หลัก / บทความ / ภาวะเหงื่อออกมาก (Hyperhidrosis) : อาการ สาเหตุการรักษา
ภาวะเหงื่อออกมาก (Hyperhidrosis) : อาการ สาเหตุการรักษา
ภาวะเหงื่อออกมาก (Hyperhidrosis) มักพบที่มือ เท้า รักแร้ และขาหนีบ เพราะบริเวณนั้นมีต่อมเหงื่ออยู่มาก แบ่งเป็น
- Focal hyperhidrosis: เหงื่อออกมากเฉพาะที่ เช่น palmoplantar hyperhidrosis คือเหงื่อออกมากที่ฝ่ามือและส้นเท้า
- Generalized hyperhidrosis: เหงื่อออกมากทั่วร่างกาย
ภาวะนี้อาจเป็นแต่กำเนิดหรือเกิดภายหลังก็ได้ แต่พบว่าส่วนใหญ่มีแนวโน้มจะเริ่มเกิดในช่วงวัยรุ่น
ภาวะนี้อาจเกิดจากโรคอื่นๆ หรืออาจเกิดโดยไม่ทราบสาเหตุ
- Primary idiopathic hyperhidrosis: เกิดโดยไม่ทราบสาเหตุ และมักมีเหงื่อออกมากเฉพาะที่
- Secondary hyperhidrosis: ผู้นั้นจะมีเหงื่อออกมาก จากโรคอื่น เช่น โรคอ้วน เก๊าต์ วัยทอง เนื้องอก พิษจากปรอท เบาหวาน หรือไทรอยด์เป็นพิษ
สำหรับบางคน ภาวะเหงื่อออกมากนั้นรุนแรงจนทำให้อับอาย ไม่สบายตัวและวิตกกังวล กระทบถึงการเลือกอาชีพ กิจกรรมยามว่าง ความสัมพันธ์ส่วนบุคคล ภาพลักษณ์ และสุขภาวะอารมณ์ของผู้นั้น
มีวิธีการหลากหลายที่ได้ผลดีในการรักษาอาการ แต่ปัญหาใหญ่คือผู้ที่มีอาการเหงื่อออกมากผิดปกติมักไม่มารับการรักษา เพราะไม่คิดว่าอาการนี้รักษาได้ และได้ผลดี
อาการเหงื่อออกมาก
เหงื่อออกมากผิดปกติ คือมีเหงื่อออกมากจนมีผลต่อการทำกิจกรรมปกติในชีวิตประจำวัน มีอาการอย่างน้อยสัปดาห์ละครั้งโดยไม่มีสาเหตุอื่น และมีผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน
อาการและอาการแสดง เช่น:
- ฝ่ามือชื้นหรือเปียก
- ฝ่าเท้าชื้นหรือเปียก
- เหงื่อออกบ่อยๆ
- เหงื่อออกมากจนเปียกเสื้อผ้าที่สวมใส่
ผู้ที่มีเหงื่อออกมากผิดปกติอาจมีอาการดังนี้ร่วมด้วย:
- มีการระคายเคืองและเจ็บปวดที่ผิวหนัง เช่น ติดเชื้อราหรือแบคทีเรีย
- กังวลกับเสื้อผ้าที่มีคราบเหงื่อ
- มักลังเลที่จะถูกต้องตัวผู้อื่น
- ประหม่า
- ไม่กล้าเข้าสังคม บางครั้งอาจนำไปสู่ภาวะซึมเศร้า
- มักเลือกงานที่ไม่ต้องสัมผัสผู้คน หรือติดต่อกับผู้คน
- ใช้เวลามากมายในแต่ละวันจัดการกับเหงื่อ เช่น เปลี่ยนเสื้อผ้า เช็ดเหงื่อ ใช้ผ้ารองรักแร้ อาบน้ำ ใส่เสื้อผ้าหลวมหรือสีเข้ม
- กังวลเรื่องกลิ่นตัวมากกว่าคนปกติ
สาเหตุเหงื่อออกมาก
สาเหตุของเหงื่อออกมากผิดปกติชนิด primary ยังไม่ทราบแน่นอน แต่เหงื่อออกมากผิดปกติชนิด secondary มีสาเหตุมากมาย
สาเหตุของเหงื่อออกมากผิดปกติชนิด Primary
เคยเข้าใจกันว่าเหงื่อออกมากผิดปกติชนิด primary เกี่ยวข้องกับภาวะทางจิตใจและอารมณ์ของผู้ป่วย จากความเครียด กังวลหรือตื่นเต้นของแต่ละคน
แต่การวิจัยล่าสุดพบว่า ผู้ที่เป็นโรคนี้ ไม่ได้มีแนวโน้มจะมีความกังวล ตื่นเต้นหรือความเครียดทางอารมณ์ มากกว่าคนทั่วไปแต่อย่างใด
แต่ในทางกลับกัน การมีโรคนี้ทำให้ผู้ป่วยมีปัญหาทางจิตใจและอารมณ์ จากการที่มีเหงื่อออกมากผิดปกติ
พันธุกรรมมีส่วนเกี่ยวข้องกับการเกิดโรคนี้ ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักมีพี่น้องหรือพ่อแม่ที่มีอาการนี้
อาการของเหงื่อออกมากผิดปกติชนิด Secondary
- บาดเจ็บที่ไขสันหลัง
- ติดสุรา
- วิตกกังวล
- เบาหวาน
- เก๊าต์
- โรคหัวใจ
- ไทรอยด์เป็นพิษ
- โรคอ้วน
- โรคพาร์กินสัน
- ตั้งครรภ์
- ระบบหายใจล้มเหลว
- งูสวัด
- มะเร็งบางชนิด
- การติดเชื้อบางชนิด – HIV มาเลเรีย วัณโรค
- ยาบางชนิด เช่น ยาต้านเศร้า Anticholinesterases (ใช้รักษาอัลไซเมอร์), Pilocarpine (รักษาต้อหิน ), Propranolol (รักษาความดันโลหิตสูง)
- สารเสพติด
การดูแลตนเอง
- ยาระงับเหงื่อชนิดสเปรย์บางชนิดมีส่วนผสมของอลูมินัมคลอไรด์ ซึ่งจะไปอุดต่อมเหงื่อ
- ใส่แผ่นรองใต้รักแร้ เพื่อไม่ให้เหงื่อเปียกเสื้อ
- เสื้อผ้า เส้นใยไนลอนมักทำให้อาการเลวลง ควรใส่เสื้อผ้าหลวมๆ
- รองเท้า หนังเทียมทำให้อาการเลวลง ควรใส่รองเท้าที่ทำจากหนังธรรมชาติ
- ถุงเท้า ถุงเท้าบางชนิดซึมซับความชื้นได้ดี เช่นถุงเท้าที่หนาและนุ่มที่ทำจากเส้นใยธรรมชาติ
หากวิธีการเหล่านี้ไม่ได้ผล ต้องใช้ยาช่วย
การรักษาเหงื่อออกมาก
แพทย์อาจแนะนำให้พบผู้เชี่ยวชาญโรคผิวหนัง
ซึ่งอาจแนะนำวิธีการดังนี้
- Iontophoresis – แช่มือและเท้าในน้ำ ปล่อยกระแสไฟฟ้าที่ไม่ทำให้เจ็บผ่านน้ำ โดยทั่วไปจะทำ 2-4 ครั้ง ครั้งละ 20-30 นาที
- Botulinum toxin – ฉีดพิษ Botox เพื่อปิดกั้นเส้นประสาทที่มาเลี้ยงต่อมเหงื่อ อาจต้องฉีดหลายครั้งเพื่อให้ได้ผลดี
- ยา Anticholinergic – ซึ่งจะกดการส่งกระแสประสาท ผู้ป่วยจะรู้สึกว่าอาการดีขึ้นภายในสองสัปดาห์
- ETS (Endoscopic Thoracic Sympathectomy) – ใช้เฉพาะรายที่รุนแรงและไม่ตอบสนองต่อการรักษาชนิดอื่นเท่านั้น โดยการตัดเส้นประสาทที่ไปเลี้ยงต่อมเหงื่อ
- ETS อาจใช้รักษาภาวะเหงื่อออกมากผิดปกติที่ใบหน้า มือ หรือรักแร้ ไม่ใช้กับบริเวณเท้า เพราะเสี่ยงต่อการสูญเสียสมรรถภาพทางเพศอย่างถาวร
นี่คือแหล่งที่มาในบทความของเรา
ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านสุขภาพ ผู้เชี่ยวชาญในด้านสมุนไพรไทยเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันเป็นผู้เขียนหลักของ Club of Thai Health มีงานอดิเรก คือการปลูกสมุนไพรไทย และเพาะพันธุ์พืชหายาก
Комментарии (0)
