Gabapentin คืออะไร
Gabapentin คือยาป้องกันโรคลมชัก หรือเรียกว่ายากันชัก ออกฤทธิ์ต่อสารเคมีและเส้นประสาทในร่างกายที่เกี่ยวข้องกับการเกิดอาการชัก และอาการปวดบางชนิด
กาบาเพนตินสามารถใช้ร่วมกับยาอื่นเพื่อรักษาอาการชักบางส่วนในผู้ใหญ่ และเด็กที่อายุอย่างน้อย 3 ปี
กาบาเพนตินยังใช้รักษาอาการปวดประสาท (ปวดเส้นประสาท) ซึ่งเกิดจากไวรัสเริม หรืองูสวัด
ใช้แบรนด์และรูปแบบของกาบาเพนตินตามที่แพทย์กำหนดเท่านั้น ตรวจสอบยาทุกครั้งที่สั่งซื้อ เพื่อให้แน่ใจว่าได้ยาที่ถูกต้อง
Gabapentin แบรนด์ Gralise ใช้รักษาอาการปวดเมื่อยตามระบบประสาทเท่านั้น ไม่ใช้เพื่อการรักษาโรคลมชัก
Horizant ใช้รักษาอาการปวดเส้นประสาทและกลุ่มอาการขาอยู่ไม่สุข (RLS)
แบรนด์ Neurontin ใช้เพื่อรักษาอาการชักในผู้ใหญ่และเด็กที่มีอายุอย่างน้อย 3 ปี และรักษาอาการปวดเส้นประสาทได้ด้วย
ข้อควรระวังในการใช้กาบาเพนติน
กาบาเพนตินมักส่งผลให้เกิดปัญหาทางเดินหายใจที่รุนแรงถึงชีวิต โดยเฉพาะเมื่อผู้ป่วยมีปัญหาโรคทางเดินหายใจอยู่แล้ว หรือหากผู้ป่วยใช้ยาอื่นที่ทำให้รู้สึกง่วงหรือหายใจช้าลง ควรรีบไปพบแพทย์ หากเกิดภาวะหายใจช้าลงมาก
บางคนอาจเกิดความคิดอยากฆ่าตัวตาย หรือการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมบางอย่างในขณะที่รับประทานกาบาเพนติน ตื่นตัวต่อการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์หรืออาการของผู้ป่วย รายงานอาการใหม่ หรืออาการที่แย่ลงกับแพทย์ด้วย
หลีกเลี่ยงการขับรถ หรือทำกิจกรรมที่เสี่ยงต่ออันตรายจนกว่าจะแน่ใจว่ากาบาเพนตินนั้นส่งผลกระทบต่อร่างกายอย่างไร อาการวิงเวียนศีรษะ หรือง่วงนอนอาจทำให้เกิดการหกล้ม อุบัติเหตุ หรือการบาดเจ็บที่รุนแรงได้
ห้ามหยุดใช้กาบาเพนตินเองทันที แม้ว่าจะรู้สึกดีขึ้นก็ตาม
หลีกเลี่ยงการใช้กาบาเพนติน หากมีอาการแพ้
เพื่อป้องกันผลข้างเคียงจากยา Gabapentin ควรแจ้งให้แพทย์ทราบ หากเคยมีอาการเหล่านี้
- ปัญหาทางเดินหายใจ หรือโรคปอด เช่น โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
- โรคไต (หรือกำลังฟอกไต)
- โรคเบาหวาน
- ภาวะซึมเศร้า อารมณ์แปรปรวน มีความคิดหรือการกระทำฆ่าตัวตาย
- การติดยา
- อาการชัก (เว้นแต่ใช้กาบาเพนตินเพื่อรักษาอาการชัก)
- โรคตับ
- โรคหัวใจ หรือ (สำหรับผู้ป่วย RLS) หากเป็นคนที่นอนกลางวัน หรือทำงานกะกลางคืน
บางคนมีความคิดเกี่ยวกับการฆ่าตัวตายขณะทานยานี้ เด็กที่รับประทานกาบาเพนตินอาจมีการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม ตื่นตัวต่อการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์หรืออาการของคุณ รายงานอาการใหม่หรืออาการแย่ลงกับแพทย์ของคุณ
ยังไม่ชัดเจนว่ายา Gabapentin จะส่งผลกระทบที่เป็นอันตรายต่อทารกในครรภ์หรือไม่ จึงต้องแจ้งให้แพทย์ทราบ หากผู้ป่วยกำลังตั้งครรภ์หรือวางแผนที่จะตั้งครรภ์
การควบคุมอาการชักมีความสำคัญมากในระหว่างตั้งครรภ์ เพราะหากเกิดอาการชักมักเสี่ยงที่จะเกิดอันตรายต่อทั้งแม่และลูกได้ ห้ามเริ่มหรือหยุดใช้ยากาบาเพนตินสำหรับอาการชักโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์ และแจ้งให้แพทย์ทราบทันที หากตั้งครรภ์
อาจมีความเสี่ยงในกรณีที่ผู้ป่วยกำลังให้นมลูกในขณะใช้ยานี้ ปรึกษาแพทย์ถึงความเสี่ยงต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้น
วิธีการรับประทานยา Gabapentin
รับประทานกาบาเพนตินตามที่แพทย์กำหนด ปฏิบัติตามข้อแนะนำบนฉลาก หรือตามใบสั่งแพทย์ ไม่ควรใช้ในปริมาณที่มากหรือน้อย หรือนานกว่าที่แนะนำ
หากแพทย์ทำการเปลี่ยนแบรนด์ ความแรง หรือชนิดของกาบาเพนติน ความต้องการในการใช้ยาของผู้ป่วยอาจเปลี่ยนไป สามารถปรึกษาเภสัชกรเกี่ยวกับข้อสงสัยในกาบาเพนตินได้ทุกชนิด
ควรรับประทาน Gralis และ Horizant พร้อมอาหาร
กรณี Neurontin สามารถรับประทานได้พร้อม หรือไม่พร้อมกับอาหาร
หากบดเม็ดยา Neurontin และรับประทานเพียงครึ่งเดียว ให้รับประทานอีกครึ่งหนึ่งในมื้อถัดไป ควรกินเม็ดยาที่เสียหายโดยเร็วที่สุด หรือภายในไม่กี่วัน
กลืนยาทั้งแคปซูล หรือเต็มเม็ดยา ไม่ควรบด เคี้ยว หัก หรือเปิดแคปซูลออก
ตวงยาเหลวอย่างระมัดระวัง ใช้กระบอกฉีดยาเฉพาะ หรือใช้อุปกรณ์วัดขนาดยา (ไม่ควรใช้ช้อนรับประทานอาหาร)
ห้ามหยุดรับประทานยาทันที แม้ว่าผู้ป่วยจะรู้สึกดีขึ้นก็ตาม การหยุดยากะทันหันมักทำให้อาการชักเพิ่มขึ้น ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์เกี่ยวกับข้อแนะนำในการลดขนาดยา
กรณีฉุกเฉิน ให้สวม หรือพกบัตรประจำตัวทางการแพทย์ติดตัวเสมอ เพื่อแจ้งให้ผู้อื่นทราบว่ามีอาการชัก
ยา Gabapentin อาจทำให้เกิดผลลัพธ์ที่ผิดปกติได้ เมื่อทำการทดสอบทางการแพทย์บางอย่าง บอกแพทย์ที่ตรวจทดสอบเมื่อกำลังใช้กาบาเพนติน
เก็บยาทั้งชนิดเม็ด และแคปซูลไว้ที่อุณหภูมิห้อง ห่างไกลจากแสง และความชื้น
เก็บยาเหลวไว้ในตู้เย็น แต่ห้ามแช่แข็ง
นี่คือแหล่งที่มาในบทความของเรา
- https://www.webmd.com/drugs/2/drug-14208-8217/gabapentin-oral/gabapentin-oral/details
- https://www.healthline.com/health/gabapentin-oral-capsule
- https://www.nhs.uk/medicines/gabapentin/
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก