การรักษามีเป้าหมายหลักคือการรักษาที่โรคประจำตัวซึ่งเป็นสาเหตุของอาการ หรือมุ่งหวังเพื่อบรรเทาอาการปวดและป้องกันการทำลายระบบประสาทที่อาจเกิดเพิ่มขึ้นได้
ในกรณีของภาวประสาทอักเสบที่เกิดจากโรคเบาหวาน เป้าหมายการรักษาคือลดระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงเกินปกติลงเพื่อป้องกันเส้นประสาทที่ถูกทำลายเพิ่มมากขึ้นได้
ในกรณีที่มีสาเหตุมาจากการได้รับสารพิษ ควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารพิษที่คาดว่าจะเป็นสาเหตุของการเกิดภาวะนี้ หรือหยุดใช้ยาที่เป็นสาเหตุเพื่อยับยั้งความเสียหายที่จะเกิดต่อเส้นประสาท
การรักษาโดยการใช้ยาจะสามารถบรรเทาอาการปวดและลดอาการปวดแสบปวดร้อน อาการชา รวมไปถึงความรู้สึกเหมือนมีอะไรมาไต่เกิดขึ้นน้อยลงได้
การให้ยาเพื่อใช้รักษา มีดังนี้
ยาบรรเทาอาการปวดในกลุ่ม opioid อาจจะต้องระมัดระวังอาการข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้
ยา Duloxetine มักใช้รักษาภาวะประสาทอักเสบที่เกิดจากการใช้ยาเคมีบำบัด
แพทย์มักจะแนะนำให้ใช้แผ่นแปะผิวหนัง ยกตัวอย่างเช่น Lidoderm เพื่อบรรเทาอาการปวดเฉพาะที่แบบชั่วคราว เนื่องจากในตัวแผ่นแปะนี้ประกอบไปด้วยยาชา lidocaine ซึ่งมีฤทธิ์เฉพาะที่ แผ่นแปะผิวหนังจะมีลักษณะคล้ายกับผ้าพันแผลซึ่งผู้ใช้สามารถตัดเพื่อกะขนาดที่จะใช้เองได้
การเลือกใช้ยาควรคำนึงถึงยาที่ใช้ในการรักษาภาวะอื่นๆหรือโรคอื่นเพิ่มเติมด้วยเพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดอันตรกิริยาระหว่างยา
ยาบรรเทาอาการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (Non-steroidal anti-inflammatory drugs) เช่น ยา ibuprofen อาจจะสามารถควบคุมอาการปวดได้ ยาชนิดนี้สามารถหาซื้อได้ตามร้านสะดวกซื้อหรือร้านขายยาทั่วไป
ยาขี้ผึ้งหรือยาครีมที่ใช้ทา เช่น ยารูปแบบครีม capsaicin ความแรง 0.075 เปอร์เซ็นต์ซึ่งมีส่วนประกอบของพริกขี้หนูจะสามารถบรรเทาอาการปวดลงได้ นอกจากนี้แผ่นแปะแก้ปวดก็สามารถหาซื้อได้ทั่วไป
ภาวะประสาทอักเสบจะเกิดขึ้นจากการที่มีการกดทับบริเวณเส้นประสาทเพียง 1 เส้น โดยการรักษาก็มักจะรักษาเหมือนกับภาวะประสาทอักเสบดังที่ได้กล่าวไป โดยแนวทางการรักษาจะขึ้นกับการกดทับเส้นประสาทนั้นเกิดขึ้นถาวรหรือชั่วคราว
อาการอัมพาตของเส้นประสาท ulnar radial หรือเส้นประสาทส่วนปลายนั้นอาจจะเกิดขึ้นเพียงชั่วคราวและสามารถกลับมาเป็นปกติได้ เพียงแค่หลีกเลี่ยงสาเหตุที่ทำให้เกิดการกดทับบริเวณเส้นประสาท เช่น ผู้ป่วยที่มีอาการอัมพาตจากเส้นประสาท ulnar ก็ไม่ควรใช้ข้อศอกข้างที่มีปัญหาในการพิง
ผู้ป่วยอาจจะได้รับคำแนะนำในการปฎิบัติตัวคือให้พักใช้อวัยวะที่มีพยาธิสภาพของโรคและใช้ความร้อนประคบ นอกจากนี้อาจให้ยาเพื่อบรรเทาอาการอักเสบโดยมีการใช้ยาในช่วงระยะเวลาที่เหมาะสม
กลุ่มอาการผังผืดกดทับเส้นประสาทข้อมือ (carpal tunnel syndrome) การรักษาแบบประคับประคองโดยการใช้อุปกรณ์ผยุงข้อมือ (splinting) การให้ยา corticosteroid ในรูปแบบรับประทานหรือแบบฉีด รวมไปถึงการทำอัลตราซาวด์ (ultrasound)
ในผู้ที่มีภาวะประสาทอักเสบที่มีความผิดปกติกับเส้นประสาทเพียง 1 เส้นซึ่งไม่ตอบสนองต่อการรักษาอื่น การผ่าตัดอาจจะเป็นทางเลือกในการรักษา นอกจากนี้การรักษาโดยการผ่าตัดมักจำเป็นต้องทำหากผู้ป่วยมีการกดทับของเส้นประสาทแบบภาวร เช่น การเป็นมะเร็งมากดทับบริเวณเส้นประสาท
การส่งต่อผู้ป่วยไปยังแพทย์ที่เฉพาะทางในการรักษาอาการปวดหรือคลีนิคเฉพาะทางควรพิจารณาภาวะดังต่อไปนี้ :
อาการที่เกิดอาจแตกต่างตามชนิดของภาวะประสาทอักเสบ
ผู้ป่วยอาจมีอาการดังนี้
โดยสามารถทำให้เกิดแผลที่เท้าและขา การติดเชื้อ รวมไปถึงการเกิดเนื้อตาย (gangrene) ตามมาได้
ภาวะนี้จะส่งผลต่อกล้ามเนื้อ
โดยมีอาการดังต่อไปนี้ :
ในกรณีที่เส้นประสาทอัตโนมัติเสื่อม ผู้ป่วยอาจจะมีปัญหาเหงื่อออกมาก ไม่สามารถทนอากาศร้อนได้ มีปัญหาเกี่ยวกับลำไส้และกระเพาะปัสสาวะ รวมไปถึงความดันโลหิตเปลี่ยนแปลงจนทำให้เกิดอาการมึนศีรษะได้
ภาวะประสาทอักเสบหลายชนิดมักไม่ทราบสาเหตุของการเกิดแต่อาจมีสภาวะที่ไปกระตุ้นทำให้เกิดอาการได้
โรคเบาหวานเป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยซึ่งทำให้เกิดภาวะปลายประสาทอักเสบชนิดเชื้อรัง โดยเกิดจากระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงเกินปกติจนมีผลไปทำลายเส้นประสาท
สภาวะของโรคและการบาดเจ็บอื่นๆที่ทำให้เกิดภาวะปลายประสาทอักเสบ มีดังนี้ :
นอกจากนี้อาจมีสาเหตุอื่นๆ ดังนี้
ความผิดปกติที่เกิดในหลอดเลือดขนาดเล็กทำให้มีเลือดไปเลี้ยงเส้นประสาทไม่เพียงพอจนเป็นสาเหตุทำให้เนื้อเยื่อประสาทเสียหายและถูกทำลายในที่สุด
เนื้องอกของเส้นประสาท (Neuromas) การมีก้อนเนื้อที่เส้นประสาทจะมีผลต่อเนื้อเยื่อประสาทและทำให้เกิดอาการปวดประสาทได้
สาเหตุที่พบได้บ่อยของภาวะปลายเส้นประสาทอักเสบคือการเป็นโรคเบาหวาน ประมาณร้อยละ 60 ถึง 70 ของผู้ป่วยเบาหวานมักจะพบอาการประสาทอักเสบ
ระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงเกินปกติเป็นสาเหตุให้เกิดการทำลายผนังของหลอดเลือดฝอยซึ่งหลอดเลือดดังกล่าวนี้ทำหน้าที่ในการนำออกซิเจนและสารอาหารไปเลี้ยงเส้นประสาทบริเวณปลายมือและเท้า รวมไปถึงอวัยวะที่สำคัญในร่างกายอื่นๆ เช่น ตา ไต หัวใจ
จนในที่สุดผิวหนังจะเริ่มถูกทำลายจนไม่สามารถรับความรู้สึกได้และเกิดความเสียหายของเส้นประสาทตามมา
ภาวะประสาทอักเสบที่เกิดจากโรคเบาหวานนี้เป็นสาเหตุหลักของการเกิดแผลที่เท้าในผู้ป่วยเบาหวาน ประมาณครึ่งหนึ่งของประชากรที่ป่วยเป็นโรคเบาหวานเชื่อว่าจะมีภาวะประสาทอักเสบร่วมด้วย
การใช้ความร้อนและความเย็นประคบเพื่อบรรเทาอาการปวดที่เกิดขึ้น
การรักษาโดยไม่ใช้ยา ประกอบไปด้วยวิธีดังนี้
การคลายเครียดหรือการแพทย์ทางเลือก เช่น การนั่งสมาธิ เทคนิคผ่อนคลายความเครียด การนวด รวมไปถึงการฝังเข็มก็สามารถทำได้
ในผู้ป่วยบางรายอาจจะใช้เครื่อง transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS) ซึ่งเป็นการใช้ไฟฟ้ากระตุ้นเพื่อลดอาการปวด โดยเครื่องมือชนิดนี้จะมีผลขัดขวางตัวส่งสัญญาณประสาทโดยการนำส่งกระแสไฟฟ้าที่มีขนาดต่ำๆ แต่วิธีนี้ผู้เชี่ยวชาญยังไม่ให้การรับรองประสิทธิภาพของผลการรักษา
การรับประทานอาหารเสริมใดๆควรที่จะปรึกษาแพทย์ก่อน
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก