เป็นที่ปฎิเสธไม่ได้เลยว่าประเทศไทยของเรานั้นเป็นแหล่งที่ชุกชุมไปด้วยยุง ไม่ว่าจะเป็นในเมือง หรือต่างจังหวัด และยุงในประเทศไทยก็สามารถเป็นพาหะของโรคร้ายได้ เช่น
- ไข้มาลาเลีย
- ไข้เลือดออก
- โรคเท้าช้าง
- ไข้สมองอักเสบ
- ชิคุนกุนย่า เป็นต้น
ดังนั้นการป้องกันยุงจึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง และบ้านเรานั้นก็มีวิธีกันยุงที่หลากหลายวิธีให้เราเลือกใช้ รวมไปถึงยากันยุงเช่นกัน
ประเภทของยากันยุง
ยากันยุงแบบขด
ยากันยุงแบบขดนั้นอยู่คู่คนไทยมาช้านาน แม้แต่ในสมัยก่อน เมื่อเรานอนกางมุ้งแล้ว หลายบ้านยังคงจุดยากันยุงเพื่อไล่ยุง คุณรู้หรือไม่ว่ายากันยุงแบบคนนั้นสกัดมาจากดอกไพรีทรัม (ดอกไม้ตระกูลเบญมาศ) ในดอกไพรีทรัมนี้มีสารไพรีทรอยด์ ที่มีฤทธิ์ในการไล่แมลงได้ ซึ่งยากันยุงแบบขดนี้ไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพ โดยการทำงานของยากันยุงแบบขด เมื่อควันจากยากันยุงลอยกระทบสู่ตัวแมลง สารเหล่านี้จะส่งผลต่อเซลล์ประสาทในแมลง และทำให้แมลงเกิดอาการอัมพาตและตาย ปัจจุบันมีการพัฒนาให้มียาจุดกันยุงสมุนไพรด้วย
โดยการใช้ยากันยุงแบบขดนั้นอาจจะต้องใช้ด้วยความระมัดระวัง จุดในที่อากาศถ่ายเทได้สะดวก รวมไปถึงระวังสิ่งที่ไวต่อความร้อนและไฟไม่ให้อยู่ใกล้ เพราะอาจก่อให้เกิดเพลิงไหม้ได้
ปัจจุบันยากันยุงแบบขดยังนิยมใช้บริเวณบ้าน สวน หรือที่โล่งเปิด และยากันยุงแบบขดได้พัฒนาออกมาหลายรูปแบบเพื่อให้เหมาะกับการใช้งานและมีกลิ่นหอมมากขึ้นด้วย
สเปรย์กันยุง
สเปรย์กันยุงนับเป็นตัวเลือกที่สะดวกต่อหลาย ๆ คน ง่ายต่อการพกพาและใช้งาน โดยส่วนใหญ่แล้วจะมีสาร
- DEET (Diethytoluamide)
- เมทิล พทาเลต
- เอทิลบิวทิลอเซติลา
- มิโน โพรพิโนเอต
- สารสกัดจากธรรมชาติ เช่ร เปลือกส้ม น้ำมันตะไคร้
โดยสเปรย์กันยุงออกฤทธิ์โดยสารเหล่านั้นจะทำปฎิกริยาต่อการรับรู้ของยุง ทำให้ยุงไม่สามารถรับสารเคมีในร่างกายของเราที่ยุงจะรู้ว่านี่คืออาหารของยุง และบินไปที่อื่น ๆ แต่ทั้งนี้ยาทากันยุงนั้นไม่ได้เหมาะกับทุกคน อาจจะมีบางคนที่เกิดอาการแพ้ต่อสารนั้น ๆ หรืออาจจะไม่เหมาะกับเด็กเล็กที่มีผิวบอบบางเป็นต้น โดยเด็กเล็กสิ่งที่ดีที่สุดคือการนอนกางมุ้ง และเด็กไม่ควรได้รับสารหรือควันที่ก่อให้เกิดการระคายเคือง
ผลิตภัณฑ์ไล่ยุงไฟฟ้า
ยากันยุงแบบไฟฟ้ามีทั้งแบบเป็นน้ำและเป็นแผ่น โดยใส่เสียบปลั๊กเพื่อให้สารเคมีออกฤทธิ์ โดยทั่วไปจะไม่มีสีและไม่มีกลิ่น โดยสารเคมีในแผ่นแมท หรือในน้ำจะระเหยเป็นไอและไล่ยุง แต่ทั้งนี้อาจจะบางคนที่แพ้ต่อสารเคมีนั้นเกิดอาการระคายเคืองบริเวณตา หรือมีผลต่อการหายใจทำให้หายใจติดขัด ดังนั้นก่อนใช้ควรเลือกผลิตภัณฑ์ที่ได้มาตรฐาน และควรเสียบทิ้งไว้เมื่อไม่มีคนอยู่หลังจากนั้นเมื่อต้องการใช้ห้องนั้น ๆ ให้นำยากันยุงออกเพื่อลดผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้
ต้นไม้ไล่ยุง
รู้หรือไม่ว่า ต้นไม้ และสมุนไพรไทยของเรานอกจากจะมีสรรพคุณทางยาแล้ว ยังสามารถไล่ยุงและให้กลิ่นหอมอโรม่าในเวลาเดียวกันได้อีกด้วย โดยต้นไม้ หรือผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติเหล่านี้จะช่วยคุณกำจัดยุงที่คอยกวนใจคุณได้อีกด้วย เพราะฉะนั้นต้นไม้ที่ไล่ยุงได้ จึงเป็นประโยชน์ต่อเราอย่างมาก
กัญชาแมว (Сatnip)
กัญชาแมวเป็นพืชตระกูลสะระแหน่ แต่สารในกัญชาแมวนี้สามารถทำให้แมวเกิดอาการเคลิบเคลิ้มและมีความสุขได้ และยังสามารถป้องกันยุงและแมลงได้ดีกว่ายาฆ่าแมลงอีกด้วยนะ เพียงแค่มีเจ้าต้นกัญชาแมวอยู่ในบ้านเท่านั้น สาร Nepetactone ในต้นกัญชาแมวก็จะปล่อยเคมีที่ยุงไม่ชอบออกมาและยุงก็จะไม่มาบินแถว ๆ นั้นให้รำคาญใจอีกเลย
วิธีป้องกันยุงด้วยสะระแหน่
สะระแหน่มีกลิ่นหอม และน้ำมันหอมระเหยในสะระแหน่มีสารที่ยุงไม่ชอบ การใช้งานก็แสนง่าย เพียงขยี้ใบสะระแหน่ลงบนผิวเท่านั้น แค่นี้คุณก็สามารถปกป้องผิวจากยุงร้ายได้แล้วล่ะ
ยากันยุงสมุนไพรจากตะไคร้หอม
ตะไคร้ให้กลิ่นหอมชัดเจน หากใครปลูกตะไคร้ไว้บริเวณบ้านแล้วล่ะก็ รับรองว่าบ้านนั้นจะไม่มียุงมาบินวนเวียนเลยล่ะ เพราะน้ำมันหอมระเหยในต้นตะไคร้อาจจะหอมสำหรับเรา แต่ไม่หอมสำหรับยุงนั่นเอง
ไล่ยุงในสวนด้วยหม้อข้าวหม้อแกงลิง
ต้นหมอข้าวหม้อแกงลิง หรือต้นไม้กินแมลงที่หลายครัวเรือนนิยมปลูกกัน ต้นไม้นี้กินแมลงเพราะในต้นไม้นั้นมียางหรือของเหลวที่สามารถล่อแมลงให้มาติดกับได้ แมลงทุกประเภทเมื่อบินผ่านมาก็จะโดนต้นหม้อข้าวหม้อแกงงับทันที แต่มันกินแมลงเท่านั้นนะไม่ต้องตกใจไป
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก