ยาเซเลโคซิบ Celebrex คือยาต้านการอักเสบชนิดที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAID) มีลักษณะเฉพาะของสารยับยั้ง COX-2 ซึ่งช่วยบรรเทาอาการปวด และบวม (อาการอักเสบ) ใช้รักษาโรคข้ออักเสบ อาการปวดแบบเฉียบพลัน ปวดประจำเดือน และไม่สบาย ยานี้บรรเทาอาการปวด และบวมจึงช่วยให้ผู้ป่วยสามารถทำกิจกรรมประจำวันได้ตามปกติ กรณีใช้รักษาอาการเรื้อรัง เช่น โรคข้ออักเสบ ควรปรึกษาแพทย์ถึงวิธีการรักษาที่ไม่ใช่ยา และ/หรือใช้ยาชนิดอื่น ๆ เพื่อบรรเทาอาการปวด
วิธีใช้ยา Celebrex
ศึกษารายละเอียดที่ระบุไว้ในคู่มือการใช้ยาจากเภสัชกรให้ละเอียดก่อนเริ่มใช้ยาเซเลโคซิบ และหากมีข้อสงสัยควรสอบถามรายละเอียดจากแพทย์หรือเภสัชกร
รับประทาน Celecoxib ตามที่แพทย์กำหนด โดยปกติจะรับประทานวันละ 1 – 2 ครั้ง เพื่อลดอาการปวดท้อง ยานี้ควรรับประทานพร้อมกับอาหาร ปริมาณการรับประทานขึ้นกับอาการ และการตอบสนองต่อการรักษาของผู้ป่วย ใช้ยานี้ด้วยขนาดยาที่มีประสิทธิภาพเพียงพอ และใช้ตามระยะเวลาที่กำหนดเท่านั้น
รับประทานยานี้พร้อมน้ำเต็มแก้ว (8 ออนซ์หรือ 240 มิลลิลิตร) เว้นแต่แพทย์จะสั่งเป็นอย่างอื่น ไม่ควรนอนหลังรับประทานยา ไม่ถึง 10 นาที
สำหรับอาการของโรคบางอย่าง (เช่น โรคข้ออักเสบ) อาจต้องใช้เวลาในการรักษานานถึง 2 สัปดาห์ และการใช้ยาอย่างต่อเนื่องเป็นประจำ จะช่วยให้เกิดประสิทธิภาพที่ดีที่สุด
หากใช้ยา Celecoxib “ตามความจำเป็น” (ไม่ใช่ยาตามมื้อยาปกติ) โปรดจำไว้ว่ายาแก้ปวดจะได้ผลดีที่สุด หากเมื่อเกิดอาการเจ็บปวดแต่เนิ่น ๆ หากรอให้ปวดมากขึ้น ยาอาจไม่มีประสิทธิภาพได้
ผลข้างเคียง
หากอาการปวดท้อง เกิดแก๊สในกระเพาะอาหารไม่หายไป หรือแย่ลง ควรแจ้งให้แพทย์ หรือเภสัชกรทราบทันที
แพทย์จะพิจารณาการสั่งจ่ายยา โดยตัดสินใจจากคุณประโยชน์ต่อผู้ป่วยมากกว่าความเสี่ยงของผลข้างเคียง หลายคนที่ใช้ยานี้ไม่พบผลข้างเคียงที่ร้ายแรง
ยา Celecoxib อาจเพิ่มความดันโลหิตได้ จึงควรตรวจสอบความดันโลหิตเป็นประจำ หากความดันโลหิตขึ้นสูงให้แจ้งแพทย์ทราบ
แจ้งให้แพทย์ทราบทันที หากพบผลข้างเคียงที่ร้ายแรง ได้แก่ ปวดศีรษะรุนแรง ปวด / บวม / ร้อนที่ขาหนีบ/น่อง เกิดสัญญาณแสดงปัญหาเกี่ยวกับไต (เช่น ปริมาณปัสสาวะเปลี่ยนแปลง) กลืนลำบาก/เจ็บปวดเวลากลืน เกิดอาการของภาวะหัวใจล้มเหลว (เช่น ข้อเท้า/เท้าบวม เหนื่อยล้าง่าย น้ำหนักเพิ่มขึ้นผิดปกติ/กะทันหัน)
Celecoxib ยาที่ไม่ค่อยทำให้เกิดโรคตับที่ร้ายแรง (อันตรายต่อชีวิต) ควรรีบพบแพทย์ทันที หากมีอาการที่ระบุถึงความเสียหายของตับ อย่าง: ปัสสาวะสีเข้ม คลื่นไส้/อาเจียน/เบื่ออาหารอย่างต่อเนื่อง ปวดท้อง/กระเพาะอาหารรุนแรง ตา/ผิวหนังเหลือง
อาการแพ้อย่างรุนแรงของ Celecoxib ยาที่พบได้ยาก อย่างไรก็ตามควรไปพบแพทย์ทันที หากคุณสังเกตเห็นอาการแพ้ยาที่รุนแรง ได้แก่ มีไข้ ต่อมน้ำเหลืองบวม ผื่น คัน/บวม (โดยเฉพาะบริเวณใบหน้า/ลิ้น/คอ) อาการวิงเวียนศีรษะรุนแรง หายใจลำบาก
ทั้งหมดนี้ไม่ใช่ผลข้างเคียงที่เป็นไปได้ทั้งหมด หากสังเกตพบผลกระทบอื่น ๆ ที่ไม่ได้ระบุเอาไว้ข้างต้น โปรดติดต่อแพทย์หรือเภสัชกร
ข้อควรระวัง
ก่อนใช้ยาซีรีเบค ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบ กรณีที่เคยแพ้ยานี้ หรือแอสไพริน หรือ NSAIDs อื่น ๆ (เช่น ibuprofen) สารยับยั้ง COX-2 อื่น ๆ หรืออาการภูมิแพ้อื่น ๆ เพราะผลิตภัณฑ์นี้อาจมีส่วนผสมที่ไม่ออกฤทธิ์ แต่ทำให้เกิดอาการแพ้ หรือปัญหาอื่น ๆ ได้ จึงควรปรึกษาเภสัชกรถึงรายละเอียดต่าง ๆ เหล่านี้
ก่อนใช้ยานี้ แจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบเกี่ยวกับประวัติการรักษา โดยเฉพาะโรคหอบหืด (รวมถึงประวัติการหายใจที่แย่ลง หลังรับประทานยาแอสไพรินหรือยากลุ่ม NSAID อื่น ๆ) โรคตับ ปัญหาเกี่ยวกับกระเพาะอาหาร/ลำไส้/หลอดอาหาร (เช่น มีเลือดออก เป็นแผล ภาวะกรดไหลย้อน) อิจฉาริษยา), โรคหัวใจ (เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ หัวใจวาย) ความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดสมอง ความผิดปกติของเลือด (เช่น โรคโลหิตจาง เลือดออกง่าย/ลิ่มเลือด) เนื้อเยื่อโตในจมูก (โรคริดสีดวงจมูก)
ปัญหาไตบางครั้งอาจเกิดจากการใช้ยา NSAID รวมถึงยา ซีรีเบค ปัญหานี้มักพบเมื่อมีภาวะขาดน้ำ มีภาวะหัวใจล้มเหลว หรือเป็นโรคไต เป็นผู้ใหญ่สูงอายุ หรือเมื่อใช้ยาบางชนิดร่วมด้วย ดังนั้นจึงควรดื่มน้ำให้ได้ปริมาณตามที่แพทย์กำหนด เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ และแจ้งให้แพทย์ทราบทันที หากพบการเปลี่ยนแปลงของปริมาณปัสสาวะ
ยานี้อาจทำให้เลือดออกในกระเพาะอาหาร การดื่มแอลกอฮอล์ และบุหรี่เป็นประจำ ซึ่งเมื่อร่วมกับการใช้ยานี้อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการตกเลือดในกระเพาะอาหาร จึงควรลดการดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่.หรือข้อคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกรเพิ่มเติม
ก่อนทำการผ่าตัด แจ้งให้แพทย์ หรือทันตแพทย์ทราบเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์การรักษาทั้งหมดที่ใช้อยู่ (รวมถึงยาที่สั่งโดยแพทย์ ยาที่ไม่ต้องสั่งโดยแพทย์ และผลิตภัณฑ์สมุนไพร)
ผู้สูงอายุอาจมีความเสี่ยงของการตกเลือดในกระเพาะอาหาร/ลำไส้ ปัญหาเกี่ยวกับไต หัวใจวาย และโรคหลอดเลือดสมองเพิ่มขึ้นในขณะใช้ยานี้
ควรใช้ความระมัดระวังในการใช้ยา Celebrex กรณีที่ผู้ป่วยเป็นเด็กที่เป็นโรคข้ออักเสบบางชนิด (ข้ออักเสบรูมาตอยด์ในเด็กชนิดซิสเต็มมิก) เนื่องจากอาจเกิดความเสี่ยงเพิ่มขึ้นในการเกิดปัญหาเลือดออก/ปัญหาลิ่มเลือดระดับรุนแรง (ภาวะลิ่มเลือดแพร่กระจายในหลอดเลือด) รีบพาเด็กไปพบแพทย์ทันที เมื่อเด็กมีภาวะเลือดออกกะทันหัน / เกดรอยช้ำหรือผิวหนังเป็นสีน้ำเงินที่นิ้วมือ / นิ้วเท้า
ก่อนใช้ยานี้ สตรีในวัยเจริญพันธุ์ควรปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับประโยชน์และความเสี่ยง แจ้งแพทย์ให้ทราบเมื่อกำลังตั้งครรภ์ หรือวางแผนที่จะตั้งครรภ์ เพราะยานี้อาจเป็นอันตรายต่อทารกในครรภ์ และทำให้เกิดปัญหาในการคลอดบุตรได้ ไม่แนะนำให้ใช้ยาในขณะที่กำลังตั้งครรภ์ โดยมีอายุครรภ์ตั้งแต่ 20 สัปดาห์ไปจนคลอด กรณีที่แพทย์พิจารณาให้ใช้ยานี้ระหว่างที่มีอายุครรภ์ 20 ถึง 30 สัปดาห์ ควรใช้ปริมาณยาให้น้อยที่สุด ในเวลาที่สั้นที่สุด โดยไม่ควรใช้ยานี้เมื่ออายุครรภ์ 30 สัปดาห์
ยานี้สามารถผ่านจากน้ำนมแม่ไปยังทารก แม้ว่าจะไม่มีรายงานอันตรายต่อทารก แต่หากกำลังให้นมบุตรควรปรึกษาแพทย์ก่อนให้นม
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก