเคืองและอาการคัน นอกจากนี้ยังมี สารพิษ พยาธิหรือเครื่องสำอางที่ทำให้เกิดอาการแพ้เช่นกันรวมถึงยาบางชนิดเช่นยาระงับอาการปวดกลุ่ม opioids สามารถทำให้เกิดอาการคันที่ผิวได้เช่นกัน
- การตั้งครรภ์ ระหว่างการตั้งครรภ์ผู้หญิงอาจเกิดอาหารคันได้
บางครั้งอาการคันที่เกิดขึ้นไม่สามารถระบุสาเหตุได้
ภาวะเเทรกซ้อน
อาการคันที่ผิวหนังที่เกิดขึ้นมากกว่า 6 สัปดาห์เป็นอาการคันเรื้อรังที่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพของการใช้ชีวิตประจำวันตัวอย่างเช่นรบกวนการนอนหลับและทำให้เกิดอาการวิตกกังวลหรือโรคซึมเศร้าได้ โดยอาการคันที่เกิดขึ้นเป็นเวลานานทำให้เกิดการเกาอย่างรุนเเรงมากขึ้นซึ่งอาจทำให้ผิวหนังอักเสบติดเชื้อและเกิดแผลเป็นได้
นี่คือแหล่งที่มาของบทความของเรา
- https://www.aad.org/public/everyday-care/itchy-skin/itch-relief/relieve-uncontrollably-itchy-skin
- https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/guide/why-so-itchy
- https://www.nhs.uk/conditions/itchy-skin/
- https://medlineplus.gov/itching.html
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก