Toxoplasmosis คือ
ท็อกโซพลาสโมซิส (Toxoplasmosis) คือ การติดเชื้อที่เกิดจากปรสิตที่เรียกว่า Toxoplasma gondii (T. gondii) สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวนี้พบได้ทั่วไปทั่วโลกและมีแนวโน้มที่จะแพร่เชื้อในนก และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ปรสิตสร้างโครงสร้างคล้ายไข่เรียกว่าโอโอซิสต์ จะติดเชื้อโดยการนำเข้าปาก ซึ่งหมายความว่าไม่สามารถแพร่เชื้อจากคนสู่คนได้
มนุษย์ติดเชื้อปรสิตทอกโซพลาสโมซิสผ่านการสัมผัสกับอุจจาระสัตว์ที่ติดเชื้อ โดยมีแมวเป็นพาหะ แมวจะได้รับเชื้อ T. gondii จากการกินหนูหรือนกที่ติดเชื้อ และจากนั้นอาจแพร่เชื้อไปยังผู้ดูแลที่เป็นมนุษย์
อีกวิธีหนึ่งในการติดเชื้อนี้ คือ การสัมผัสหรือรับประทานเนื้อแกะ เนื้อหมู หรือเนื้อจิงโจ้ดิบหรือปรุงไม่สุก ปรสิตสามารถแฝงตัวอยู่ใน (ซีสต์) ในเนื้อเยื่อของกล้ามเนื้อของเนื้อสัตว์เหล่านี้ การดื่มนมที่ไม่ผ่านการฆ่าเชื้อที่ปนเปื้อนยังสามารถทำให้เกิดการติดเชื้อปรสิตทอกโซพลาสโมซิสได้
อาการของท็อกโซพลาสโมซิส
การติดเชื้อส่วนใหญ่ในสัตว์และในมนุษย์ ทอกโซพลาสโมซิสจะไม่แสดงอาการใดๆ ข้อบ่งชี้เพียงอย่างเดียวของการติดเชื้อคือการตรวจหาแอนติบอดี้ในเลือดกับปรสิตท็อกโซพลาสโมซิส
อาการหากเกิดขึ้น ได้แก่ :
- ต่อมน้ำเหลืองบวมโดยเฉพาะบริเวณคอ
- ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ
- ปวดศีรษะ
- ไข้
- รู้สึกไม่สบาย
- การอักเสบของปอด
- การอักเสบของกล้ามเนื้อหัวใจ
- การอักเสบของดวงตา เช่น เรตินา (ที่ด้านหลังตา)
อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ ต่อมน้ำเหลืองโต
ระยะเวลาของการติดเชื้อ T. gondii
ปรสิตท็อกโซพลาสโมซิสอาจทำให้เกิดการติดเชื้อในระยะยาว หลังการติดเชื้อ ปรสิตจำนวนเล็กน้อยยังคงอยู่ในซีสต์ภายในบางส่วนของร่างกาย เช่น สมอง ปอด และเนื้อเยื่อของกล้ามเนื้อ
โดยปกติแล้ว ระบบภูมิคุ้มกันจะทำลายปรสิตที่หนีจากซีสต์เหล่านี้ได้อย่างง่ายดาย แต่ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำอาจไม่สามารถป้องกันการโจมตีของปรสิตได้ ปรสิตสามารถเพิ่มจำนวนได้มากและทำให้เกิดโรคร้ายแรงต่างๆ รวมทั้งการติดเชื้อในสมอง
ผลของท็อกโซพลาสโมซิสต่อทารกในครรภ์
หากทารกแรกเกิดติดเชื้อ ที่เลวร้ายที่สุด พวกเขาจะป่วยเพียงเล็กน้อยเท่านั้น อย่างไรก็ตาม ท็อกโซพลาสโมซิสในครรภ์อาจทำให้ทารกในครรภ์ได้รับเชื้อปรสิต และอาจร้ายแรงกว่านั้น หากผู้หญิงติดเชื้อท็อกโซพลาสโมซิสเป็นครั้งแรกขณะตั้งครรภ์ ปรสิตอาจส่งผลต่อทารกผ่านทางรก
ทารกในครรภ์ส่วนใหญ่ไม่ได้รับผลกระทบเลย แต่ส่วนน้อยอาจได้รับอันตรายจากการติดเชื้อ ผลของทอกโซพลาสโมซิสต่อทารกในครรภ์อาจรวมถึง:
- ผื่นที่ผิวหนัง
- ความเสียหายของระบบประสาท
- ปัญญาอ่อน
- แคลเซียมเกาะในสมอง (การแข็งตัวของเนื้อเยื่อสมอง)
- ความเสียหายของตับ
- ปัญหาสายตา
- การตายของทารกในครรภ์ (ในบางกรณี)
ข้อควรระวังในการเกิดโรคทอกโซพลาสโมซิส
สตรีมีครรภ์และผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่องควรหาทางป้องกันท็อกโซพลาสโมซิส หากผู้หญิงติดเชื้อก่อนตั้งครรภ์ ระบบภูมิคุ้มกันของเธอจะโจมตีปรสิตและทำให้ไม่เป็นอันตราย ปัญหาจะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อผู้หญิงติดเชื้อเป็นครั้งแรกขณะตั้งครรภ์
สตรีมีครรภ์และผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันบกพร่องสามารถใช้วิธีป้องกันง่าย ๆ เพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อปรสิต ซึ่งรวมถึง:
- ล้างมือหลังจากจับเนื้อดิบ
- ปรุงเนื้อ (รวมถึงเนื้อจิงโจ้) ล้างเนื้อจนน้ำที่ล้างใส
- ไม่ทานอารที่ไม่สุกหรือสุกปานกลาง
- ล้างผักเพื่อขจัดคราบดิน
- ล้างมือให้สะอาดก่อนรับประทานอาหาร
- ล้างเขียง มีด และอุปกรณ์อื่น ๆ ที่สัมผัสกับเนื้อดิบทันที
- สวมถุงมือขณะทำสวน
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับแมว
- จัดการกับถาดถ่ายของเสียของแมว
- ตรวจสอบให้แน่ใจว่าได้ทำความสะอาดถาดทุกวัน
ข้อควรระวังในการป้องกันโรคทอกโซพลาสโมซิสสำหรับแมวในบ้านของคุณ
แมวติดเชื้อได้เพียงไม่กี่สัปดาห์หลังจากกินปรสิตเข้าไป และลูกแมวมีแนวโน้มที่จะแพร่เชื้อมากกว่าแมวโต คำแนะนำในการลดความเสี่ยงของการติดเชื้อในแมวของคุณ ได้แก่ :
- ให้แมวของคุณอยู่ในบ้านทุกครั้งที่ทำได้
- อย่าให้แมวล่าสัตว์และกินนกหรือสัตว์ป่าอื่น ๆ
- ให้อาหารแมวกระป๋องหรืออาหารแห้งแทนเนื้อดิบ (รวมถึงเนื้อจิงโจ้)
อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ อาหารกระป๋อง
การรักษาโรคท็อกโซพลาสโมซิส
การรักษาอาการท็อกโซพลาสโมซิสนั้นไม่จำเป็น การติดเชื้อได้รับการวินิจฉัยด้วยการตรวจเลือดอย่างง่ายเพื่อตรวจหาแอนติบอดีจำเพาะ ผู้ที่มีสุขภาพแข็งแรง ไม่ตั้งครรภ์และติดเชื้อไม่ต้องรับการรักษา อาการ (ถ้ามี) มักจะไม่รุนแรงและหายไปหลังจากผ่านไปสองสามสัปดาห์
สำหรับสตรีมีครรภ์และผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น ผู้ที่อยู่ในระยะหลังของการติดเชื้อไวรัสโรคภูมิคุ้มกันบกพร่องในมนุษย์ กลุ่มอาการภูมิคุ้มกันบกพร่อง (HIV/AIDS) อาจต้องสั่งยารวมทั้งยาปฏิชีวนะ
นี่คือแหล่งที่มาข้อมูลของเรา
- https://www.nature.com/articles/s41598-021-89031-8
- https://www.canada.ca/en/public-health/services/laboratory-biosafety-biosecurity/pathogen-safety-data-sheets-risk-assessment/toxoplasma-gondii-pathogen-safety-data-sheet.html
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2405676619300022
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก