ผมร่วง (Hair Loss)
ผมร่วงอาจส่งผลกระทบแค่ผมบนศีรษะหรืออาจจะกระทบไปทั้งร่างกาย ทั้งนี้ผมขาดหลุดร่วงนั้นจะเกิดขึ้นในผู้สูงอายุ แต่ก็อาจจะเกิดขึ้นในเด็กได้เช่นกัน ผมจะขาดหลุดร่วงตามปกติคือ 50-100 เส้นต่อวัน ด้วยผมบนศีรษะที่มีมากถึง 100,00 เส้น นั้นเป็นตัวเลขที่น้อยมาก ๆ จนอาจจะไม่ทันได้สังเกต
ผมใหม่จะเกิดขึ้นมาเพื่อแทนที่ผมที่หลุดร่วงไป แต่มันก็ไม่ได้เกิดขึ้นบ่อย ผมที่ขาดหลุดร่วงไปใช้เวลาข้ามปีหรืออาจะไม่นานที่จะขึ้นทดแทนใหม่ มันเป็นไปไม่ได้หรอกที่เราจะมานั่งนับจำนวนผมที่ร่วงไปในแต่ละวัน ผมของคุณอาจจะร่วงมากกว่าปกติ คุณลองสังเกตจำนวนของผมที่ท่อระบายน้ำในห้องน้ำของคุณหลังจากสระผมดูสิ หรือลองดูเส้นผมที่ร่วงติดมาในหวีของคุณ คุณอาจจะสังเกตได้เวลาที่ผมของคุณบางหรือหัวของคุณล้านขึ้น
ถ้าคุณสังเกตได้นั้นอาจจะแปลว่าผมของคุณร่วงมากกว่าปกติ คุณควรจะไปปรึกษาหมอ หมอสามารถวินิฉัยได้ว่าผมที่ขาดหลุดร่วงของคุณนั้นเกิดจากสาเหตุอะไร
ผมร่วงเกิดจากอะไร
อันดับแรกหมอหรือหมอผิวหนัง (หมอที่เชี่ยวชาญทางด้านผิวหนัง) จะหาสาเหตุผมร่วง โดยส่วนมากสาเหตุจะมาจากผมขาดหลุดร่วงตามพันธุกรรม ถ้าครอบครัวของคุณมีคนที่ศีรษะล้าน คุณก็อาจจะมีโอกาสเกิดผมร่วงประเภทนี้ได้ ในบางกรณี ผมร่วงอาจจะเกิดขึ้นด้วเพราะวงจรการเกิดผม การเจ็บป่วยหนัก การผ่าตัด บาดแผล อาจจะเป็นสิ่งกระตุ้นทีทำให้เกิดผมร่วงได้ อย่างไรก็ตามผมก็จะกลับมาดกดตามปกติ โดยที่ไม่ต้องรักษาอะไรเลย
การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนสามารถทำให้เกิดผมขาดหลุดร่วงได้ รวมถึง:
- การตั้งครรภ์
- การคลอดบุตร
- การไม่ใช้ยาคุมกำเนิดอย่างต่อเนื่อง
- วัยทอง
อาการเจ็บป่วยที่อาจทำให้ผมร่วง ได้แก่:
- โรคไทรอยด์
- ผมร่วงเป็นหย่อม (โรคภูมิต้านทานตนเองที่โจมตีรูขุมขน)
โรคที่ทำให้เกิดรอยแผลเป็น อย่างเช่นโรคผิวหนังอักเสบและโรคลุปัสบางชนิด สามารถที่จะทำให้เกิดผมร่วงในระยะยาวเพราะมันจะทำให้เกิดแผลเป็น
ผมร่วงอาจจะเกิดจากการรักษาทางการแพทย์ ได้เช่น
- มะเร็ง
- ความดันโลหิตสูง
- โรคข้ออักเสบ
- ภาวะซึมเศร้า
- ปัญหาเกี่ยวกับหัวใจ
การที่คุณตกใจมากๆนั้นก็อาจเป็นสาเหตุที่ไปกระตุ้นผมขาดหลุดร่วงได้เช่นกัน ตัวอย่างของการตกใจที่กล่าวมา:
- การเสียชีวิตของคนในครอบครัว
- การลดน้ำหนักอย่างรวดเร็ว
- การมีไข้สูง
ผู้ที่เป็นโรคดึงผมตนเอง มีความต้องการที่จะดึงผมของพวกเอง ส่วนมากจะเป็นผม คิ้ว และขนตา อาการผมร่วงอาจจเกิดจากการที่ผมถูกดึงย้อนรูขุมขนไปข้างหลังอย่างรุนแรง การขาดสารอาหาร โปรตีน เหล็ก และสารอาหารอื่น ๆ ก้เป็นสาเหตุที่ทำให้ผมบางลง
อะไรคือตัวเลือกการรักษาผมร่วง
ยาจะเป็นตัวเลือกแรกสำหรับรักษาผมร่วง ส่วนมากจะเป็นยาแบบครีมหรือแบบเจลที่หาซื้อได้ทั่วไป ทีใช้ทาลงที่ศีรษะโดยตรง ตัวยาส่วนมากจะมีส่วนประกอบที่เรียกว่า ไมนอกซิดิล (โรเกน)
ตามที่สถาบันโรคผิวหนังแห่งสหรัฐอเมริกา หมอจะแนะนำให้ใช้ไมนอกซิดิลร่วมกับยารักษาผมร่วงอื่น ๆ ผลข้างเคียงอาจจะเกิดการระคายเคืองและมีผมขึ้นในบางที่ เช่นหน้าผากและใบหน้า ยาแก้ผมร่วง ตามใบสั่งของแพทย์ก็อาจจะช่วยรักษาผมร่วงได้ หมอจะสั่งยาฟีแนสเทอไรด์ (โพรพีเซีย) สำหรับผู้ชายที่มีศีรษะล้าน ทานยาทุกวันเพื่อชะลอการหลุดร่วงของผม บางคนจะรู้สึกได้ว่ามีผมเกิดใหม่หลังจากทานยาฟีแนสเทอไรด์
ผลข้างเคียงที่ยากจะเกิดขึ้นของยาฟีแนสเทอไรด์ได้แก่ แรงขับทางเพศลดลงและสมรรถภาพทางเพศลดลง อาจจะมีความเชื่อมโยงระหว่างการใช้ฟีแนสเทอไรด์และมะเร็งต่อมลูกหมากที่ร้ายแรง
หมอจะสั่งยาโคติคอสเตียร์รอยด์ เช่น เพรดนิโซน ผู้มีผมร่วงเป็นหย่อมสามารถใช้ยาตัวนี้เพื่อลดอาาการอักเสบและกดภูมิคุ้มกัน โคติสเตียร์รอยด์จะไปเลียนแบบการทำงานของต่อมหมวกไต จำนวนของโคติสเตียร์รอยด์มีสูงในร่างกายจะลดอาการอักเสบและกดภูมิคุ้มกัน คุณควรตรวจสอบผลข้างเคียงของยาอย่างละเอียด ผลข้างเคียงอื่น ๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นได้:
- โรคต้อหิน กลุ่มโรคตาที่อาจส่งผลให้เส้นประสาทตาถูกทำลายและสูญเสียการมองเห็น
- การกักเก็บของเหลวและบวมของขาส่วนล่าง
- ความดันโลหิตสูง
- ต้อกระจก
- น้ำตาลในเลิอดสูง
มีข้อสันนิษฐานว่าการใช้โคติสเตียร์รอยด์อาจจะเพิ่มความเสี่ยงอาการดังต่อไปนี้:
- การติดเชื้อ
- กระดูกสูญเสียแคลเซียมที่อาจเป็นสาเหตุให้เกิดโรคกระดูกพรุน
- ผิวบางและช้ำง่าย
- เจ็บคอ
- เสียงแหบ
วิธีแก้ปัญหาผมร่วง
คุณสามารถป้องกันการเกิดผมร่วงได้ เช่น ไม่มัดผมแน่นเกิดไป ถักเปีย หางม้า หรือมัดกลม สิ่งที่จะทำให้เกิดแรงดึงอย่างมากต่อเส้นผม เมื่อเวลานานเข้าทรงผมเหล่านี้จะทำลายรูขุมขนของผม พยายามไม่ดึง บิด หรือขยี้ผม และพยายามทานอาหารอย่างครบถ้วน โดยเฉพาะอาหารที่ประกอบไปด้วยโปรตีนและธาตุเหล็ก
การเสริมความงามก็เป็นสาเหตุให้ผมร่วงได้ ถ้าคุณมีผมขาดหลุดร่วง ให้ใช้ยาสระผมอ่อน ๆ ของเด็กสระผม นอกเสียจากผมจะมันมาก ๆ ควรที่สระผมวันเว้นวัน ใช้มือเช็ดผมเบา ๆ หลีกเลี่ยงการขยี้ผมของคุณ ผลิตภัณฑ์และเครื่องมือจัดแต่งทรงผมก็เป็นสาเหตุของปัญหาผมร่วงเช่นกัน ตัวอย่างผลิตภัณฑ์หรือเครื่องมือที่อาจส่งผลต่อการหลุดร่วงของเส้นผม ได้แก่:
- ไดร์
- หวีอุ่น
- ที่หนีบผม
- ที่เปลี่ยนสีผม
- สารฟอกขาว
- ที่ดัดผม
ถ้าคุณตัดสินใจที่จะทำผมของคุณด้วยกับเครื่องอะไรก็ตามที่มีความร้อน ให้ทำตอนที่ผมคุณแห้งเท่านั้น และใช้ความร้อนที่ต่ำที่สุดเท่าที่จะทำได้
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก