โรคจอประสาทตาเสื่อม (Macular Degeneration) คือการที่จุดรับภาพของตาเสื่อมเป็นโรคที่ส่งผลต่อจอประสาทตา ซึ่งเป็นบริเวณชั้นตาที่อยู่ด้านหลังของลูกตา โดยชั้นนี้จะประกอบด้วยเซลล์รับแสง (light-sensitive cells) ที่ทำให้สามารถมองเห็นภาพของสิ่งต่างๆที่อยู่รอบตัวเราได้
โรคจอประสาทตาเสื่อมแบ่งออกเป็น 2 ชนิด ได้แก่ชนิดแห้งและชนิดเปียก
ปัจจุบันยังสาเหตุที่แท้จริงของการเกิดอาการจอประสาทตาเสื่อมไม่ได้แน่ชัด มีแต่ปัจจัยเสี่ยงที่มีความสัมพันธ์กัน ได้แก่ ผู้ที่มีน้ำหนักเกินเกณฑ์และมีความดันโลหิตสูง รวมไปถึงการสูบบุหรี่และประวัติของคนในครอบครัวที่เคยป่วยเป็นโรคจอประสาทตาเสื่อม
อาการของโรคจอประสาทตาเสื่อมชนิดแห้งมักจะเกิดขึ้นแบบค่อยเป็นค่อยไป คนส่วนมากจะไม่ได้ตระหนักว่าตนป่วยเป็นโรคนี้จนกระทั่งมีอาการอยู่ในระยะสุดท้ายของโรคคือผู้ป่วยเริ่มสูญเสียการมองเห็น
อาการหลักๆคือผู้ป่วยจะมองเห็นภาพมัวบริเวณตรงกลางภาพโดยไม่มีผลต่อวิสัยทัศน์การมองเห็นรอบข้าง แม้ว่าผู้ป่วยจะแก้ปัญหาด้วยการใส่แว่นสายตาก็ยังมองเห็นภาพที่ตรงกลางพร่ามัวเหมือนเดิมอยู่ดี
อาการจอประสาทตาเสื่อมชนิดแห้งผู้ป่วยมักจะไม่มีอาการแสดงจนกระทั่ง 10 ปีผ่านไปหรือนานกว่านั้นหากตาเพียงแค่ 1 ข้างเกิดความผิดปกติของโรคนี้ขึ้น
อาการของโรคจอประสาทตาเสื่อมที่เกิดขึ้น มีดังต่อไปนี้
การมองเห็นภาพของคนสองคนในขณะที่มีสายตปกติ
นอกจากอาการดังกล่าวนี้ยังสามารถพบอาการอื่นๆ ได้ดังต่อไปนี้
อาการของโรคจอประสาทตาเสื่อมชนิดเปียกจะเกิดขึ้นได้เร็วกว่าชนิดแห้ง
ข้อมูลจากสถาบันโรคตาแห่งชาติ (NEI) ระบุว่าอาการของโรคจอประสาทตาเสื่อม (AMD) เบื้องต้นไม่พัฒนาไปจนถึงระยะสุดท้ายเสมอไป
การทดสอบดวงตาทั่วไปสามารถตรวจหาอาการของโรคจอประสาทตาเสื่อม (AMD) ระยะเเรกได้ เมื่อตรวจพบโรคเเล้วขั้นตอนต่อไปคือการรักษาเพื่อลดความเสี่ยงเพื่อไม่ให้โรคพัฒนาขึ้น
วิธีรักษาจอประสาทตาเสื่อม แนะนำให้เข้ารับการตรวจดวงตาทั่วไปเพื่อตรวจหาความผิดปกติของจุดรับภาพก่อนเริ่มสูญเสียการมองเห็น
การรักษาไม่สามารถฟื้นฟูการมองเห็นให้กลับมาเป็นเหมือนเดิมได้แต่สามารถช่วยชะลอการสูญเสียการมองเห็นได้
โดยปกติโรคจอประสาทตาเสื่อมชนิดเเห้งไม่ได้ทำให้สูญเสียการมองเห็นทั้งหมดและยังคงสามารถมองเห็นภาพรอบนอก (Peripheral Vision) ได้ตามปกติ
การเปลี่ยนแปลงวิธีการใช้ชีวิตเป็นวิธีที่ง่ายและสามารถช่วยป้องกันภาวะการสูญเสียการมองเห็น โดยพยายามการรักษาการมองเห็นให้ได้มากที่สุด
เคล็ดลับได้แก่
การรักษาบางประเภทสามารถยับยั้งการพัฒนาของโรคจอประสาทตาเสื่อมชนิดเปียกหรือภาษาอังกฤษเรียกว่า neovascular แต่ทั้งนี้ผู้ป่วยต้องเข้ารับการรักษาทันทีเพื่อประสิทธิภาพของการรักษาเนื่องจากภาวะสูญเสียการมองเห็นไม่สามารถรักษาให้กลับมาเป็นปกติได้
การระงับแฟกเตอร์ซึ่งโปรโหมตการเติบโตของเส้นเลือดที่เนื้อเยื่อบุโพรงหรือการผลิตสารต้าน VEGF เป็นการใช้สารเคมีที่ทำให้เกิดเส้นเลือดใหม่ในดวงตาของผู้ที่เป็นโรคจอประสาทตาเสื่อมเเบบเปียก โดยยาที่เป็นสารต้าน VEGF จะเข้าไปขัดขวางการทำงานของสารเคมีนี้ดังนั้นจึงไม่เกิดการสร้างเส้นเลือดใหม่ขึ้นอีกต่อไป
ยาชนิดนี้ที่ใช้ได้แก่ ยา ranibizumab (Lucentis) และ ยา bevacizumab (Avastin)
ในการฉีดยาเข้าที่ลูกตาเเพทย์จะใช้ยาชาก่อนการฉีดยา ดังนั้นจึงไม่เกิดอาการเจ็บตาเมื่อฉีดยาเข้าไปที่ดวงตา
โดยการรักษาด้วยวิธีฉีดยาจำเป็นต้อทำซ้ำทุกสัปดาห์
ในบางกรณีการใช้สารต้าน VEGF สามารถฟื้นฟูการมองเห็นบางส่วนได้แต่ขึ้นอยู่กับอาการของแต่ละบุคคล
โดยปกติการรักษาด้วยการใช้สารต้าน VEGF ไม่ก่อให้เกิดผลข้างเคียงใดๆ แต่อาการเจ็บปวด บวม ตาเเดงและการมองเห็นภาพที่ไม่ชัดเจนอาจเกิดขึ้นหลังจากการฉีดยาเข้าลูกตา
ในบางกรณีซึ่งเกิดขึ้นน้อยมากที่การรักษาด้วยวิธีนี้จะก่อให้เกิดภาวะเเทรกซ้อนเช่นจอประสาทตาถูกทำลาย เลนส์ตาเกิดความเสียหายเเละเกิดการติดเชื้อ
ยา Verteporfin เป็นยาที่ใช้เพื่อเพิ่มความไวของแสง โดยยาชนิดนี้จะถูกฉีดเข้าที่เเขนของผู้ป่วย ยา Veteporfin จะเข้าไปติดอยู่ในโปรตีนของเส้นเลือดดำและคอยตรวจจับความผิดปกติที่เกิดขึ้นในเส้นเลือดภายในจอประสาทตา
เมื่อมีลำเเสงเลเซอร์ฉายเข้าไปในดวงตาประมาณ 1 นาที ยา verteporfin จะถูกกระตุ้นให้ทำงานด้วยเเสงเลเซอร์ ทำให้ความผิดปกติที่เกิดขึ้นในเส้นเลือดจอประสาทตาถูกทำลายโดยปราศจากการทำลายเนื้อเยื่อรอบดวงตาเพราะถ้าหากเส้นเลือดไม่ถูกทำลาย เลือดหรือของเหลวจะไม่สามารถรั่วไหลออกมากและทำลายจอประสาทตาในอนาคตได้
ผู้ป่วยบางรายจำเป็นต้องรักษาด้วยการใช้แสงบำบัดทุกเดือน แต่อย่างไรก็ตามการรักษาด้วยวิธีนี้ใช้เมื่อสามารถระบุตำแหน่งของเส้นเลือดเป้าหมายได้และระดับความเสียหายที่เกิดขึ้นกับจอประสาทตา
โดยปกติการรักษาด้วยวิธีนี้นำมาใช้น้อยกว่าการด้วยการใช้สารต้าน VEGF
บางครั้งจักษุแพทย์อาจนำการรักษาด้วยเเสงเลเซอร์มาแก้ไขปัญหาความผิดปกติที่เกิดขึ้นในเส้นเลือดของจอประสาทตา แต่การรักษาด้วยวิธีนี้อาจไม่ได้นำมาใช้รักษาบ่อยเท่าการรักษาด้วยวิธีอื่น เเต่ในบางกรณีการรักษาด้วยวิธีนี้จำเป็นต้องใช้
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก